İkili ABCX stres modeli kapsamında bir inceleme: Yaygın gelişimsel bozukluk tanılı çocukların ebeveynlerinin aile uyumu ve duygu sosyalleştirme tepkileri
An examination in the scope of double ABCX stress model: family adaptation and emotion socialization reactions of parents of children with autism spectrum disorder
- Tez No: 591984
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHU ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Otizm, damgalanma, psikolojik esenlik, stres, bilinçli-farkındalıklı ebeveynlik, sosyal destek, aile birliği, duygu sosyalleştirme tepkileri, Autism, stigma, psychological well-being, stress, mindful parenting, social support, family cohesion, parental emotion socialization reactions
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 247
Özet
Bu araştırmanın temel amacı; YGB tanılı çocukların ebeveynlerinin psikolojik esenlikleri ve duygu sosyalleştirme tepkilerinin hem biriblerinden hem de İkili ABCX Stres Modeli'nin krize uyumu etkileyen diğer yapılarından ne şekilde etkilendiğini incelemektir. Bu bağlamda İkili ABCX Stres Modeli (Lavee, McCubbin ve Patterson, 1985) kullanılarak ebeveynlerin duygu sosyalleştirme tepkileri (Eisenberg, Spinrad ve Cumberland, 1998b) ele alınmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemi ile ulaşılan mevcut araştırmanın örneklemini 3-18 yaş arası YGB tanılı çocuğu olan, Türkiye'nin çeşitli illerinden (Bursa, Yalova, Çanakkale, Eskişehir, Balıkesir vb.) 140 anne ve baba oluşturmuştur. Gönüllü katılım şartını sağlayan velilerden demografik bilgi formu, stres ve esenlik ölçekleri, damgalanma ölçeği, bilinçli-farkındalıklı ebeveynlik ölçeği, sosyal destek ölçeği, aile yapısını ele alan ölçekler ve duygu sosyalleştirme tepkileri ölçeklerini doldurmaları istenmiştir. Bulgular, ebeveynin damgalanma algısı, çocuğun tepkisel ve ritmik mizaçlarının ebeveynin psikolojik esenlik, psikolojik sağlamlık ve YGB ebeveynlik stresi ile hem doğrudan hem de bilinçli-farkındalıklı ebeveynlik, aile iletişimi ve duygusal bağlamı, sosyal destek düzeyi ve aile birliği gibi yapılar üzerinden dolaylı olarak ilişki içinde olduğunu göstermiştir. Bunun yanında, ebeveynlerin destekleyici ve köstekleyici duygu sosyalleştirme tepkileri de ebeveynin damgalanma algısı, çocuğun tepkisel ve ritmik mizacı, bilinçli-farkındalıklı ebeveynlik, aile iletişimi ve duygusal bağlamı, sosyal destek düzeyi, aile birliği, psikolojik esenlik, psikolojik sağlamlık ve YGB ebeveynlik stresi ile ilişki içindedir. Özellikle damgalanma algısı ile duygu sosyalleştirme tepkileri arasındaki ilişkide ebeveynin krize uyumu ve bilinçli-farkındalıklı ebeveynliği aracı rol oynamaktadır. Son olarak, anne ve babalarda bu etkiler ayrı şekilde kıyaslandığında, babalar için anlamlı ilişkiler gözlenemezken anneler için gözlenebilmiştir.
Özet (Çeviri)
The main purpose of the current study is to examine the psychological well-being and emotion socialization reactions of parents of children with ASD, both in relation to each other as well as their relations with the other aspects of Double ABCX Stress Model. In this scope, the parental emotion socialization reactions (Eisenberg, Spinrad, & Cumberland, 1998b) are studied in relation to Double ABCX Stress Model (Lavee, McCubbin, & Patterson, 1985). With purposive sampling, 140 parents of children with ASD between the ages of 3-18 are reached from a variety of cities in Turkey, such as Bursa, Yalova, Çanakkale, Eskişehir, and Balıkesir. The parents who consent to participate to study are requested to fill in the questionnaires regarding demographics, stress and well-being, stigma perception, mindful parenting, social support, family context, and emotion socialization reactions. Results showed that there are direct relations between parental well-being and stigma perception, reactive and rythmyc temperament of child, psychological well-being, psychological resilience, ASD parental stress; as well as the indirect relations through mindful parenting, family communication and emotional context, social support, and family cohesion. Furthermore, parental emotion socialization reactions showed relations with parental perception of stigma, reactive and rythmyc temperament of child, mindful parenting, family communication and emotional context, social support, family cohesion, psychological well-being, psychological resilience, and ASD parenting stress, both in direct relations and mediation models. Specially, parents' adaptation to crisis and mindful parenting played mediator roles in the relationship between the perception of stigma and emotion socialization reactions. Finally, there is also gender differences in favor of mothers in all these direct and indirect relationships.
Benzer Tezler
- Bilinear space /spatial-frequency representations for particle-location analysis of in-line fresnel holograms
İkili doğrusal konum frekans gösterimleri yoluyla tek ışınlı fresnel hologramların cisim konumu analizi
MEHMET TANKUT ÖZGEN
Doktora
İngilizce
1999
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET KEMAL LEBLEBİCİOĞLU
- Dual tone multifrequency detection algorithms and their performance analysis with different types of filters
İkili ton çoklu frekans algılama algoritmaları ve farklı tip filtrelerle performanslarının analizi
BORA YÜCEL
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AVNİ MORGÜL
- İkili ve çok taraflı anlaşmalar çerçevesinde Türkiye-İsrail ilişkileri ve Ortadoğu barış süreci
Başlık çevirisi yok
ÜNAL ÇAYCI
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiSiyasi Tarih ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. NİLÜFER NARLI
- DE-NOx catalysis via bimetallics
İkili metal alaşım katalizörleri ile NOX emisyonlarının indirgenmesi
DİDEM ERNUR
Yüksek Lisans
İngilizce
1998
Kimya MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DENİZ ÖZBAY ÜNER
- İkili ve üçlü ağır metal iyon karışımlarının q Arrfizus'a çok bileşenli biyosorpsiyonun incelenmesi ve yarışmalı adsorbsiyon modellerinin uygulanması
Başlık çevirisi yok
ARZU KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Kimya MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YEŞİM SAĞ