XVI yy. Kur'an-ı Kerîm sayfa düzenleri açısından Türk tezhib sanatında altın oran incelemesi
Analysis of the golden ratio in Turkish illumination art in terms of layouts of the Quran in XVI. century
- Tez No: 595172
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA NASUHİ ÇELEBİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Crafts, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Altın Oran, Tezhip, Simetri, Kur'an-ı Kerîm, Golden Ratio, Illumination, Symmetry, Quran
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Altın Oran antik çağlardan beri başta mimari eserler olmak üzere insanoğlu tarafından bilinçli bir şekilde kullanılan bir ölçü olduğu gibi aynı zamanda canlı ve cansız varlıkların yapısında yaratılılştan var olan bir ölçüdür. Kaynağını kâinattan alan altın oran, doğada birçok bitkinin yaprak diziliminde, gelişiminde, hayvanların ve insanların anatomisinde mevcuttur. Altın oranın bu geniş alandaki mevcudiyeti bizi bu oranın tezhip sanatındaki varlığını araştırmaya sevkettirmiştir. Bu amaçla çalışmamızda mushaf sayfalarında müzehhiblerin bu orana sadık kalarak bir sayfa düzeni oluşturup oluşturmadığını tespit etmeye çalıştık. Araştırmamızı TİEM, İÜK, SK ve TSMK koleksiyonlarına ait XVI yy. Safevi ve Osmanlı mushafları ile sınırladık. Tezimiz dört ana bölümden oluşuyor. Giriş bölümünün ardından ikinci bölümde altın oran konusu ele alınmıştır. Üçüncü bölümünde tezhib sanatının tarihçesi ve tezhib sanatın meydana getiren unsurlar hakkında bilgi verildi. Dördüncü bölümde ise Kur'an-ı Kerîm sayfa düzenlerinde zahriye, serlevha, sûrebaşı, dua sayfaları gibi tezhibin yoğun olarak işlendiği alanlar müze ve kütüphanelerden dönemin en güzel örnekleri altın oran açısından incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The Golden Ratio is a measure which has been used consciously by human beings, especially architectural works, since ancient times, and it is also a measure that exists in creation in the structure of living and inanimate beings. The golden ratio that originates from the universe is present in the nature of many plants in the leaf arrangement, development, and anatomy of animals and humans. The presence of the golden ratio in this broad field has led us to investigate the existence of this ratio in the illumination art. For this purpose, in our study, we tried to determine whether or not the moushafs were creating a page layout by sticking to this rate. Our research was carried out in the XVI century, we confined to Safavid and Ottoman mushafs. Our thesis consists of four main chapters. Following the introduction, the second section deals with the golden ratio. In the third part, the history of tezhib art and the elements of tezhib art are explained. In the fourth chapter, the areas where the illumination such as zahriye, serlevha, surûbaşı and prayer pages are processed intensively in the Quran page layouts are examined in terms of golden ratio from the museums and libraries.
Benzer Tezler
- Konya'da bulunan Anadolu Selçuklu sanatlarında kullanılan Rumi motifler
The Rumi motifs used arts of Anatolian Seljuk in Konya
ALİ FUAT BAYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
El SanatlarıSelçuk Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET SAİM ARITAN
- Türk-İslam edebiyatı çerçevesinde XIV-XVI. asır Anadolu sahası divanlarında Kur'an
Within the framework of Turkish-İslamic literature Qur'an in the divans of Anatolian area in the XIV-XVI centuries
MÜBERRA COŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA İSMET UZUN
- Divan şiirinde hurafeler (XVI. yy)
Superstitions in divan poetry (XVI. century)
FIRAT TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSiirt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT BAYRAM DÜZENLİ
- Yavuz Sultan Selim Devri 1517 tarihli (16. yy), TİEM (Türk İslam Eserleri Müzesi) de bulunan 224 envanter numaralı Kur'an-ı Kerim'in tezhip açısından incelenmesi
Yavuz Sultan Selim Period 1517(16th century) TIEM (Turkish Islamic Art Museum) in the inventory number 224 Quran in terms of illumination examination
NURDANUR ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. MÜNEVVER ÜÇER
- Muhîtî'nin Kısmet-Nâmesi (inceleme-metin)
Kismet-Name by Muhîtî
DÖNDÜ KARACA
Doktora
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İ. ÇETİN DERDİYOK