Ekmeklik buğdayda ekim öncesi gamma ışınlaması ile elde edilmiş mutant populasyonların melezlerinde bazı tarımsal ve fizyolojik özellikler bakımından değişimin incelenmesi
Investigation of variability in crosses between induced mutant populations via pre-sowing gamma irradiation for some agricultural and physiological traits in bread wheat
- Tez No: 597122
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPAY BALKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bu araştırma, farklı orijinli üç ekmeklik buğday çeşidi (NKÜ Lider, Bezostaja ve GK Bekes) ile bu çeşitlerin farklı dozda gamma ışını (0, 100, 200, 300 Gy) uygulanarak elde edilmiş genotiplerinin resiprok melezlerinde bazı tarımsal ve fizyolojik özelliklerdeki varyasyonun belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Deneme, 2017-2018 yetiştirme döneminde Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü Deneme Alanı'nda, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. F1 melez kombinasyonlarında, bitki boyu, başak uzunluğu, başakta başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, bin tane ağırlığı, hasat indeksi, hektolitre ağırlığı, klorofil içeriği, bağıl su içeriği, stoma iletkenliği, stoma boyu, stoma eni, bayrak yaprak alanı, stoma sayısı, bitki örtüsü sıcaklığı ve tane verimi sırasıyla 85,93-118,44 cm, 10,69-12,86 cm, 20,4-24,57 adet, 37,09-64,8 adet, 2,26-3,56 g, 44-57,63 g, % 24,57-42,79, 74,01-81,19 kg/l, 46,19-60,84, %72,03-87,78, 6,54-12,14 mmol m-2s-1, 37,54-48,74 µ, 18,04-25,72 µ, 44,59-66,01 cm2, 5,78-8,67 adet, 14,44-17,11 ○C ve 445-926 kg/da arasında değişmiştir. Araştırmada, en yüksek heterosis değerleri bitki boyu için Beke-0×Lider-0, başak uzunluğu için Lider-200×Beke-200, başakta başakçık sayısı için Bezostaja-0×Lider-0, başakta tane sayısı için Bezostaja-300×Lider-300, başakta tane ağırlığı için Bezostaja-300×Lider-300, bin tane ağırlığı için Lider-100xBeke-100, hasat indeksi için Bezostaja-200xLider-200, hektolitre ağırlığı için Beke-0×Bezostaja-0, klorofil içeriği için Beke-300×Bezostaja-300, bağıl su içeriği için Lider-300×Beke-300, stoma iletkenliği için Bezostaja-200×Lider-200, stoma boyu için Bezostaja-100×Beke-100, stoma eni için Bezostaja-100xBeke-100, bayrak yaprak alanı için Beke-100×Bezostaja-100, stoma sayısı için Beke-100×Lider-100, bitki örtüsü sıcaklığı için Bezostaja-300×Lider-300 ve tane verimi için Beke-100×Bezostaja-100 melez kombinasyonlarında hesaplanmıştır. Tüm karakterlerde hesaplanan fenotipik varyasyon katsayısı, genotipik varyasyon katsayısından yüksek olduğu için yapılacak seleksiyonun ileri generasyonlara ertelenmesinin seleksiyonun başarı şansını arttıracağı sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This research was carried out to determine the variation in some agricultural and physiological traits of the three different originated bread wheat cultivars (NKÜ Lider, Bezostaja and GK Bekes) and the reciprocal hybrids of their genotypes obtained by applying different gamma ray doses (0, 100, 200, 300 Gy). The experiment was conducted in the experimental field of Tekirdağ Namık Kemal University, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops in a randomized complete block design with 3 replicates during the 2017-2018 wheat growing seasons. In F1 hybrid combinations, plant height, spike length, number of spikelet per spike, number of grain per spike, grain weight per spike, thousand grain weight, harvest index, test weight, chlorophyll content, relative water content, stomata conductance, stomata length, stomata width, flag leaf area, number of stomata, canopy temperature and grain yield varied between 85,93-118,44 cm, 10,69-12,86 cm, 20,4-24,57 no, 37,09-64,8 no, 2,26-3,56 g, 44-57,63 g, % 24,57-42,79, 74,01-81,19 kg/l, 46,19-60,84, % 72,03-87,78, 6,54-12,14 mmol m-2s-1, 37,54-48,74 µ, 18,04-25,72 µ, 44,59-66,01 cm2, 5,78-8,67 no, 14,44-17,11 0C and 445-926 kg/da, respectively. In the research, the highest heterosis values were calculated in Beke-0×Lider-0 for plant height, Lider-200×Beke-200 for spike length, Bezostaja-0×Lider-0 for number of spikelet for spike, Bezostaja-300×Lider-300 for number of grain per spike, Bezostaja-300×Lider-300 for grain weight per spike, Lider-100×Beke-100 for thousand grain weight, Bezostaja-200×Lider-200 for harvest index, Beke-0xBezostaja-0 test weight, Beke-300×Bezostaja-300 for chlorophyll content, Lider-300×Beke-300 for relative water content, Bezostaja-200xLider-200 for stomata conductance, Bezostaja-100×Beke-100 for stomata length, Bezostaja-100×Beke-100 for stomata width, Beke-100×Bezostaja-100 for flag leaf area, Beke-100×Lider-100 for number of stomata, Bezostaja-300xLider-300 for canopy temperature, and Beke-100×Bezostaja-100 for grain yield. It was concluded that the selection to be postponed to later generations would increase the chance of selection success, due to the coefficient of phenotypic variation calculated in all the characters was higher than the genotypic variation coefficient.
Benzer Tezler
- Ekim öncesi farklı uyarıcı kimyasal uygulamalarının ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) verim ve verim unsurlarına etkisi
The effect bof pre-sowing different stimulant chemical applications on yield and yield componens in bread wheat (Triticum aestivum L.)
AHMET NAR
- Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde tohuma ön işlem ve azot dozu uygulamalarının kış öncesi büyüme özellikleri ile tane verimi ve kalite özelliklerine etkileri
The effects of seed pre-treatments and nitrogen doses on seedling growth traits, grain yield and quality characteristic of bread wheat (Triticum aestivum L.) varieties
BEKİR ATAR
Doktora
Türkçe
2010
ZiraatSüleyman Demirel ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKERİYA AKMAN
- Ekmeklik buğday çeşitlerinde ardışık hidrojen peroksit uygulamalarının tuz stresi toleransı üzerine etkileri
Effects of sequential hydrogen peroxide applications on salt stress tolerance in bread wheat varieties
ELİF SAADET ARICAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyoteknolojiTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEFER DEMİRBAŞ
- Buğdayda kısıtlı sulamanın ve bitki organlarını gölgelemenin dane verimi ve verim öğelerine etkisi
The effect of restricted irrigation and shading plant organs on wheat yield and yield component
MELTEM BALAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT TİRYAKİOĞLU
- Kars yöresine ait ata buğdayı Kavılca ve modern ekmeklik buğdaydan hazırlanan un ve ekmeğin fonksiyonel özelliklerinin ve sağlık etkilerinin incelenmesi
Investigation of the functional properties and health effects of flour and bread prepared from Kavılca wheat grown in Kars and modern bread wheat
ELİF FEYZA AYDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Gıda Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERAAT ÖZÇELİK