Osmanlı öncesi Konya ve çevresinde bulunan mimari eserlerdeki ma'kılî yazılar
Pre-Ottoman ma'kili writings in architectural works in Konya and surroundings
- Tez No: 597007
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZUHAL TÜRKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Sanat Tarihi, Crafts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 225
Özet
Türk İslam devletlerinde ve özellikle Selçuklu Dönemi Anadolu Mimarisinde Ma'kıli yazı, yapı ve süsleme unsuru olarak kullanıldığı görülmektedir. 10. yüzyıldan itibaren Karahanlılar ve Gazne gibi devletlerde Ma'kıli yazı kubbeler minareler, kuleler ve türbelerde kullanılmıştır. Aynı tarihlerde, Selçuklular İran'da Ma'kıli yazıyı dini mimaride hem dış cepheyi kaplayacak şekilde hem iç süslemede kullanmışlardır. Selçukluların Anadolu'ya yerleşmesiyle birlikte kültürel değerlerle yoğrulan sanat birikimleri, birçok alanda eserlere yansımıştır. Selçuklular Anadolu'ya geldiklerinde karşılaştıkları taş malzeme ile Orta Asya'da kullandıkları tuğla malzemeyi sentezleyerek kullanmışlardır. Osmanlı öncesi Anadolu Selçuklu mimarisinde Konya'da bulunan 13. yüzyıl eserlerinden Akşehir Ulu Camii, Sırçalı Medrese, Karatay Medresesi, Sahip Ata Camii, Sahip Ata Türbesi, Hz. Mevlana'nın Sandukası, Beyşehir Eşrefoğlu Camii, Eflaki Dede Türbesi ve Akşehir Tacettin Dede Türbesi bu alandaki eserlere örnektir. Bu araştırmada, bahsi geçen eserlerdeki duvar yazıları, minber yazıları, mihrap yüzeyi, minare gövdesi gibi mimari unsurlarda kullanılan Ma'kıli yazının oluşturduğu geometrik kompozisyonlar incelenmiştir. Kullanılan malzeme ve teknik özelliklerinin belirlenmesi, çözümleme ve tanımlamaların yapılabilmesi için Ma'kıli yazının temeli olan çizgilerden hareketle, yapılardaki tezyinat kapsamlı şekilde incelenmiş ve değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
It is seen that Makili writing was used as a structural and decorative element in Turkish Islamic States and especially in Anatolian architecture of Seljuk period. Since the 10th century, the Makili script has been used in domes, minarets, towers, and tombs in the states such as Karahanlılar and Gazne. At the same time, the Seljuks used the Makili script in the exterior and interior decoration of religion architecture in Iran. With the settlement of Seljuks in Anatolia, the art accumulations mixed with cultural values were reflected in the works in many fields. Seljuks synthesized stone material faced in Anatolia with the brick material they used in Central Asia. Aksehir Grand Mosque, Sircali Madrasah, Karatay Madrasah, Sahip Ata Mosque, Tomb of Sahip Ata, Hz. Mevlana's Sarcophagus, Sadrettin Konevi Mosque, Beysehir Esrefoglu Mosque, Bulgur Tekke Mosque, Sircali Prayer Room, Tomb of Eflaki Dede, Hasbey Daru'l-Huffazi, and Tomb of Aksehir Tacettin Dede are examples of Pre-Ottoman Anatolian Seljuk architecture in this field in Konya in 13th century. In this study, the geometric compositions formed by Makili script in wall writings, pulpit writings, mihrab surface, and minaret of the above works were examined. In order for determination of materials and technical properties, analysis and identification in writings, the decorations in the structures were examined and evaluated extensively from the lines that are the basis of Ma'kıli script.
Benzer Tezler
- Osmanlı dönemi öncesi Anadolu'da boyalı nakışlar
The paintings in Anatolia before Ottoman period
SEMİHA GÜLÜMSER
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
El SanatlarıHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYHAN KARAMAĞARALI
- Çanakkale ilindeki Osmanlı dönemi camilerinin restorasyon öncesi ve restorasyon sonrası özelliklerinin incelenmesi
The analysis of the Ottoman mosques in Çanakkale before and after restoration in terms of features
NÜLÜFER KINCAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Güzel SanatlarAtatürk ÜniversitesiSanat Kuramı ve Eleştiri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUNUS BERKLİ
- Byzantine heritage depicted: the aqueduct of Valens in the historical topography of Istanbul
Tasvirdeki Bizans mirası: İstanbul'un tarihi topografyasında Valens Su Kemeri
FATMA SARIKAYA IŞIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PELİN YONCACI ARSLAN
- Seismic behaviour of historical stone masonry multi-leaf walls
Çok tabakalı tarihi taş yığma duvarların deprem yükleri altında davranışı
CEM DEMİR
Doktora
İngilizce
2012
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPER İLKİ
- Konya Yusuf Ağa Kütüphanesindeki Arap dili alanına dair yazma eserlerin incelenmesi
Examination of manuscripts regarding Arabic literature in Konya Yusuf Ağa Library
ABDULLAH CENGİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH ZAFER KIZIKLI