Süyünbay Eraliyev'in Cıldızdarga Sayakat (Yıldızlara Seyahat) adlı uzun şiiri ve zamanında onun üzerinde yapılan tartışmalar
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 574804
- Danışmanlar: PROF. DR. SALİCAN CİGİTOV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Ünlü Rus yazarı V.G.Belinskiy“Edebiyat, halk şuurunun, ruhî hayatının çiçeği ve meyvesidir.”der. Onun dediği gibi edebiyat , insanın ruh dünyasını, onun hayat tarzını, ve derinde bulunan zengin iç dünyasını açar. Toplumun gelişme sürecindeki kendine özgü olayların farkına varılması için sanat hayallerini oluşturma yoluyla insanlara tesir eder. Onların şuurunun fikrî ve estetik yönden yenilenmesine hizmet eder. Yüksek lisans tezi olarak tarafımdan hazırlanan bu çalışma, ünlü Kırgız şairi Süyünbay Eraliyev'in“Cıldızdarga Sayakat”(Yıldızlara Seyahat) adlı uzun şiiri ve zamanında onun üzerinde yapılan tartışmalar üzerinedir. Niçin eserin tartışması üzerinde sorusu akla gelebilir. Bunun sebebi eser kırgız edebiyatında henüz“Yabancı”olarak gözüken serbest nazım şeklinde yazılan ilk örneklerinden biri olmasıdır. Bu yüzden giriş kısımda ilk önce serbest nazım şekli ve tarihi hakkında bilgi verildi. Serbest nazım şeklinin batıda XVIII.yy'da ilk olarak ortaya çıkışı, ve bu şeklin XIX.yy'ın sonu XX.yy'ın başında bütün dünyaya yayılması ve bununla birlikte Türk ve Rus edebiyatında aldığı yer ve şairler hakkında bilgiler ortaya konuldu. Daha sonra 1960-70 yıllar arasında Kırgız edebiyatında serbest nazmın yer alması ve bu tarzda şiirler yazan şairler hakkında söz etmeyi doğru buldum. Çalışma dört ana bölümden oluşmaktadır. I. Bölümde Kırgız yazılı edebiyatının tarihi ele alındı. Asıl konudan uzaklaşmamak için 1917 yıldan önceki Kırgız (eski Orhan Enisey yazısına, XI.yy.da M. Kaşgari'nin, C.Balasagın'in eserlerine“Manas”destanı başta olarak diğer folklor eserlerine vb.) edebiyat tarihine çalışmamızda yer vermeye gerek duymadık. Kırgız edebiyatının önemli etabı Büyük İnkilap devriminden sonra başlayıp günümüzün çağdaş edebiyatına kadar olan gelişimi ve onun içindeki nazım şekli üzerinde bilgi verildi. Nazmın gelişme etaplarına detaylı olarak bakıldı. Bu arada tanınan şairlere ve eserlerine kısaca değinildi. II. Bölümde“Cıldızdarga Sayakat”(Yıldızlara Seyahat) şiirinin sahibi Süyünbay Eraliyev'in hayatı ve sanatı üzerinde geniş bilgi verildi. III. Bölümde ise“Cıldızdarga Sayakat”(Yıldızlara Seyahat) uzun şiirinin yazılış tarihi, şekli ve eserdeki uzay, ömür, ölüm, hayat, insan, tabiat ve sevgiden oluşan sonsuzluk konusu işlendi. Bu şiirin serbest nazım şeklinde yazılışı okuyucuların, eleştiricilerin, edebiyat uzmanlarının dikkatini çekerek çalışmanın esas konusu olan eser üzerinde zamanında çok önemli tartışma yaratılmıştır. Onların her çeşit fikri ve görüşü örnek verilerek IV. Bölümün içeriğinde oluşturuldu. Ondan sonra ek kısımda eserin asıl Kırgızcası ve Türkiye Türkçesine çevirisi yapıldı. Şiiri aktarırken o kadar büyük zorluk çekmedim. Çünkü bir yandan kırgızca ile türkçe arasındaki ortak kelimelerin çok olması ve anlamların aynı şekilde algılanması, diğer yandan şiirin serbest nazım şeklinde yazılması yani kafiye düzeninin olmaması bana yardımcı oldu. Şairin kendisinin istediği fikri, düşünceleri olduğu gibi aktarmaya çalıştım, ama bu çeviri üzerinde gözden kaçan eksiklikler varsa okuyucuların değerlendirmesine sunuyorum. Gelecekte bunun gibi değerli eserleri Türkçeye daha çok sayıda tercüme edilmesini temenni ederim. Bu araştırmanın amacı, önemi ve özelliği ile ilgi olarak Önsözde bahsedildi. Bu küçücük çalışmam Kırgız edebiyatını ve şairlerini yakından tanımak isteyenlere ve genel olarak Kırgız nazmına ilgi duyanlara yararlı olacağına inanıyorum.
Özet (Çeviri)
“Literature 's the nation's world- outlook, the flower and berry of its spiritual life”(V. G. Belinsky). As V.G. Belinsky said above, the main role of literature is to show person's spiritual world, his life , struggles, to find out deeply situated world, his life, struggles, to find out deeply situated rich inner feelings, affect by making up art images, to help renovate people's world outlook from the ideal-aesthetical side. The theme of my master's degree thesis is about the famous Kyrgyz poet- S. Eraliev's poem“Tourney to the stars”and disputes that were around it at that time. I think, it's necessary to give detailed information about the famous pat and his works to the Turkish people as well as to the amateurs of literature. Till now, any of the works of poet were translated into Turkish. That's why this theme will help both nations to know each other well. You may ask why it's about the disputes around the work. The reason is that, the initial poems in Kyrgyz literature were in free form. That's why in the introduction part, I gave detailed information about the initial“free forms”of the poems and its history. About the appearance of this kind of form an the west in 18th century, about the great poets that wrote poems in this form, about the widespread and development of this form, all over the world at the end of 19 the and the beginning of 20th century, and about its place in Turkish and Russian literature and their authors. Then, I gave some information about its settlement in poetry of Kyrgyz literature in 1960's –70's. Further, in the first part, I wrote about the history of Kyrgyz literature. In order not to stray from the subject, I didn't pay much attention to the history of Kyrgyz literature before the October revolution. Because the main stage of the Kyrgyz literature was after the Great October Revolution. Since then, till now, the information was about the development were considered separately. I also wrote about the poets of that time, who made contributions to the poetical genre of Kyrgyz literature and their prominent works. In the 2nd part, I gave detailed information about the author of the poem“Tourney to the stars”, his life and creative works. In the 3rd part, there was an analysis about the history of writing, of the poem Tourney of the stars“, its form, original novelty, its main core as life, death, human, nature and love- the human's infinitive subject. The fact that this poem was written in the free form, at that time it provoked rough interest of the majority of people, different critical opinions, it passed through the huge discussion. Opinions of literary critics, specialists in study of literature, common readers and this poem's advantage according to that time are given in the 4th part. Then, the poem ”Tourney to the stars" in the original Kyrgyz language and the translation into the Turkish language were given. The importance of translation into Turkish is not only to introduce the work to other Turkish people, but also it's needed to compare Turkish and Kyrgyz languages (their difference and similarity). It was not very difficult to translate the poem. Because, on one hand, there are a lot of common words between two languages and, on the other hand, the free form of the poem, the absence of rhyme were helpful to me to translate the poem. I tried to translate the poem as it was. However, if there are some insignificant defects, I wish the readers will evaluate it considerably. In the future, I think, there's a good cause to translate into Turkish such prominent Kyrgyz works. The target of the theme, its actuality and its difference are given in the introduction part of the work. I believe that this work would help those people who are interested in Kyrgyz literature, who studies it and, in general, to the amateurs of poesy.
Benzer Tezler
- Pencere camının ve çerçeve sistemlerinin patlamaya karşı davranışı
Blast response of window glass and window frame systems
SUYUNBAY NADYROV
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ SARI