Planlamada omurga kavramı ve kentin omurgasına erişim: Tarihi Yarımada örneği
The concept of backbone in planning and access to the city's backbone: The case of the Historical Peninsula
- Tez No: 599284
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESİN ÖZLEM AKTUĞLU AKTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Mekan Organizasyonu ve Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Geçmişten günümüze insanoğlu mikro ve makro ölçekte evrenden ilham alma eğilimi göstermektedir. Kuşkusuz, bu eğilim arkasında haklı sebepler taşır. Evrende ve canlıların yaşayışlarında en işlevsel, iktisadi ve estetik çözümlerin örneklerini görebilmekteyiz [1]. Biyolojik anlamda omurga ile kent omurgası arasında da yapısal ve işlevsel olarak benzerlikler bulunmaktadır. Çalışmanın amacı canlılara dair bir kavram olan“omurga”ile planlamanın kavramı olan“kent omurgası”tanımını, biyoloji üzerinden planlamadaki karşılıklarını eşleştirerek irdelemek, bileşenleriyle temel yapıtaşlarını ortaya koymak, kentsel omurgayı kent makroformu kapsamında ele almaktır. Üzerinde yeterli sayıda yapılmış çalışma bulunmayan kavramın kent üzerinde yansımasının gösterilmesi adına, bir başlangıç çalışması oluşturmak hedeflenmiştir. Kent yapısında, yaşayanların gereksinim duydukları fonksiyonlara göre meydana gelmiş işlevler ve bu işlevlerin alanları vardır. Bu alanlar; çalışma alanları, barınma alanları, boş zamanları değerlendirme alanları, ulaşım alanları ve kentsel hizmet alanlarıdır [2]. Çalışmanın kapsamı, işlevler arasındaki ilişkilerle omurga eksenli kentlerin karakteristiğinin ortaya konulmasıdır. Omurga eksenli kentler özellikle erişim bağlamında referanslar sunabilmektedir. Yerleşmelerin omurga eksenli kurulmasının önemi ile kentsel omurganın erişilebilirliğe etkisi tezde birlikte yorumlanmıştır. Kentin bölgeleri arasındaki ilişkiler ve erişim kapsamında bakıldığında omurga eksenli bir yerleşimin önemli hale geldiği durumlardan bahsedilmiştir. Giriş bölümünden sonra, Bölüm 2'de konunun kavramsal çerçevesi üzerinde durulmuştur. Biyomimikri, omurga, kent omurgası ve erişim kavramları konu çerçevesinde ele alınmıştır. Omurga kavramının mekânsal çıkarımları ışığında kentlere yönelik bir benzeşim yöntemi uygulanmıştır. Kent omurgası ve bileşenleri tarihsel süreç içerisinde Bölüm 2'de ele alınan temel bileşenler dışında değişen yaşam şartları, farklı dönemler ve farklı kültür faktörlerinden ötürü kendine özgü ve dönemsel özellikler göstermektedir. Bölüm 3'de kent omurgasının mekânsal bir çözümlemede kullanımına dair örnekleme Helenistik Dönem kentlerinden günümüz kentlerine kadar seçilen örnek kentler üzerinden tarihsel yöntem ve gerçekleme yöntemiyle ele alınmıştır. Kent omurgasının planlama tarihi boyunca değişimi ve dönüşümü anlatılmıştır. Çalışma alanları seçiminde, kentlerin“kavramsal yaklaşım”bölümünde belirlenen özellikleri taşıması aranmıştır. Tüm tarihsel dönemlerde ve omurga tiplerinde kent omurgaları belirlenen erişilebilirlik/yürünebilirlik parametreleri ölçütlerinde değerlendirilmiş ve kent omurgasının kentiçi ulaşımdaki yeri tartışılmıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda kent omurgaları ve kent büyüklüklerine ilişkin yürünebilirlik kapsamında öngörülerde bulunulmuştur. Bölüm 4'de Tarihi Yarımada özelinde konuya daha ayrıntılı bakılmıştır. Başlangıçta tek omurga eksenli bir yerleşim olan Tarihi Yarımada'nın gelişiminin, konu kavramsal çerçevesi ve erişilebilirlik/yürünebilirlik kapsamında incelenmesi hedeflenmiştir. Tarihi Yarımada'nın mekânsal dinamiklerinin yapıtaşlarını oluşturan“omurga eksenli gelişiminin”izleri günümüzde de takip edilebilmektedir. Tarihi Yarımada, Bölüm 3'de belirtilen; Helenistik Dönem'de sütunlu akslarla başlayan ve günümüzde bulvarlar olarak kullanılan kent omurgalarının sürecini örneklemesiyle özgün bir örnektir. Kente sonradan eklemlenen bulvarlar, kendi içerisinde alt bölgeler oluşturmuştur, erişim sağlanacak yeni alanlar bulvarlar etrafında gelişmiştir. Tarihsel süreçlerden gelen veriler ışığında kentsel omurga kavramının kentler üzerindeki yansımaları, harita ve gravürler incelenerek yorumlanmıştır. Yürünebilir bir kent için omurga üzerinde yer alan kentsel hizmet ve donatı alanlarının dağılımı omurgaya dik ve omurgaya paralel düzlemde değerlendirilmiştir. Bu noktada kent omurgasının hem fiziksel ölçüleri hem de niteliği üzerinde durulmuştur. Nitelik konusunda en önemli parametre tez kapsamında kentsel hizmet ve donatı alanları (omurganın omurları) olarak yorumlanmıştır. Motorlu ulaşım çağına kadar her iki düzlemde de erişilebilirlik/yürünebilirlik sınırları içerisinde kalan kent omurgaları, kentlerin büyümesi ile birlikte, tüm kent yerine kendi alt bölgesine erişim sağlayan alanlara dönüşmüştür.
Özet (Çeviri)
From past to present, mankind tends to be inspired by the universe in both micro and macro scales. Undoubtedly, this tendency is justifiable. We can see examples of the most functional, economic and aesthetic solutions in the universe and in the lives of the living [1]. So there are structural and functional similarities between the backbones of biological creatures and the backbones of cities. The aim of this study is to examine the definition of“backbone olan which is a concept of living things and”urban backbone olan, which is the concept of planning, by matching its equivalents in planning through biology, to reveal the basic building blocks with its components and to address urban spine within the scope of urban macroform. The aim was to create an initial study to show the reflection of the concept within the cities, which does not have enough examples in the scientific literature. In the city structure, there are functions and areas that these functions cluster, which is realized in accordance with the functions that the residents needed. These areas are; work areas, housing areas, recreation areas, transportation areas and urban service areas [2]. The scope of the study is to reveal the characteristics of backbone based cities with their relation to these functions. Backbone-based cities are particularly able to provide references in the context of access. The importance of establishing settlements on the backbone and the effect of urban spine on accessibility were interpreted together. In the context of the relations and access between different areas of the city, situations in which spine-based settlements become important have been mentioned. After the introductory section, the conceptual framework of the topic is discussed in Chapter 2. The concepts of biomimicry, backbone, urban backbone and access are discussed. In the light of spatial implications of the spine concept, a simulation method was applied to cities. The urban backbone and its components show distinctive and periodic features due to different periods and different cultural factors. In Chapter 3, the use of the urban backbone in a spatial analysis has been studied through the historical method and realization method through the sample cities selected from the Hellenistic period to the present cities. The transformation and transformation of the urban backbone throughout the history of planning. In the selection of the study areas, cities were asked to carry the characteristics determined in the belirlen conceptual approach yaklaşım section. In all historical periods and backbone types, city backbones were evaluated in terms of defined accessibility / walkability parameters and the location of urban backbone in urban transportation was discussed. As a result of the researches conducted, predictions were made within the scope of the walkability related to the urban backbone-city sizes. In Chapter 4, the subject is examined in more detail in the context of the Historic Peninsula. It was aimed to examine the development of the Historical Peninsula, which is a settlement with a single spine axis, in the context of the subject conceptual framework and accessibility / walkability. The traces of the "spine-axis development eksen, which constitute the building blocks of the spatial dynamics of the Historic Peninsula, can now be followed. Historical Peninsula, Section 3; It is an original example of the process of urban spines, which started with columnar axes in the Hellenistic period and are now used as boulevards. The boulevards, which were subsequently added to the city, formed sub-regions within itself, and new areas to be accessed developed around the boulevards. In the light of the data from the historical processes, the reflections of the urban backbone concept on cities, maps and engravings were examined and interpreted. The distribution of urban service and reinforcement areas on the backbone for a walkable city was evaluated perpendicular to the spine and parallel to the spine. At this point, both the physical dimensions and the quality of the urban spine were emphasized. The most important parameter about quality is interpreted as urban service and reinforcement areas (vertebrae of the spine). The urban backbones, which remained within the limits of accessibility / walkability on both planes until the age of motorized transportation, turned into areas that provide access to its sub-region instead of the whole city with the growth of cities.
Benzer Tezler
- Kentlerde Yaşam Kalitesinin İyileştirilmesinde Yeşil Altyapının Önemi: Bartın Örneği
The importance of green infrastructure in improvement of quality of life in cities: the case of Bartın
DİLRUBA MERVE COŞGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıBartın ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ARTAR
- Kentsel yeşil ağlar: İstanbul Sarıyer örneği
Urban green networks: case of Istanbul, Sariyer
MÜGE TOKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYRİYE EŞBAH TUNÇAY
- Kronik boyun ağrısının solunum fonksiyonu, postür ve fiziksel performans üzerine etkisi
Respiratory function of chronic neck pain, its effect on posture and physical performance
SİBEL DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Fizyoterapi ve RehabilitasyonTrakya ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN TUNA
- Proksimal junctional kifoz gelişim nedenlerinin makine öğrenmesi yöntemiyle tespiti
Determining reasons of proximal junctional kyphosis by using machine learning algorithms
SALİH KAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Ortopedi ve TravmatolojiAtatürk ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNAN YILAR
DR. KEMAL ZENCİRLİ
- Scroth yöntemiyle skolyoz tedavisi için derin öğrenme tabanlı bir sistem geliştirilmesi
Development of a deep learning based system for the treatment of scoliosis with the Schroth method
SENA GORAL
Doktora
Türkçe
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSüleyman Demirel ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UTKU KÖSE