Tozkoparan sosyal konutlarının modern mimarlık mirası bağlamında korunması
Conservation of Tozkoparan social housing in the context of modern architectural heritage
- Tez No: 601165
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELVAN EBRU OMAY POLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rölöve-Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Köyden kente göçün büyükşehirlerde yarattığı çarpık kentleşmeyle mücadele için 1966 yılında çıkarılan 775 sayılı 'Gecekondu Kanunu' kapsamında 'Gecekondu önleme bölgesi' olarak seçilen o günkü adıyla Bakırköy-Osmaniye mevki, planlanan ve inşa edilen ilk gecekondu önleme bölgesidir. Dar gelirli ailelerin barınma ihtiyacını karşılamak amacıyla devlet eliyle inşa edilen konutlar o günün şartları göz önüne bulundurularak incelendiğinde minimum alanda ailenin asgari yaşam şartları sağlanacak şekilde tasarlanmıştır. Kurulduğu yıllarda konumu ve sunduğu yaşam kalitesi açısından bakıldığında cazibe merkezi niteliğinde olmayan olan mahalle bugün ana ulaşım akslarına ve önemli odak noktalarına yakın konumuyla dikkat çekmektedir. İstanbul'daki ilçeler arasında yeşil alan oranı en fazla 16 m2 dir. Tozkoparan'ın çevre semtlerinde kişi başına düşen yeşil alan oranı 0.5 m2 iken Tozkoparan Mahallesinde bu oran yaklaşık 28 m2 'dir. Veriler, az katlı binalara sahip mahallenin yeşil dokunun içerisinde kaybolduğu, günümüzdeki merkezi konumuna rağmen çok tanınmadığını göstermektedir. Hızla gelişen şehrin merkezi konumunda 'ekonomik ömrünü tamamlamış' olarak nitelendirilen yapılara sahip bölgenin kentsel dönüşüm alanı ilan edilme çabası 2006 yılında Güngören Belediyesi'nin önerisiyle başlamıştır. 2007 yılında yapılan yasal değişiklik sonucunda, bina mülkiyetleri, bina izdüşümü ile sınırlandırılan alanın %45'i, hazine arazisine dönüşmüştür. Öneri kentsel dönüşüm projelerinin tamamı, yüksek katlı ve mevcut vaziyet planını yok sayan tasarım anlayışına sahiptir. Mal sahiplerinin kat mülkiyetli tapulara sahip olması, kentsel dönüşüm sürecinde söz sahibi olmalarını sağlamış; öneri projeler malikleri ikna etmekte yetersiz kalmıştır. Bölge 2013 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla ''Riskli alanlar'' kategorisi altına alınmış; 2014 yılında bu karar bilimsel verilere dayanmadığı gerekçesiyle Danıştay tarafından iptal edilmiştir. 2019 yerel seçimleri öncesinde mevcut kentsel dönüşüm projeleri halkın büyük çoğunluğunun onaylamadığı gerekçesiyle rafa kaldırılmış; az katlı mimari ile yeni bir tasarım yapılacağı duyurulmuştur. Tozkoparan Sosyal Konutlarının kentsel dönüşüm alanı ilan edilme sürecinin belirsizliği, konutların mal sahipleri tarafından gözden çıkarılmasına yol açmış; konutlarda bakımsızlık kaynaklı bozulmalar hızlanmıştır. Günün şartları incelendiğinde; kentsel dönüşüm kapsamında yıkılarak yok olma veya bakımsızlık kaynaklı bozulmaların konutlarda yarattığı hasar sonucu kullanım dışı kalma, alanın geleceğini yansıtan iki durumdur. Tez kapsamında; kullanıcıyı, mülk sahiplerini ve kamu kurumlarını ortak bir paydada birleştirecek bir stratejiye de imkan verebilecek olan koruma yöntemi değerlendirilecektir: Alanın modern mimarlık mirası kapsamında değerlendirilmesi ve bu bağlamda koruma ve mevcudu sürdürme olanaklarını ortaya koymak çalışmanın amacıdır. Alan, koruma kuramının temel kavramları ve modern mirasın belgelenmesine yönelik değerlendirme ölçütleri çerçevesinde incelenmiştir. Yapılan değerlendirmeler ışığında koruma önerileri sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Bakirköy-Osmaniye, which was chosen as the 'Slum Prevention Zone' within the scope of the 'Slum Law No. 775' issued in 1966 in order to prevent the unplanned urbanization created by the migration from village to city, is the first slum prevention area planned and built. In order to meet the housing needs of low-income families, the housing units were designed and built to provide the minimum living conditions of a family. The neighborhood, which remained outside the city in the years it was founded and offers modest living conditions, draws attention with its location close to the main transportation axes and important focal points. Among the districts in Istanbul, the rate of green area is maximum 16 m2 While the rate of green area per capital in nearby neighborhoods are 0.5 m2, it is approximately 28 m2 in Tozkoparan Neighborhood. The effort to declare the region as an urban transformation area of the region, which is considered to have completed its economic life, began in 2006 with the proposal of Güngören Municipality. As a result of the legal amendment made in 2007, 45% of the area has turned into state land by making land ownership limited to the projection of the buildings. All of the proposed urban transformation projects have a high-rise design concept that ignores the existing layout plan. All of the owners have deeds which has given by the government, has enabled them to have a say in the process of urban transformation, and the proposed projects have failed to convince them. In 2013, with the decision of the Council of Ministers, the region was placed under the category of risky areas; In 2014, this decision was canceled by the Council of State on the grounds that it was not based on scientific data. Prior to the 2019 local elections, existing urban regeneration projects were shelved on the grounds that the majority of the public did not approve; announced a new design with low-rise architecture. The uncertainty of the process of declaring Tozkoparan Social Houses as an urban transformation area led to the disqualification of the houses by the owners; neglect-induced decays in the housing has accelerated. The uncertainty of the process that has been continuing since 2006 has led to the rapid ratification of Tozkoparan Social Houses, instead of the renewal of the conditions of the 'unusable houses, instead of being seen as aracı investment instruments tarafından by the owners or sold to' investors '. There are two alternatives that will determine the future of the site which will bıth result in the loss of the site: the first suggestion is the destruction of the site by utilizing the urban transformation law; secondly, the social housing of Tozkoparan is left out of service as a result of neglect-induced decays. In the thesis; the aim of the study is to evaluate the conservation method which will enable a strategy to unite the users, property owners and public institutions in a common goal: to evaluate the area within the context of modern architectural heritage and to present the possibilities of protection and maintenance in this context. The area has been examined within the framework of the basic concepts of conservation theory and criteria for the documentation of modern heritage. Conservation proposal projects were presented.
Benzer Tezler
- Burdur ilindeki öğrencilerin gezi ve seyahat kültürü üzerine düşünceleri
Students' thoughts on travel and tourism culture in Burdur
UĞUR TOZKOPARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimMehmet Akif Ersoy Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YILDIRIM ATAYETER
- Deprem riskli sosyal konutların katılımcı ve sürdürülebilir kentsel dönüşümü: Güngören-Tozkoparan örneği
Participant and sustainable urban renewal of social housing with earthquake risk: The case of Gungoren-Tozkoparan
IRMAK ÇATALCALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
11111İstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ ÖZKAN
- Konutta memnuniyet ve tasarım ilişkisi açısından çekirdek konutlarda esneklik araştırması
A Flexibility research on core housing, within the framework of housing design and satisfaction
DUYGU GÜLAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHSEN ÖZSOY
- İstanbul'da alt ve orta gelir gruplarının konut ihtiyacına yönelik iki toplu konut örneğinin karşılaştırmalı analizi
Başlık çevirisi yok
Z.ESRA KOCABAŞ
- Gecekondu önleme bölgeleri örnekleri arasından seçilen Tozkoparan mahallesinin sosyal, ekonomik ve fiziksel açıdan irdelenmesi
Evaluating the social, economic, and physical aspects of Tozkoparan neighborhood selected from 'slum prevention zone samples'
NİZAMETTİN UĞURLU