Tarihi camilerde cephe aydınlatması üzerine bir inceleme
A study on facade lighting of historic mosques
- Tez No: 586057
- Danışmanlar: PROF. DR. LEYLA ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Fiziği ve Malzemesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 309
Özet
Kent silüetini şekillendiren, kentin sembollerinden biri olan tarihi eserlerin cepheleri sıklıkla aydınlatılmaktadır. Tarihi yapılar arasında camiler önemli bir yer kaplar ve cami cephe aydınlatması kent aydınlatmada büyük önem taşır. Yapıldıkları dönemi yansıtan görkemli tarihi camilerin aydınlatılarak gece de tüm ihtişamları ile algılanması sağlanmalıdır. Cephesi aydınlatılmış bir yapı, uygulanan teknik ve yaklaşıma bağlı olarak birbirinden çok farklı görünümlere kavuşabilir. Yapıların dış aydınlatmasında yararlanılan çeşitli teknikler vardır. Bu tekniklerin başlıcaları, kontur aydınlatma, duvar sıyırma, silüet aydınlatması, ışıklandırma, vurgu aydınlatması, geçen ışıklılık ve medya cephe tekniği olarak sıralanabilir. Yapının mimari özelliklerine ve yapının yer aldığı çevrenin koşullarına göre bu tekniklerden biri ya da birkaçı birden uygulanabilir. Çalışmanın ilk bölümünde öncelikle söz konusu aydınlatma teknikleri hakkında bilgi verilmiş ve her tekniğin uygulanmasına örnekler gösterilmiştir. Bu çalışmada tarihi camilerin mevcut aydınlatma düzenlerini incelemek, mevcut düzenden farklı aydınlatma düzeni alternatifleri tasarlamak ve aydınlatmada farklı yaklaşımların caminin gece görünümüne etkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Belirtilen amaca yönelik çalışma için İstanbul'da yer alan, Mimar Sinan'ın eserlerinden Üsküdar Mihrimah Sultan Camii ve Mimar Kirkor Balyan'ın eserlerinden Nusretiye Camii ele alınmıştır. Çalışma üç aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada, iki tarihi caminin mevcut aydınlatma düzenleri yerinde incelenmiş, gündüz ve gece görünümleri çekilen fotoğraflarla belgelenmiştir. Elde edilen verilerden yararlanarak camiler SketchUp programında üç boyutlu olarak yakın çevresi ile birlikte ayrıntılı modellenmiştir. Ardından, camilerin SketchUp modelleri Lumion programına aktarılmış ve camilerin mevcut aydınlatma düzenleri bu programda modellenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında her iki cami için mevcut düzenden farklı aydınlatma alternatifleri geliştirilmiştir. Bu amaçla, yapıların mimarisini belirleyen öğeler belirlenmiş ve her farklı öğenin aydınlatılmasında uygulanabilecek aydınlatma teknikleri araştırılmıştır. Yapılardaki farklı mimari öğelerin aydınlatılması ile birbirinden farklı aydınlatma alternatifleri oluşturulmuştur. Elde edilen aydınlatma alternatifleri için ayrıca farklı ışık renkleri de kullanılmıştır. Mihrimah Sultan Camii için dokuz aydınlatma düzeni ve sekiz ışık rengi olmak üzere toplam 72 aydınlatma alternatifi; Nusretiye Camii için sekiz aydınlatma düzeni ve sekiz ışık rengi olmak üzere toplam 64 aydınlatma alternatifi oluşturulmuştur. Tüm aydınlatma alternatiflerinin modellenmesi Lumion programında gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın son aşamasında, camilerin mevcut aydınlatma düzenleri ve iki cami için ayrı ayrı geliştirilen aydınlatma alternatifleri, beğeni, mimariye ve işleve uygunluk, mimari özelliklerin algılanması, estetik görünüm, ışık rengi ve genel beğeni gibi çeşitli açılardan anketler aracılığı ile değerlendirilmiştir. Anket sonuçları, cami mimarisinde belirleyici olan kubbe, minaret gibi öğelerin ve cephede büyük alan kaplayan yüzeylerin aydınlatılması gerektiğini; renkli ışık kullanımının onaylanmadığını ve sıcak renkli beyaz ışık kullanımının tercih edildiğini ortaya koymuştur. Bu belirlemeler cami aydınlatmasında yararlanılabilir, yol gösterir veriler oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
The facades of historical buildings, which are one of the symbols of the city that shape the city skyline, are often illuminated. Mosques have an important place among the historical buildings and mosques facade lighting is of great importance in city lighting. The magnificant historical mosques reflecting the period in which they were built should be illuminated and perceived at night with all their glory. When a building facade be illuminated can have very different views depending on the technique and approach applied. There are various techniques used in facade lighting of buildings. These techniques are contour lighting, wall grazing, silhouette lighting, flood lighting, accent lighting, passing luminance, and media facade technique. One or more of these techniques can be applied according to the architectural features of the building and the conditions of the enviroment in which the building is located. In the first part of the study, firstly, information about the lighting techniques is given and then examples of the application of each technique are shown. In this study, it is aimed to examine the existing facade lighting of historical mosques and to design different lighting alternatives from the existing lighting and to reveal the effects of different approaches on the night view of the mosques. For this purpose, Üsküdar Mihrimah Sultan Mosque, one of the works of Mimar Sinan, and Nusretiye Mosque, one of the works of Architect Kirkor Balyan, were discussed. The study was carried out in three phases. In the first phase, the existing facade lighting of the two historical mosques were examined on site, day and night views were documented with photographs. Using the obtained data, mosques were modeled in detail with SketchUp program. These models are also include their immediate surroundings. Then, SketchUp models of mosques were transferred to Lumion program and current facade lighting of mosques were modeled in this program. In the second phase of the study, lighting alternatives were developed different from the existing facade lighting for both mosques. For this purpose, the elements determining the architecture of the mosques were determined, lighting techniques that can be applied to illuminate each different element are investigated. Different lighting alternatives were created by illuminating the different architectural elements in the buildings. Different light colors were also used for the obtained lighting alternatives. For Mihrimah Sultan Mosque, a total of 72 lighting alternatives, nine lighting alternatives and eight light colors; for Nusretiye Mosque, a total of 64 lighting alternatives, eight lihting alternatives and eight light colors, were created. All lighting alternatives were modeled in Lumion. In the last phase of the study, the existing lighting of the mosques and the lighting alternatives developed for the two mosques were evaluated through various surveys such as compatibility with architecture and function, perception of architectural features, aesthetic appearance, lighting color and general appreciation. The results of the survey revealed that the elements such as domes and minarets, which are the determinants of the mosque architecture, and the surfaces that cover a large area should be illuminated. According to the results, the use of colored light was not approved and the use of warm white light was not preferred. These determinations can be used as guiding data in mosque facade lighting.
Benzer Tezler
- Birinci ve ikinci dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde din eğitimi din hizmetleri ve dini yayın konularında yapılan müzakereler üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
MEHMET BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
1991
DinAnkara Üniversitesiİslam Medeniyeti ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYZA BİLGİN
- Anadolu Türk Mimarisi'nde cami ve mescitlerde pencere açıklıklarının gelişimi (İç Anadolu Bölgesi ölçeğinde 12-20. yy.)
In scale of inner Anatolian region between 12-20 th centuries
ASLI SAĞIROĞLU ARSLAN
Doktora
Türkçe
2011
Sanat TarihiErciyes Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA DENKTAŞ
- Erken Osmanlı mimarisinde cephe biçim düzenleri ve Bizans etkilerinin niteliği
Early Ottoman facade designs and the nature of the Byzantine influence
AHMET ERSEN
- Balkan harpleri esnasında Osmanlı kamuoyu (1912 - 1913)
Ottoman publi̇c opi̇ni̇on duri̇ng the Balkan wars (1912 - 1913)
YUNUS EMRE TEKİNSOY
- Safranbolu şehrinde 17 - 19. yüzyıl Osmanlı camileri
Başlık çevirisi yok
ERENGÜL ERYÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Sanat TarihiGazi ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHAMMET GÖRÜR