Okul müdürlerinin liderliği ile öğretmenlerin mesleki tükenmişliklerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi: Ankara örneği
Investigation of principals' leadership and teachers' burnout in terms of some variables: Ankara case
- Tez No: 584634
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MURAT ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: liderlik stilleri, dönüşümcü liderlik, mesleki tükenmişlik, leadership styles, transformational leader, job burnout
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Denetimi ve Planlaması Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Bu çalışmanın amacı Ankara'da görev yapan ortaöğretim okul müdürlerinin liderliği ve ortaöğretim öğretmenlerinin mesleki tükenmişliklerini bazı değişkenler açısından incelemektir. Araştırma Ankara ili merkezi ilçelerindeki ortaöğretim okullarında görev yapan 354 öğretmen ile 2018-2019 eğitim-öğretim yılında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak Maslach ve Jackson'ın (1981) geliştirdiği ve Ergin'in (1992) Türkçe' ye uyarlamasını yaptığı Maslach Tükenmişlik Envanteri; Bass ve Avolio (1995) tarafından geliştirilmiş olup Karip (1998) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan“Çok Faktörlü Liderlik Ölçeği”ve araştırmacının geliştirdiği Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Ölçeklerin güvenirlik sonuçları kabul edilebilir düzeydedir. Veriler SPSS 20.0 programı ile analiz edilmiştir. Verilerin çözümlenmesinde, standart sapma, aritmetik ortalama, t-testi, ANOVA testi, çoklu doğrusal regresyon ve korelasyon yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları; okul müdürlerinin yüksek düzeyde liderlik stiline sahip oldukları görülmüştür. Okul müdürünün liderlik stillinin yaş, cinsiyet, eğitim durumu ve mesleki kıdem değişkenlere göre anlamlı bir fark göstermediği fakat okul türü değişkenine göre anlamlı bir fark gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Anadolu Lisesi okul müdürlerinin Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi okul müdürlerinden daha çok liderlik davranışı sergiledikleri görülmüştür. Araştırmaya katılan öğretmenlerin tükenmişlik yaşamadıkları tespit edilmiştir. Cinsiyet, yaş, eğitim durumu ve mesleki kıdem değişkenlerine göre öğretmenlerin tükenmişliğinde anlamlılık bulunmazken; okul türü değişkenine göre anlamlı olduğu görülmüştür. Anadolu Lisesi öğretmenlerinin Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğretmenlerinden daha çok tükenmişlik yaşadıkları gözlenmiştir. Okul müdürlerinin liderliği ile öğretmenlerin tükenmişliği arasında negatif yönlü, anlamlı ve düşük bir ilişki olduğunu görülmüştür. Okul müdürlerinin liderliğinin tükenmişliğin anlamlı bir yordayıcısı olduğu regresyon analizi ile ortaya çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the leadership of secondary school principals in Ankara and the burnout of secondary education teachers in terms of some variables.The study was carried out with 354 teachers working in the secondary schools located in the central districts of Ankara province in 2018-2019 academic year. Relational model was used for the study. Maslach Burnout Inventory, developed by Maslach and Jackson (1981) and adapted into Turkish by Ergin (1992); Multi-Factor Leadership Scale, developed by Bass and Avolio (1995) and adapted into Turkish by Karip (1998) and Personal Information Form, developed by the researcher were used as the data collection tool. The reliability results of the scales are at acceptable level. Data were analyzed by SPSS 20.0 program. Arithmetic mean, standard deviation, t-test, ANOVA test, multiple linear regression and correlation were used to analyze the data. According to the results, it has been observed that school principals has a high level of leadership style. It has been concluded that the school principals' leadership style did not indicate a significant difference according to gender, age, seniority and educational status but it indicated a significant difference according to school type variable. It is seen that the school principals of Anatolian High School had more leadership style than the principals of Vocational and Technical Anatolian High School. It is found out that teachers who participated in the study did not have burnout experience. According to variables the sex, age, seniority and educational status, it is concluded that the burnout of teachers did not difference significantly; but It is concluded that there is a significant difference according to the school type variable. It is observed that Anatolian High School teachers experienced more burnout than the Vocational and Technical High School teachers. There was a low, negative and significant relationship between the leadership of school principals and teachers' burnout. Regression analysis showed that the leadership of school principals was a significant predictor of teachers' burnout.
Benzer Tezler
- Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik anlayışı ile öğretmenlerin mesleki tükenmişliklerinin karşılaştırılması: Çaycuma örneği
Comparison of instructional leadership apprehension of school managers and teachers' burnout : Çaycuma sample
GÜLGÜN ARSLAN (ÖZYURT)
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
İşletmeZonguldak Karaelmas Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HALİL YILDIRIM
- İlkokul öğretmenlerinin okul müdürlerini öğretimsel lider olarak algılama düzeyleri ile mesleki tükenmişlikleri arasındaki ilişki
Primary school teachers school principals occupational burnout educational leader relationship between the detection levels
SEYHAN ŞAHİNKAYA GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL IŞIK
- Öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlik davranışları ile öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examination of the relationship between sustainable leadership behaviors of school principals and teachers' burnout
EZGİ KUCAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VİCDAN ALTINOK
- Öğretim liderliği ile öğretmenlerin öğretim uygulamaları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Öğretmenlerin mesleki öğrenmesinin aracı rolü
Examining the relationship between instructional leadership and teachers' teaching practices: The mediator role of teachers' professional learning
ERDAL DORUKBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKarabük ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN CANSOY
- Okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarının, öğretmenlerin mesleki bağlılıklarına etkisi
The effect of school principals' instructional leadership behaviors on teachers' occupational commitment
ZEKİ YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEBNEM YAZICI