Ortaokul öğrencilerinde mekânsal düşünme becerilerinin gelişimi: Bir durum çalışması
Development of spatial thinking skills in secondaryschool students: A case study
- Tez No: 582888
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sosyal bilgiler eğitimi, coğrafya, beceri öğretimi, mekân, mekânsal düşünme becerileri, Teaching Social Studies, geography, teaching of skills, space, spatial thinking skills
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Bu çalışmada ortaokul düzeyindeki öğrencilerde mekânsal düşünme becerilerinin gelişimi ve bunu etkileyen faktörler ortaya konmaya çalışılmıştır. Sosyal bilgiler öğretiminde mekân ve mekânsal düşünme becerileri çok önemlidir. Çünkü insan tüm eylemlerini mekân içinde gerçekleştirir. Dolayısıyla, mekânın insanlar tarafından doğru bir şekilde tanınması ve değerlendirilmesi gerekir. Bu anlamda mekânsal düşünme becerilerinin çocuklarda geliştirilmesi çoğunlukla ilkokulda hayat bilgisi, ortaokulda sosyal bilgiler dersinin sorumluluğundadır. Mekânsal düşünme becerileri gelişmiş bir çocuk, yaşadığı çevreden başlayarak dünyayı tanımaya ve onu nasıl organize edeceğini öğrenmeye başlar. Çocuğun yaşadığı yere olan aidiyet duygusu gelişir ve böylece kendinde milli duygular gelişir. Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin mekânsal düşünme becerilerinin gelişimini tespit etmek için nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması işe koşulmuştur. Kayseri'nin Talas ilçesinde yer alan bir ortaokulda 2018-19 Eğitim Öğretim yılında öğrenim gören beşinci sınıf öğrencileri ile sekizinci sınıf öğrencileri ile bu öğrencilerin sosyal bilgiler öğretmenleri çalışma grubu olarak belirlenmiştir. Uzman akademisyenlerin katılımıyla gerçekleştirilen Delfi tekniği uygulaması sonucu, ortaöğretime başlayan ve bitirmekte olan öğrencilerin (5. ve 8. Sınıf) sahip olması gereken mekânsal düşünme becerileri belirlenmiştir. Her iki sınıfa da seviyelerine uygun olarak hazırlanan mekânsal düşünme becerileri seviye belirleme testi uygulanmış ve bu testin sonuçlarına göre seçilen öğrencilerle ve okulda görev yapan sosyal bilgiler dersi öğretmenleriyle yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. vii Öğrencilerin testlerden elde ettikleri puanlarından ve gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşmelerden elde edilen bulgulara göre, her iki sınıf seviyesinde de katılımcı öğrencilerde mekânsal düşünme becerilerinin yeterince gelişmediği tespit edilmiştir. Bunda gerek sosyal bilgiler öğretim programının bu becerileri geliştirme anlamında sığ kalması, gerek öğretmenlerin beceri öğretimi konusundaki yetersizlikleri ve gerekse liselere geçiş sınavlarının öğrenciler üzerinde yoğun bir baskı oluşturması en önemli sebepler olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla Sosyal Bilgiler Öğretim Programında mekânsal düşünme becerileriyle ilgili kazanımlar derinleştirilebilir, öğretmenler bu becerilerin öğretimi konusunda hizmet içi eğitime alınabilir ve öğrencilerin üzerindeki sınav baskısı hafifletilebilir.
Özet (Çeviri)
In this study, it was tried to reveal that the development of spatial thinking skills and the factors affecting it. Space and spatial thinking skills are very important in social studies teaching. Because man performs all his actions within the space. Therefore, the development of spatial thinking skills for children from primary school is the responsibility of the social studies course. A person who is better with spatial thinking skills also knows how to organize the world starting from his / her environment. A child with advanced spatial thinking skills begins to know the world and learn how to organize it, starting with the environment in which he/she lives. In this study, a case study of qualitative research methods was employed. The work group was a secondary school in Talas, Kayseri in the 2018-19 academic year. The fifth grade students and eighth grade students were identified as a participants. The spatial thinking skills leveling test prepared in both classes was applied from February to April. According to the results of this test, semi-structured interviews were conducted with some students and social studies lesson teachers in April, 2019. According to the findings, it was determined that these skills were not developed sufficiently at both class levels. The reasons of these findings that are because of the curriculum of social studies, the inadequacies of teachers about the teaching of skills and the intense pressures of the exams to pass high school for students.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğrencilerinin mekânsal düşünme becerileri ve mekâna aidiyet duyguları
Middle school students' spatial thinking skills and sense of belonging to place
HASAN GÖNÜLAÇAR
Doktora
Türkçe
2025
CoğrafyaErciyes ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZTÜRK
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEŞET MUTLU
- Ortaokul öğrencilerinin uzamsal akıl yürütme becerilerinin Van Hıele geometrik düşünme düzeylerine göre incelenmesi
Investigation of middle school students' spatial reasoning skills according to Van Hiele geometric thinking levels
FURKAN BAŞARIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE ÇETİN
- Ortaokul öğrencilerinin mekânsal okuryazarlıklarının incelenmesi
An investigation of middle school students' spatial literacy
SAİM TURAN
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN AKHAN
- Dijital oyun ve animasyon yazılımı kullanımının ortaokul öğrencilerinin mekânsal düşünme becerilerine etkisi
The effects of using digital game and animation software on secondary school students spatial thinking skills
SALİHA CEVHER
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA CİN
- Eğitim yapılarında yangın tahliye performansını artırmaya yönelik algıya dayalı bir yaklaşım
Perception-based approach to enhancing fire evacuation performance in educational building
SÜLEYMAN CEVAT ÇEVRİMLİ
Doktora
Türkçe
2024
MimarlıkKonya Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGEHAN YILMAZ ÇAKMAK