Bazı Antepfıstığı (Pistacia vera L.) çeşitlerinde farklı ekoloji, anaç, sulama ve tozlayıcı türlerin yağ miktarı ve yağ asitlerinin değişimleri üzerine etkileri
The effects of different ecology, rootstock, irrigation and pollinizer species on the changes of total fat content and fatty acid in some pistachio nut varieties
- Tez No: 58377
- Danışmanlar: PROF. DR. A. İLHAMİ KÖKSAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1997
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 193
Özet
Antepfıstığı meyveleri hasat olgunluğundan 45-50 gün önce normal iriliğe ulaşmaktadırlar. Yaş meyve ağırlığındaki artışlar ise hasat olgunluğuna kadar devam etmektedir. Üzerinde çalışılan antepfıstığı çeşitlerinin meyvelerinde, perikarpta hızlı büyüme dönemi sona ererken, embriyonlarda hızlı büyüme başlamaktadır, embriyonlarda da (S) tipi bir büyüme eğrisi görülmüştür. Antepfıstığı çeşitlerinin meyvelerinde embriyon gelişimi süresince yağ asitlerinde saptanan değişimler incelendiğinde, yağ asitlerinin embriyon gelişimi ile birlikte birikmeye başladığı ve birincil olarak biyokimyasal yolla sentezlendiği ve bu sentez süreci içerisinde ilk olarak palmitik asitin sentezlendiği, son olarakta Iınoleik ve lînolenîk asîtin oluştuğu belirlenmiştir. Antepfıstığı meyvelerinde yağ asitlerinin çeşit ve oranfanndaki değişim ve birikim embriyon gelişimi ile birlikte başlamakta ve hasat olgunluğu döneminden 7-10 gün önce, olgun meyvedeki düzeyine ulaşmaktadır. Toplam yağ miktarındaki değişim ve birikim ise hasat olgunluğuna kadar devam etmektedir. Araştırmanın her iki yılında da elde edilen bulgular, antepfıstığı çeşitlerinin toplam yağ miktarı ve yağ asîleri oranlan üzerine anaçların değişik düzeylerde etkilerinin olduğunu göstermiştir. Yedi farklı ekolojik bölgede yetiştirilen antepf ıstıktannda yağ ve yağ asitleri üzerine; farklı ekolojilerin toplam yağ miktarı üzerine önemli düzeyde etkili olduğu, bu etkinin rakım ve sıcaklık farklılığından kaynaklandığı belirlenmiştir. Yüksek rakımlı ve daha düşük sıcaklıklarda toplam yağ miktarının arttığı saptanmıştır. Çeşite bağlı kalınmaksızın en yüksek toplam yağ miktarı Srirt(%57.96> ve Adıyaman(%57.81) bölgesinde belirlenmiştir. Farklı yetiştirme bölgelerinin yağ asitlerinin miktar ve oranlan üzerinde de önemli etkilere sahip olduğu belirlenmiştir. Bu etki, özellikle pafmiflk, oleik ve finofeik asit üzerinde belirginleşmiştir. Çalışmaların yürütüldüğü ekolojik bölgeler içerisinde en sıcak bölge Urfa, en düşük sıcaklığa sahip bölge ise Adıyaman'dır. Oleik asit en fazla Urfa'da(%78.61), en düşük Adıyaman'da (%7Q23) belirlenirken, ünoieik asit en az Urfa'da(%6.65), en fazla Adıyaman'da(%17.56) belirlenmiştir. Sulamanın verim ve kalitenin yanı sıra antepfistığında önemli bir kalite kriteri olan toplam yağ ve yağ asitleri bileşimi üzerine de önemli etkileri olduğu belirlenmiştir. Sulamanın toplam yağ üzerine olan etkileri çeşitlere göre farklı olmakla birlikte, yağ asileri üzerine olan etkisi esas olarak oleik ve linoleik asit üzerinde gerçekleşmiştir. Çiçek tozu kaynağının, yağ asitlerinin oluşumu ve değişimi üzerine etkili olmadığı saptanmıştır. Bununla birlikte, bazı çeşitlerde toplam yağ üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Antepfıstığı, Toplam Yağ, Yağ, Yağ Asitleri, Anaç, Sulama, Tozlayıcı Türler, Ekoloji, Yağlı Tohumlar
Özet (Çeviri)
Pistachio nut takes ite normal size 45 to 50 days before harvesting maturity. The increase in the weight of undried pistachio continues until harvesting maturity. For the pistachio nut varieties considered in this study, while the fast growing period is terminating in the perikarp, it is starting in the embryo. An (S) type growing curve is obtained for the embryo. When the changes in the fat acid during the development of the embryo of pistachio nuts are examined, it is determined that the formation of the fat acids starts with the development of the embryo, the fat acids are primarily synthesised by means of a bio-chemical process, and in this process, palmitic acid is first synthesised and then finally, linoleic and tintolenic acids are formed. The accumulation of fat acids in the pistachio nut varieties considered in this thesis begins with the development of embryo and reach their harvesting level 7 to 10 days before their harvesting maturity. But, the change in the overall fat continues until the harvesting maturity. The findings in both years of the research on rootstocks prove that the rootstocks have different effects upon the overall fat content and the rate of fat acids of pistachio nut. For the pistachio nuts grown in seven different ecological regions, it is found that different ecologies have significant effects on the overall fat content and these effects are due to the altitude and temperature differences. It is determined that the overall fat content increases at high altitudes and with the decrease in temperature. Without considering varieties, the highest overall fat contents are obtained in Siirt with 57.56 % and in Adıyaman with 57.81 %. We find out that different ecological regions have also significant effects on the fat contents and fat rates. These efffects are especially recorded for palmitic acid, oleic acid and linoleic acid. The hottest ecological region and the coldest ecological region in which the research conducted are Urfa and Adıyaman, respectively. While the highest oleic acid with 78.61 % in Urfa, the lowest ofecfc acid with 70.23 % in Adıyaman are found out, the lowest linoleic acid with 6.65 % in Urfa and the highest linoleic acid with 17.56 % in Adıyaman are found out. It is determined that irrigation which fe an important eiriterion on yield and quality has also significant effects on the overall fat content and fat acids. Although the effects of irrigation on the overall fat content of varieties are different, îte effect is primarily on oleic and linoleic acids. We determine that pollen species do not have any effect on the formation of fat acids. On the other hand, we find out that they are significant on the overall fat content. KEY WORDS: Pistachio, Total Fat Fat, Fatty Acid, Oil Seeds, Roofetock, Irrigation, Ecology, Pollinizer Species
Benzer Tezler
- Farklı dozlardaki GA3 ve IBA hormonlarının bazı standard Antepfıstığı (Pistacia vera L.) tohumlarının çimlenme oranı ve üzerine etkisi
Effect of some standard Pistachio (Pistacia vera L.) seeds of different doses of GA3 and IBA hormones on the germination ratio and speed
GÖKHAN AKKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
ZiraatYüzüncü Yıl ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM OĞUZ
- Çanakkale ve Manisa yörelerinde farklı anaçlara aşılanan antep fıstıklarının ekobiyolojileri ve verimliliklerinin artırılması üzerine araştırmalar
Investigations on bioecology of budded pistachio on different rootstocks and increase of their yields in Çanakkale and Manisa regions
FATİH SATIL
Doktora
Türkçe
2000
BiyolojiBalıkesir ÜniversitesiBiyoloji Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ORHAN A. SEKENDİZ
- Bazı anaçların değişik Antep fıstığı çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özellikleri üzerine etkileri
Effects of some rootstocks on phenological and pomological features of different pistachio cultivars
AHMET ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatHarran ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEKİR EROL AK
- Pistacia türlerinde in vitro sürgün ucu aşılama
In vitro shoot tip grafting in Pistacia species
HAKAN TÖREMEN
- Antep fıstığında bazı anaç X kombinasyonlarının fenolojik ve pomolojik özellikler üzerine etkisi
The Effect of some rootstocks X cultivars combinations of pistachio to the phenological and pomological traits
SERDAR TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
ZiraatHarran ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEKİR EROL AK