Lise öğrencilerinde siber zorbalık duyarlılığının sosyodemografik özellikler, algılanan sosyal destek ve ebeveyn ve akran ilişkileri açısından değerlendirilmesi: Tekirdağ ili Çerkezköy ilçesi örneği
Evaluation of cyber bullying sensitivity in high school students in terms of sociodemographic characteristics, perceived social support and parent and peer relationships: Çerkezköy district of Tekirdağ sample
- Tez No: 584828
- Danışmanlar: PROF. DR. FİLİZ ŞİMŞEK ORHON
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Algılanan Sosyal Destek, Ebeveyne ve Akrana Bağlanma, Lise Öğrencileri, Siber Zorbalık Duyarlılığı, Attachment to Parents and Peers, Cyber Bullying Sensitivity, High School Students, Perceived Social Support
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Adli Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Siber zorbalık duyarlılığı, internet ve cep telefonu gibi siber araçların kullanımı esnasında zorbaca davranışlara maruz kalmaya yol açabilecek davranışlardan uzak durma, bu türlü tehditlerin varlığından haberdar olma ve tedbir alma ve tehdit oluşturabilecek uyarıcıları fark etmeye yönelik dikkati yüksek tutma davranışları olarak tanımlanmaktadır. Bu araştırmanın amacı; lise öğrencilerinin sosyodemografik özelliklerinin, internet kullanım öyküsünün, ebeveyn ve akrana bağlanma durumunun ve algılanan sosyal desteğin siber zorbalık duyarlılığı ile olan ilişkisini incelemektir. Araştırma deseni ilişkisel tarama türündedir. Araştırmanın örneklemini Çerkezköy'deki çeşitli liselerde öğrenim gören 831 lise öğrencisi oluşturmaktır. Araştırma verilerinin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Siber Zorbalığa İlişkin Duyarlılık Ölçeği, Ebeveyn ve Akrana Bağlanma Envanteri ve Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada katılımcıların yaşlarının 14 ile 20 yaş arasında değiştiği gözlenmiş olup yaş ortalamasının 16.13±1.13 yıl olduğu saptanmıştır. Katılımcıların %74.6'sı internete her gün eriştiğini ve %67'si internette günde 1 saatten fazla bulunduğunu bildirmiştir. Gelir düzeyi ve babanın eğitim durumu yükseldikçe internete erişim sıklığının ve internette geçirilen günlük ortalama zamanın da arttığı belirlenmiştir. Kızların Siber Zorbalığa İlişkin Duyarlılık Ölçeği puanlarının, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği alt ölçeklerinden olan arkadaş desteği ölçeğinden aldığı puanların ve akrana bağlanma, akrana güven ve akranla iletişim puanlarının erkeklerin puanlarından anlamlı derecede yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sosyal destek puanları, aile destek puanları ve ebeveyne bağlanma puanları yüksek olan öğrencilerin internette daha az zaman geçirdiği saptanmıştır. İnternete her gün erişim sağlayan ergenlerin akranları ile iletişim puanlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Aileden ve arkadaştan alınan sosyal destek ile siber zorbalığa ilişkin duyarlılık arasında, siber zorbalığa ilişkin duyarlılık ile ebeveyne bağlanma arasında, siber zorbalık duyarlılığı ile arkadaşa bağlanma arasında, algılanan sosyal destek ile ebeveyne bağlanma arasında ve algılanan sosyal destek ile akrana bağlanma arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişkinin olduğu saptanmıştır. Çalışmada lise öğrencilerinde siber zorbalık duyarlılığının yüksek olduğu saptanmış olup bu bulgunun, öğrencilerin internet ortamındaki zorbaca davranışları tehdit olarak algıladığını gösteren bir bulgu olduğu düşünülebilir. Siber zorbalık duyarlılığının algılanan sosyal desteği yüksek olan ve ebeveyn ve akranları ile güçlü bağlanması olan çocuklarda daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Algılanan sosyal desteği yüksek olan, ebeveynle bağlanması iyi olan, ebeveyne güven duygusu geliştirmiş olan ve ebeveyni ile yeterli iletişim içinde olan ergenlerin internette geçirdikleri zamanın daha az olduğu saptanmış ve ebeveynleri ile olumlu bir iletişim ve bağlanmanın oluşmasının, internetin siber zorbalık gibi risklerinin önlenmesinde etkili olacağı gözlenmiştir. Ergenlik döneminde sosyalleşme ve olumlu benlik algısının oluşumunu sağlayan akran ilişkilerinin geliştirilmesi için internetin önemli bir araç olduğu ve ergenlerin bu konuda desteklenmesi gerektiği gözlenmekle birlikte bunu sağlarken problemli internet kullanımının da önlenmesi gerektiği açıktır.
Özet (Çeviri)
Cyber bullying sensitivity, is defined as avoiding behaviors that may lead to bullying during the use of cyber tools such as internet and mobile phones, being aware of the existence of such threats, and taking precautions to detect and high attentional behavior to recognize threatening stimuli. The aim of this study was to investigate the relationship between high school students' sociodemographic characteristics, internet usage style, attachment to parents and peers, and perceived social support with cyberbullying sensitivity. The research design is of relational survey type. The sample of the study consists of 831 high school students studying at various high schools in Çerkezköy. The Personal Information Form and the Sensitivity Scale for Cyber Bullying, Parental and Peer Attachment Inventory, and Multidimensional Perceived Social Support Scale were used. The age of the participants was between 14 and 20 years and the mean age was 16.13 ± 1.13 years. 74.6% of the participants reported that they had access to the internet every day and 67% reported that they were on the internet for more than 1 hour a day. It was determined that the higher the income level and the education level of the father, the higher the frequency of internet access and the average time spent on the internet. It was found that the scores of the Cyber Bullying Sensitivity Scale of the girls received from the friend support scale which is one of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support Scale, and peer attachment, peer trust and peer communication scores were significantly higher than the scores of boys. It was found that students with higher social support scores, family support scores, and parent attachment scores spent less time on the Internet. It was found that adolescents who access the internet every day had higher communication scores with their peers. There is a positive relationship between social support from family and friends and sensitivity to cyber bullying, between sensitivity to cyber bullying and attachment to parents, between cyber bullying sensitivity and attachment to friends, between perceived social support and attachment to parents, and perceived social support and peer attachment. In the study, high school students' cyberbullying sensitivity was found to be high and this finding can be considered as a finding that indicates that students perceive bullying behaviors as threats. Cyber bullying sensitivity was found to be higher in children with high perceived social support and strong attachment with parents and peers. It was observed that adolescents with high perceived social support, having good connection with parents, developing trust in parents and having sufficient communication with their parents had less time on the internet and it was observed that positive communication and attachment with parents would be effective in preventing risks of cyber bullying of the internet. Although it is observed that the internet is an important tool for the development of peer relationships that provide socialization and positive self-perception during adolescence and adolescents need to be supported in this issue, it is clear that problematic internet usage should be prevented while providing this.
Benzer Tezler
- Lise öğrencilerinin siber zorbalık duyarlılığının riskli davranış, korumacı davranış, suça maruziyet ve tehlike algısı ile ilişkisi ve çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
An analysis of the relation between cyberbullying sensibility and risk behaviour, conservative behaviour, exposure to offence and risk perception and in relation to various variables of lycee students
HÜSEYİN KINAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. BARIŞ HORZUM
DOÇ. DR. O. TOLGA ARICAK
- Ortaokul ve lise öğrencilerinin siber zorbalık tutum ve duyarlılıklarının drama metoduyla incelenmesi
Investigation of the attitude and sensitivity of secondary and high school students towards cyber bullying with drama method
HASİBE ÖZER
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM SEFA SÜTCÜ
- Ergenlerde siber zorbalığa duyarlılığın anne-baba ile ilişkiler ve değer yönelimleri açısından incelenmesi (Maltepe ilçesi örneği)
Investigation of sensitivity to cyberbullying in adolescents in terms of parent relationship and value orientations (Example of Maltepe district)
ZEYNEP NUR NALBANT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AZİZE NİLGÜN CANEL
- Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyet durumlarının sosyal medya bağımlılığı ile ilişkisi
The relationship between cyberbullying and cyber victimization with social media addiction among high school students
MERVE AKGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURHAN FISTIKCI
- Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyetin internet için eleştirel okuryazarlık düzeyleri ile ilişkisi: (Afyonkarahisar ili örneklemi)
The relationship between the cyberbullying / cybervictimization and the critical literacy of the high school students: (Afyonkarahisar province sample)
RIDVAN DUMANLIDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜCAHİT GÜLTEKİN