Bağrıbütün kavunu (Cucumis melo L.)'nun morfolojik ve fenolojik özelliklerinin belirlenmesi
The determination of the morphological and phenological characteristics of Bağrıbütün melon (Cucumis melo L.)
- Tez No: 595526
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HALİL DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Türkiye Dünya'nın ikinci en büyük kavun üretici ülkesi olup ikincil gen merkezi konumundadır. Farklı araştırıcılar tarafından; ülkemizin yerel kavun popülasyonları bakımından oldukça zengin olduğu değişik çalışmalarda belirtilmektedir. Bu yerel zenginliklerimizden birisi de Yozgat İli Aydıncık İlçesi'nde yaygın olarak yetiştirilen yerel ismiyle“Bağrıbütün”kavunudur. Yozgat İli Aydıncık İlçesi'nden toplanan Bağrıbütün kavununun morfolojik ve fenolojik özellikleri Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Arazisinde yürütülerek Yüksek Lisans Tez Araştırması kapsamında ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma kapsamında Yozgat İli Aydıncık İlçesi'nden toplanan Dingiltepe, Çataltepe, Kalealtı, Deveci, Otağçe, Ağtepe, Kermelik genotipleri ile ticari olarak satışı yapılan Çıtırex F1 (Galia tipi) ve Deniz F1 (Ananas tipi) çeşitleri bitkisel materyal olarak kullanılmıştır. Bağrıbütün kavunu genotiplerinin morfolojik ve fenolojik özelliklerinin belirlenmesinde fidede 12, gövdede 5, yaprakta 8, çiçekte 10, meyvede 37 ve tohumda 8 kriterde olmak üzere toplamda 80 kriter incelenmiştir. Genotipler tesadüf parselleri deneme desenine göre 4 tekrarlamalı ve her tekrarda 8 bitki olacak şekilde 140x100 cm dikim mesafelerine göre dikilmiştir. Bu Yüksek Lisans Tez Araştırmasından elde edilen veriler SAS (versiyon 9.0) istatistik paket programında analiz edilmiştir. Bağrıbütün kavunu genotipleri ticari genotiplerle kıyaslanarak morfolojik ve fenolojik özellikleri ortaya çıkartılmıştır. Bununla birlikte Bağrıbütün kavununun kendi içerisindeki genotiplerle aralarındaki morfolojik ve fenolojik ilişkiler ortaya çıkarılmıştır. Elde edilen morfolojik ve fenolojik veriler yardımıyla, toplanan bu kavun materyallerinin özellikleri belirlenmiş ve ileride ıslah çalışmalarında kullanılmak üzere önemli gen kaynakları belirlenmiştir. Bağrıbütün kavunu genotiplerinden elde edilen sonuçlara göre yaprak şekli; bütün, çiçek tipi; andoromonoik, meyve yüzeyi; düz, meyve ucu şekli; düz, meyve ağırlığı (g); 1210-2878 g, meyve boyu (cm); 12.98-14.73 cm, meyve eni (cm); 13.53-16.73 cm, meyve et yapısı; lifli-jelatimli, meyve aroması; kokulu, SÇKM (%); % 12.50-14.40, pH (%); %4.85-6.78, TEA (%); 0.12-0.14, bitki başına verim (g); 877.69-2230.46 g, verim (g); 1991.50-794.78 g, meyve et rengi; turuncu, dilimlik; dilimli, dilim rengi; yeşil, 100 adet tohum ağırlığı (g); 1.02-1.27 g aralığında değerlerde saptanmıştır. Elde edilen veriler sonucunda bağrıbütün genotiplerinden olumlu sonuçlar elde edilmiş olup meyve eti turuncu, meyve aroması kokulu, SÇKM değerlerinin yüksek ve çekirdek evi toplu bulunması nedeniyle ıslah çalışmaları için ümitvar olacağı tahmin edilmektedir. Elde edilen verilerin kavunda gen kaynaklarının yönetiminde kolaylık sağlayacağı, gen bankalarının ve ıslahçıların işlem gücü ve masraflarını büyük ölçüde azaltacağı ve ıslah çalışmalarına kaynak oluşturacak genotiplerin belirlenmesinde faydalı olacağı düşünülmektedir. ANAHTAR KELİMELER: Bağrıbütün, Kavun, Morfolojik ve Fenolojik Karakterizasyon
Özet (Çeviri)
Turkey being the second largest producer of melon serve as secondary gene center. According to different studies conducted it is stated that Turkey is very rich in local melon populations. These rich local melon populations include“Bağrıbütün”melon grown commonly in Aydıncık district of Yozgat province. The morphological and phenological characteristics of the Bağrıbütün melon collected from the Aydıncık district of Yozgat province were carried out in the Research and Application field at Akdeniz University Faculty of Agriculture within the scope of Master thesis. In this study, Dingiltepe, Çataltepe, Kalealtı, Deveci, Otağçe, Ağtepe, Kermelik genotypes grown in Aydıncık district of Yozgat province alongwith Çıtırex F1 (Galia type) and Deniz F1 (pineapple type) varieties were used as plant material. For determination of morphological and phenological characteristics of Bağrıbütün melon genotypes 80 parameters were investigated in which 12 in seedling, 5 in stem, 8 in leaf, 10 in flower, 37 in fruit and 8 of them were studied in the seed. The genotypes were grown according to randomized complete block design with 4 replications and each replication include 8 plants planted at 140x100 cm spacing. In this master study, the data obtained were analyzed according to SAS (version 9.0) statistical program. Bağrıbütün melon genotypes were compared with commercial genotypes for finding out the morphological and phenological characteristics. Moreover, morphological and phenological relationship between the genotypes of Bağrıbütün melon were revealed. Morphological and phenological data obtained will be helpful in determining melon characteristics and can act as important gene source in future breeding programs. According to the results obtained from Bağrıbütün melon genotypes, leaf shape; whole, flower type; andoromonoic, fruit surface; flat, fruit apex shape; flat, fruit weight (g); 1210-2878 g, fruit size (cm); 12.98-14.73 cm, fruit diameter (cm); 13.53-16.73 cm, fruit flesh structure; fibrous-gelatin, fruit aroma; fragrant, TSS (%); 12.50-14.40%, pH (%);4.85-6.78% TEA (%); %0.12-0.14, yield per plant (g); 877.69-2230.46 g yield (g/m2); 794.78-1991.50 g, fruit flesh color; orange, slicing; having slice, slice color; green, 100 seed weight (g);1.02-1.27 g values were determined in the range. The positive results were obtained for Bağrıbütün genotypes with orange pulp, fragrant fruit aroma, higher total soluble solids, core house was found to be useful for future breeding programs. It is thought that these results will ease the germplasm management, and reduce operational cost of gene bank, breeding studies and will act as a reference for determination of genotypes. KEYWORDS: Bağrıbutun, Melon, Morphological and Phenological Characterization
Benzer Tezler
- Kantalop tipi kavun genotiplerinde nitelikli hat ve çeşit geliştirme üzerine bir araştırma
A research on development of qualified lines and varieties in cantaloupe type melon genotypes
ABDULLAH CESUR
