Bor endüstrisi atıksularından sıvı ekstraksiyonu yöntemi ile lityum kazanımı
Lithium recovery from boron industry-induced wastewaters by solvent extraction
- Tez No: 574213
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET SALİM ÖNCEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Borat ve sodyum bakımından zengin, bor endüstrisinden kaynaklı atıksulardan lityum ekstraksiyonu için Mextral EOL (β-diketone türevi) ve Cyanex 923 (4 farklı trialkil-fosfin oksit karışımı) içeren proses kontrollü ve kesikli olarak çalışan bir sinerjik solvent ekstraksiyonu (SSE) sistemi geliştirilmiştir. Çalışma kapsamında regresyon modellerinin çıkarılması ve optimum koşulların saptanması amacıyla D-optimal deney planı oluşturulmuştur. Yürütülen deneyler neticesinde, tüm lityum ve sodyum ekstraksiyon çalışmaları için indirgenmiş kübik modeller seçilmiştir. Modellerin optimizasyonunda, sodyum ekstraksiyon verimi minimize edilirken lityum verimi ise maksimize edilmiştir. Her bir atıksuda, 3 farklı optimizasyon kriteri belirlenmiş ve sonucunda 3 farklı optimum alternatif oluşturulmuştur. Oluşturulan alternatifler geleneksel tasarım deneyleri ile doğrulanmış ve optimum lityum ekstraksiyonu için nihai seçenekler önerilmiştir. Geri ekstraksiyon çalışmalarında ise, su ve farklı konsantrasyonlarda HCl asit çözeltileri sıyırma ajanları olarak kullanılarak dağılım izotermleri saptanmıştır. Son olarak, sıyırma çözeltilerinden lityumun klorür tuzu, ayrımsal kristallendirme tekniği ile yaklaşık % 90 saflıkta kazanılmıştır. Sonuç olarak, Mextral EOL/Cyanex 923/Kerosene SSX sisteminin borat bakımından zengin atıksulardan lityum ekstraksyonunu maksimum, sodyum ekstraksiyonunu ise minimum seviyelerde tutmak için oluşturulmuş etkin bir metot olduğu kanıtlanmıştır.
Özet (Çeviri)
A process-controlled synergistic solvent extraction (SSX) system consisting Mextral EOL (β-diketone derivative) and Cyanex 923 (mixture of four alkyl phosphine oxides) has been developed for the extraction of lithium from borate and sodium rich wastewaters induced by boron industry. In order to determine regression models and determine optimum conditions, a D-optimal experimental plan was created. Reduced cubic models were chosen for all lithium and sodium extraction studies. Three different optimization criteria were determined in each wastewater and three different optimum alternatives were established. These alternatives was subsequently verified by the data obtained from conventionally designed experiments. Hence, final alternatives have been proposed for optimum lithium extraction. In back-extraction studies, water and different concentrations of HCl acid solutions were used as scrubbing and stripping agents. Moreover, stripping distribution isotherms have been determined. Lastly, approximately 90 % purity of lithium chloride salts were recovered from the stripped solutions by fractional crystallization process. As a result, the Mextral EOL/Cyanex 923/Kerosene SSX system has been proven to be an effective method for maximizing lithium extraction from borate-rich wastewaters and for minimizing sodium extraction.
Benzer Tezler
- Synthesis of tris(hydroxymethyl)aminomethane modified polystyrene based polymeric sorbent and removal of boron from aqueous solutions
Tris(hidroksimetil)aminometan ile modifiye edilmiş polistiren esaslı polimerik sorbentin hazırlanması ve sulu ortamdaki borun giderilmesinde kullanılması
ARZU ERSOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Polimer Bilim ve Teknolojisiİstanbul Teknik ÜniversitesiPolimer Bilim ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHİRE FİLİZ ŞENKAL
- Bor endüstrisi katı atıklarından borun katı-sıvı özütleme ile geri kazanılması ve katı atıkların seramik üretiminde kullanılması
Recovery of boron from solid wastes of boron industry by solid-liquid extraction and utilization of the solid wastes in ceramic industry
İLKER KIPÇAK
Doktora
Türkçe
2004
Kimya MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MİNE ÖZDEMİR
- Bor endüstrisi atıklarından borun iyon değişimi ile geri kazanılması
Boron recovery from borax sludge boron industrial waste by ion exchance
LALENDER DEMİRAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Kimya MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MİNE ÖZDEMİR
- Bor endüstrisi atıksularının nanofiltrasyonla arıtılabilirliğinin incelenmesi
The investigation of treatment of boron industries waste waters by nanofiltration
İBRAHİM HAKKI KARAKAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Kimya MühendisliğiAtatürk ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. MUHTAR KOCAKERİM