İtalyan Barok mimarisinin sıradışı uygulaması: Lecce kentinin Barok mimarisi
An extraordinary application of Baroque architecture: The Baroque architecture of the city of Lecce
- Tez No: 582861
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE NİLÜFER ÖNDİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Batı Sanatı ve Çağdaş Sanat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 275
Özet
Bu tezde, Güney İtalya'nın Puglia Bölgesi'nde bulunan Lecce kentinde 17. yüzyılda ve 18. yüzyılın başında inşa edilmiş olan Barok üsluplu dini ve sivil yapılar incelenmiştir. Barok estetik anlayışı, 17. yüzyılda, İtalya'nın Roma şehrinde doğmuş ve oradan çeşitli bölgelere yayılmıştır. Barok üslup, bu yayılım sırasında, ulaştığı coğrafyalardaki yerel geleneklerle ve estetik prensiplerle kaynaşarak değişik formlara bürünmüştür. Lecce kenti, hem coğrafi konumu, hem de içinde bulunduğu tarihsel ve ekonomik koşullar sebebiyle, Roma'da doğmuş olan Barok mimari anlayışının, özel bir yerel yorumunu geliştirmiştir. Bu çalışma, söz konusu yerel mimariyi çeşitli yönlerden analiz etmiştir. Lecce'nin sahip olduğu coğrafi ve jeolojik koşullar, bu bölgede çıkan ve“Lecce taşı”(İtalyanca pietra leccese) olarak adlandırılan, çok yumuşak dokulu bir yapı malzemesinin mimaride kullanılmasına olanak tanımıştır. Bu taşın kolay şekillendirilebilen doğası, Lecce'deki Barok mimaride, gerek yapı cephelerinde, gerekse iç mekanlarda, süslemenin ön planda olduğu bir estetik anlayışın uygulanmasını sağlamıştır. Hem dini, hem de sivil yapıların dış cephelerinde, pencere/niş çerçeveleri ve sütun/plastır gövdeleri, adeta dantel gibi işlenen bitkisel ve figürlü bezemelerle zenginleştirilmiş; yüzeyler, kimi zaman, elmas dilim şeklinde kesilmiş taşlar kullanılarak rustik bırakılmış, kimi zaman da farklı bezemelere sahip yüzeyler yan yana kullanılarak bir karşıtlık oluşturulmuştur. Bu süslemeci anlayış, kilise iç mekanlarında, altarlarda da, özellikle sütun tasarımlarında kullanılmıştır. Bütün bu özellikler, coğrafi koşulların, Roma'da doğan Barok mimarinin yerel bir yorumunu nasıl şekillendirdiğini göstermektedir. Lecce kentinin sahip olduğu tarihsel koşullar da, burada oluşan Barok üslubu etkilemiştir. Antik Çağ'dan 17. yüzyıla kadar, Yunan, Roma, Bizans, Arap, Norman ve İspanya hakimiyetinde olan Puglia Bölgesi, 1480-81 yıllarında Osmanlı Devleti'nin Otranto'yu kuşatmasıyla, Türk etkisi altında da kalmıştır. Tüm bu kültürler, Lecce'deki mimari üzerinde izlerini bırakmışlar ve 17. yüzyıldaki Barok anlayış için bir görsel birikim oluşturmuşlardır. Bu tezde gündeme getirilen bir konu, Lecce'deki Barok mimarinin, Türk sanatından etkilenmiş olabileceğidir. Bunun sebebi, buradaki Barok üsluplu yapıların bazılarında tespit edilmiş olan ve özellikle mimar ve heykeltıraş Giuseppe Zimbalo'nun (1620-1710) kullandığı süsleme motifleridir. Türk sanatının, halı, cilt, minyatür, maden, ahşap gibi alanlarında 16. ve 17. yüzyıllarda yoğun bir şekilde görülen palmet ve salbekli şemse formlarına benzeyen bu motiflerin, yaklaşık olarak aynı dönemde Lecce'deki Barok mimaride ortaya çıkması, iki kültür arasında bir etkileşim gerçekleşmiş olabileceğine işaret etmektedir. Bu temas, gerek savaş yoluyla (Otranto ya da İnebahtı), gerekse de ticari yollarla olmuş olabilir; zira Lecce, Osmanlı'ya ait halı, kumaş, minyatürlü yazma ve birçok küçük el sanatı örneğinin ulaştığı bir nokta olan Venedik ile çok sıkı ticari ilişkilere sahip olmuştur. Lecce'deki Barok mimaride tespit edilen başka özel bir form ise, Osmanlı mimarisindeki Bursa kemerini anımsatan formdur. Bu formun kaynağının da, Türk sanatı (bir minyatür gibi) olma ihtimali vurgulanmaktadır. Ekonomik koşullar, Lecce kentindeki Barok mimariyi şekillendiren başka bir etken olmuştur. Barok üslubun doğduğu yer olan Roma kadar güçlü bir ekonomiye sahip olmayan Lecce'de, kiliselerin iç mekanlarına yerleştirilen heykeller, Roma'dakiler gibi mermer malzemeden değil, daha ucuz olan kağıt hamurundan üretilmişlerdir. Bu bölgeye özgü olan ve“cartapesta”adı verilen bir teknik kullanılarak, kağıttan ve polikrom (çok renkli) olarak yapılan bu heykeller, Lecce'deki Barok mimarinin karakteristik özelliklerinden biridir ve ekonominin, Barok'un yerel bir yorumunun oluşumundaki önemine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
This thesis investigates the religious and civil buildings that have been built in the 17th and in the beginning of the 18th century in Lecce, which is a city located in the Puglia region in Southern Italy. The Baroque aesthetics was born in Rome in Italy in the 17th century and spread from there to various different regions. During this expansion, the Baroque style has taken on different forms, blending with the local traditions and aesthetic principles of the geographies that it has reached. The city of Lecce has developed a special local interpretation of the Baroque style that was born in Rome, due to its geographic position and the historical and economic conditions that it possesses. This study analyzes the local architecture in question from diverse aspects. The geographic and geological conditions of Lecce have enabled the use of an extremely soft building material extracted in this region, called“the Lecce stone”(in Italian pietra leccese), in architecture. The malleable nature of this stone has facilitated the application of an aesthetic viewpoint in the Baroque architecture in Lecce, in which ornamentation is at the forefront, both on the building facades and in interiors. On the facades of religious, as well as civil constructions, the frames of windows/niches and the shafts of columns/pilasters have been enriched with vegetal and figurative adornment, almost akin to embroidery; the surfaces have either been left rustic by using stones cut in diamond shape, or surfaces with styles of different decoration have been positioned next to each other, to create a contrast. This perspective which puts ornamentation on the foreground, manifests itself in the church interiors in altars, especially in the design of pillars. All of these properties demonstrate how geographical conditions have shaped a local interpretation of the Baroque architecture which was born in Rome. The historical conditions that Lecce possesses, have also affected the Baroque style that has developed there. The region of Puglia, that has been under the dominion of Greece, Rome, the Byzantine Empire, Arabs, Normans and Spain from Antiquity to the 17th century, has been under the impact of Turks as well, due to the siege of Otranto by the Ottoman Empire. All of these cultures have left their mark on the architecture of Lecce and have formed a visual repertoire for the Baroque style of the 17th century. A point brought up in this thesis is the possibility that the Baroque architecture in Lecce might have got impacts from Turkish art. This stems from a group of ornamentation motifs that have been identified in some of the buildings there with Baroque style, especially those that have been designed by the architect and sculptor Giuseppe Zimbalo (1620-1710). These motifs resemble the palmette and the medallion with extensions to both sides (in Turkish“salbekli şemse”, a form that has its roots in the decorative representation of the sun) that are encountered extremely frequently in Turkish art in areas like carpet and fabric production, bookbinding, illumination, metalworking and woodworking in the 16th and the 17th centuries. Therefore, the occurrence of them in the Baroque architecture of Lecce around the same time as they are used in Ottoman art, points to the possibility that a cultural interaction might have taken place. This interaction could have taken place either through warfare (Otranto or Lepanto), or through mercantile activities, given the strong trading ties that Lecce had with Venice, a trade hub which was a destination point for Ottoman carpets, fabric, manuscripts with illumination and numerous examples of small handcraft. Another special form which has been identified in Lecce's Baroque architecture, is an arch form that resembles the“Bursa arch”(a form close to the shouldered arch) found in Ottoman architecture. It is also pointed out that this form might have its roots in Turkish art (such as an illumination). Another factor which has shaped the Baroque architecture in Lecce stands out as economy. In Lecce, a city which lacks an economy as powerful as Rome, the sculptures that were placed in church interiors, were produced out of paper, unlike their expensive marble counterparts in Rome. These polychrome sculptures that have been created through a technique, typically used in this region, called“cartapesta”(known as papier-mâché in French), is a characteristic trait of the Baroque architecture in Lecce and demonstrate the importance of economic conditions on the emergence of a local interpretation of the Baroque.
Benzer Tezler
- Ortaköy-Sarıyer arasında bazı örneklere dayanarak yalıların bugünkü durumunun saptanması
An Assesment of the current situation of seaside masions based on some examples in the district strecting from Ortaköy to Sarıyer
ŞENAY SAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Sanat Tarihiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN SÖZEN
- XVIII.yüzyıl ve XIX yüzyıl İstanbul camilerinde antik öğeler
Antique elements of 18 th and 19 th century in İstanbul mosques
M.ECE IŞIK(ÇALDIRAN)
- Antik Çağ'dan günümüze performans mekanlarının akustik ve mimari açıdan gelişimi
The development of performance halls acoustically and architecturely from Antiquity to present
DAMLA KÖMÜRCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURGÜN BAYAZIT
- Vallauri'nin klasisist cepheleri
Classicist facades of Vallauri
ALKIM DOĞAN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. TURGUT SANER
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İstanbul'da Latin Katolik yapıları
Latin Catholic buildings in Istanbul (From Tanzimat to Republican era)
SEZİM SEZER SEVİNÇ
Doktora
Türkçe
1997
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA GERMANER