Ergenlerde reaktif-proaktif saldırganlığı yordamada kişilik özellikleri, duygusal ve davranışsal sorunların rolü
The role of personality traits and emotional-behavioral problems on perceving reactive-proactive agression in adolescents
- Tez No: 589996
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FULYA CENKSEVEN ÖNDER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Reaktif- proaktif saldırganlık, beş faktör kişilik özellikleri, duygusal ve davranışsal sorunlar, Reactive-proactive agression, five factor personality traits, emotional-behavioural problems
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Bu araştırmada ergenlerde görülen reaktif-proaktif saldırganlığın kişilik özellikleri, duygusal ve davranışsal sorunlar tarafından ne oranda yordandığını incelemek amaçlanmıştır. Araştırma Mersin ili Tarsus İlçesinde yer alan yedi lisenin 9, 10, 11 ve 12. sınıflarına devam eden 559 kız, 432 erkek olmak üzere toplam 991 öğrencisi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Ergenlerin reaktif-proaktif saldırganlığına ilişkin veriler“Reaktif-Proaktif Saldırganlık Ölçeği”(Raine ve ark., 2006), duygusal-davranışsal sorunlara ilişkin veriler“11-18 Yaş Gençler için Kendini Değerlendirme Ölçeği”(Achenbach ve Edelbrock, 1991), kişilik boyutlarına ilişkin veriler ise“Hızlı Büyük Beşli Kişilik Testi”(Morsünbül, 2014), kişisel veriler ise araştırmacı tarafından hazırlanan“Kişisel Bilgi Formu”kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmada çoklu regresyon analizinden yararlanılmıştır. Araştırmada saldırganlık toplam puanı ile dışsallaştırma sorunları, içselleştirme sorunları, deneyime açıklık ve dışadönüklük arasında anlamlı ve pozitif yönde ilişkiler olduğu; duygusal denge, uyumluluk ve sorumluluk arasında anlamlı ve negatif yönde ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Reaktif saldırganlıkla dışsallaştırma sorunları, içselleştirme sorunları ve deneyime açıklık arasında anlamlı ve pozitif yönde ilişki olduğu görülmüştür. Reaktif saldırganlıkla duygusal denge, sorumluluk ve uyumluluk arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Reaktif saldırganlıkla dışadönüklük arasında ise anlamlı ilişki olmadığı görülmüştür. Proaktif saldırganlıkla dışsallaştırma sorunları, içselleştirme sorunları, deneyime açıklık ve dışadönüklük arasında anlamlı ve pozitif yönde, proaktif saldırganlıkla sorumluluk, duygusal denge ve uyumluluk arasında ise negatif yönde anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Araştırmadaki tüm değişkenler (dışadönüklük, duygusal denge, sorumluluk, uyumluluk, deneyime açıklık, içselleştirme sorunları, dışsallaştırma sorunları) birlikte, saldırganlığın toplam varyansının %45'ini açıklamaktadır. Dışsallaştırma sorunları, duygusal denge, deneyime açıklık, sorumluluk, dışadönüklük ve uyumluluğun saldırganlık toplam puanının anlamlı yordayıcılarıdır. Araştırmadaki tüm değişkenler birlikte, reaktif saldırganlığın toplam varyansının %42'sini açıklamaktadır. Reaktif saldırganlık ise hem içselleştirme, dışsallaştırma sorunları tarafından hem de duygusal denge, deneyime açıklık, dışadönüklük, uyumluluk ve sorumluluk tarafından yordanmaktadır. Son olarak araştırmadaki tüm değişkenler birlikte, proaktif saldırganlığın toplam varyansının %26' sını açıklamaktadır. İçselleştirme sorunları, dışsallaştırma sorunları, deneyime açıklık ve sorumluluğun proaktif saldırganlığın anlamlı yordayıcıları olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to investigate the rate of reactive- proactive agression seen in adolescents is perceived by personality traits and emotional and behavioural problems. The survey was conducted on a total of 991 students, 559 girls and 432 boys,who continued to the 9th,10th,11th,12th grades of the 7 high schools in the province of Mersin and Tarsus city .The data related to adolescents' reactive and proactive agression were obtained from“Reactive-Proactive Agression Scale”(Raine ve ark., 2006). The data related to emotional -behavioural problems was collected through using“Evaluation Scale for Young People”(Achenbach ve Edelbrock, 1991).The data related to personality extent was collected through using 'Quick Big Five Personality Test (Morsünbül, 2014) and also the data related to personal information was collected through using 'Personal Information Form' which was developed by researcher. The data was analyzed through Multiple Regression Analysis. The result of this study revealed that there was a meaningful and positive direction relationship between reactive-proactive agression total score and externalization problems, internalization problem, openness to experience and extraversion. Moreover, there was a negative and meaningful relationship between emotionality stability, agreeableness and conscientiousness. It was revealed that there was a negative direction and meaningful relationship between reactive agression and emotionality stability, conscientiousness and agreeableness. There was no relationship between reactive agression and extraversion. It was revealed that there was a positive and significiant relationship between proactive agression and externalization problems, internalization problem, openness to experience, extraversion. In adition, it was determined that there was a negative relationship between proactive agression and conscientiousness, emotionality stability, agreeableness. All of the variables in this study together explained 45% of the total variance of total aggression (extraversion, emotionality stability, conscientiousness, agreeableness openness to experience). Externalization problems, emotionality stability, openness to experience, conscientiousness, extraversion and agreeableness were the main predictors of total score of reactive-proactive agression. All of the variables in this study together explained 42% of the total variance of reactive aggression. Besides, it was revealed that reactive agression was predited by both externalization, internalization problems and emotionality stability, openness to experience, extraversion, agreeableness, conscientiousness. Finally, all of the variables in this study together explained 26% of the total variance of proactive aggression. It was determined that internalization problems, externalization problems, openness to experience and, conscientiousness were meaningful predictors of proactive agression.
Benzer Tezler
- Ergenlerde reaktif-proaktif saldırganlık ile ebeveyn duygusal erişilebilirliği: Duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü
Reactive - proactive aggression and parents emotion availability in adolescents: The mediator role of emotion regulation difficulties
AHMET ÇAĞLAR ÖZDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA CENKSEVEN ÖNDER
- Madde kullanım bozukluğu olan ergenlerde katı-duygusallıktan yoksun kişilik özellikleri ile kendine zarar verme davranışının ilişkisi
The relationship of callous-unemotinal traits and self-harm behavior in adolescent with substance use disorder
NURAY ÖZDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KARAÇETİN
- Ergenlerde bağlanma, şiddete maruz kalma yaşantıları ile saldırganlık arasındaki ilişkide bilişsel esnekliğin doğrudan ve dolaylı rolü
The direct and indirect roles of cognitive flexibility on the relationship among adolescents' attachment, exposure to violence and aggression
HÜLYA KUTLU SAMET
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAŞİT AVCI
- Psikotik bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde bilişsel işlev ve sosyal bilişin değerlendirilmesi
Assessment of cognitive function and social cognition in children and adolescents with psychotic disorders
YEŞİM SAĞLAM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KARAÇETİN
- Ergenlikte reaktif-proaktif saldırganlık, empati ve çocuk yetiştirme stilleri
The relationships between reactive–proactive aggression, empathy and parenting styles in adolescence
GAMZE ER