Kentsel değişimin konum tabanlı sosyal medya ağları ile incelenmesi: Taksim Meydanı örneği
Evaluating urban change with location based social networks: The case of Taksim Square
- Tez No: 601297
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: kentsel değişim, konum tabanlı sosyal ağlar, sosyal medya, kitle kaynak, urban change, location based social networks (LBSN), social media, crowdsource
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Kentler, ortaya çıktığı andan itibaren tüm insanlık tarihi boyunca durağan bir olgu olmak yerine içindeki tüm unsurlar ile beraber hareket ederek değişimin bir parçası ya da sürükleyicisi olmuştur. Bu değişim sosyal, siyasi, kültürel ya da sadece zamanın ruhu gibi bir temel üzerinden şekillenebilir. Kentsel değişimin, çözülmesi gereken problemleri ile birlikte yönetilmesi için öncelikle bu değişimin ve niteliğinin saptanması ve anlaşılması ile beraber kentsel yenileme, stratejik planlama, akıllı şehirler gibi kente ait mekânların yaşayacağı sorunların çözümlerine yönelik stratejilerin geliştirilmesi gerekmektedir. Bu stratejilerin geliştirilme sürecinde kenti ya da değişimin yaşandığı parçasını kullanır durumda bulunan bireylerden gerçekçi, hızlı ve doğrudan bir geri bildirim alınması hem ilgili değişim faktörünün hem de gelecekte yaşanabilecek değişimlere dair vizyon, öngörü ve beklentilerin şekillenmesinde kilit öneme sahiptir. 18. ve 19. yüzyılda gerçekleşen sanayi, makineleşme ve teknoloji devriminin ardından gelen 20. yüzyıldaki teknolojik gelişim ile iletişim anlamında da bir devrim gerçekleşmiştir. Özellikle internetin icadı ile birlikte yeni ve sanal bir dünya üzerinde sürekli iletişim halinde bulunma imkanı bulan bireyler ifade ve iletişim biçimlerini de bu yeni ortama taşımışlardır. İnternetin hayatımıza girmesi ile her alanda olduğu gibi araştırma yöntemlerinde de bir dönüşüm süreci başlamış, yeni veri toplama ve analiz yöntemleri denenmeye ve kullanılmaya başlanmıştır. Twitter, Instagram, Foursquare, Zomato gibi kullanıcıların bulundukları mekânda yer bildirimi yaparak paylaşım yapmalarını sağlayan konum tabanlı sosyal ağlar, kullanıcılar ile araştırmacılar arasında gerçek zamanlı bir geri bildirim mekanizması kurulmasını sağlayarak yeni bir dünyanın kapısını aralamaktadır. Görece yeni bir kavram olan kitle kaynak kavramı, halihazırda var olan ve araştırmacıdan bağımsız bir şekilde gönüllülük esasıyla oluşmuş bilgi kümelerini ifade etmektedir. Araştırma, sosyal medyadan elde edilecek kitle kaynak verilerinin kentsel değişimi saptamak için kullanılıp kullanılamayacağı sorusu üzerinden ilerlerken, bu verileri kullanarak yaşanan kentsel değişime yönelik bir geri dönüş mekanizması olarak kullanılabilme potansiyelini araştırmaktadır. Kentsel mekânlar ve nitelikleri konusunda sosyal ağlardaki kitle kaynak verilerini kullanan çokça çalışma olsa da bu çalışmanın odaklandığı kentsel değişim konusunun yeterince işlenmemesi bu araştırmayı önemli kılmaktadır. Taksim Meydanı ise Osmanlı ve Cumhuriyet tarihi boyunca toplumsal ve kentsel değişimin en iyi takip edileceği yerlerden biri olmuştur. Siyasi ve toplumsal birçok olaya tanıklık eden meydan, kozmopolit yapısı, bilinirliği ve merkeziliği ile değişime öncülük eden ve/veya kentteki değişimi ilk yansıtan noktalardan biridir. Meydandan elde edilecek kullanıcı verileri ile Taksim yayalaştırma projesi ile meydanda yaşanan kentsel değişimin saptanması ve gerçek zamanlı olarak takip edilmesi imkanı bulunmaktadır. Bu çalışma ile, Taksim Meydanı gibi tarihsel öneme sahip, kamusal değeri bulunan ve kentin belleği konumundaki bir mekândan elde edilecek veriler ile yaşanan kentsel değişimin analiz edilmesi, demografik yapıdaki değişimlerin saptanması ve konum tabanlı sosyal ağlardan elde edilecek verilerin kentsel yönetimde etkin olarak kullanılma imkanının araştırılması hedeflenmektedir. Kentsel değişimin konum tabanlı sosyal medya ağları (KTSA) ile incelenmesini Taksim Meydanı üzerinden gerçekleştiren bu tez çalışması beş bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ana hatlarıyla açıklandığı giriş bölümünde problemin tanımı, çalışmanın amacı, kapsamı, önemi ve katkısı ile birlikte araştırma soruları ve yönteme yer verilmiştir. İkinci ve üçüncü bölümlerde çalışmanın teorik alt yapısı oluşturulmuştur. Alan çalışmasının yer aldığı dördüncü bölümde verilerin elde edilmesi ve sınıflandırılması ile yapılan analizler aktarılmıştır. Beşinci bölüm olan sonuç bölümünde ise genel bir değerlendirme yapılarak bulgular ve elde edilen sonuçlar aktarılmıştır. Teorik çerçevenin oluşturulduğu ikinci bölümde kent kimliği ve kentsel değişim kavramına değinilmiştir. Kimlik kavramının açıklanmasının ardından kent kimliği bağlam boyutu, aktiviteler, algı, imge ve anlam boyutu üzerinden incelenmiştir. Kentsel değişim kavramına ise kentsel değişim kuramı ve kentsel değişim modellerinin aktarılmasının ardından kentsel değişimin fiziksel, ekonomik, sosyal ve planlama politikalarının sonucundaki değişim boyutları üzerinden değinilmiştir. Teorik çerçevenin aktarıldığı üçüncü bölümde sosyal medya kavramı açıklanarak sosyal medyanın gelişimi ile sosyal medyaya dair kavramlardan büyük veri, kitle kaynak kavramı ve konum tabanlı sosyal ağlar hakkında bilgi verilmiştir. Dördüncü bölüm olan alan çalışmasında; Foursquare uygulamasında Taksim Meydanı için yapılan yorumların derlenmesi ve kategorilendirilmesi işlemleri aktarılmıştır. Taksim yayalaştırma projesi (TYP)'nin başlangıcı olan 5 Ekim 2012 tarihi bir eşik olarak belirlenerek bu tarihe göre olumlu, olumsuz ve nötr içeriğe sahip yorumların değişimi incelenmiştir. Benzer şekilde olumlu, olumsuz ve nötr içeriğe sahip yorumların yıllara, cinsiyete, dil grubuna, yorum ana ve alt kategorilerine göre değişimleri incelenerek, yorum bileşenlerinin genel durum ve ana kategorilerire göre değişimi araştırılmıştır. Beşinci bölüm olan sonuç bölümünde çalışma ile ilgili genel bir değerlendirme yapılmıştır. Buna göre Foursquare uygulamasından alınan verilerden anlaşıldığı üzere TYP ile birlikte meydanın kullanıcıların meydan hakkındaki görüşlerinde de değişiklikler gözlenmiştir. Dolayısıyla meydandaki değişimin izleri sosyal medya yorumların da görülmektedir. TYP'ye dair yorum yapan kullanıcılarının çoğunluğu olumsuz görüş bildirmiş ve meydanın yeni halini başarılı bulmamıştır. Buna karşılık TYP ile birlikte trafik ve ulaşımdaki sıkıntılara dair yorumlar azalmış gözükmektedir. TYP ile birlikte meydandaki aktiviteler ve fiziksel-sosyal yapıda da değişimler gözlenmiş, kullanıcılardaki algı, imge ve anlamda da farklılaşma tespit edilmiştir. Yeme-içme, gece hayatı, eğlence, kültür-sanat, meydandaki buluşmalar gibi aktivitelere dair yorumlarda da azalma görülmüştür. Son yıllarda yazılı basın ve sosyal medyada Taksim Meydanı'nın giderek batılı kimliğinden uzaklaşıp daha çok Ortadoğu kökenli turistin geldiği bir hale büründüğü eleştirisine paralel şekilde Foursquare yorumlarında da meydan içinde değişine turist profiline dair eleştirel, hatta zaman zaman ırkçı yorumlar yapılmıştır. Tüm çalışma değerlendirildiğinde tezin alan çalışmasında veri toplama yöntemi olarak kullanılan Foursquare gibi sosyal medya uygulamalarının mekânın kullanıcılarının mekân hakkındaki düşüncelerini araştırma aracı olarak kullanılabileceğine örnek olunmuştur. Bu araçlar, klasik gözlem ve veri toplama yöntemlerine kıyasla çok daha hızlı veri toplamaya imkan sağlamaktadır. Ayrıca bu araçlardaki kullanıcı bildirimleri, yorum, fotoğraf ve video paylaşımları kullanıcıların kendi isteğiyle ve yaygın olarak kullanılmalarıyla araştırmalar için önemli bir kaynak haline gelmektedir.
Özet (Çeviri)
From the moment they emerged, cities became a part or a driver of change by acting with all the elements within it, rather than being a static phenomenon throughout human history. This change can be shaped on a social, political, cultural basis or can be shaped by the march of progress. In order to manage urban change together with the problems that need to be solved, it is necessary to develop strategies to solve the problems of urban spaces such as urban renewal, strategic planning and smart cities, with the determination and understanding of this change and its qualities. While developing these strategies; obtaining realistic, fast and direct feedback from individuals who are members of the city, or a part of the city within which urban change affects, is crucial in shaping the relevant change factor and the vision, foresight and expectations about the future changes. A revolution has taken place in terms of communication, with the technological development throughout the 20th century following on from the industrial, mechanization and technology revolution that took place in the 18th and 19th centuries. Especially with the invention of the internet, individuals who have the opportunity to be in constant communication on a new and virtual world have carried their expression and communication styles to this new environment. With the introduction of the internet into our lives, a transformation process has started in research methods as well as in all other fields. In academic perspective; new data collection and analysis methods have been tried and used by researchers. In that case, location-based social networks (LBSN) such as Twitter, Instagram, Foursquare or Zomato which allow users to share their location by checking-in at the places are establishing a real-time feedback mechanism between users and researchers; also they introduce researchers to a new world: Crowdsource. As a relatively new concept, crowdsourcing refers to extracting data from the already existing and both voluntarily and independently created knowledge data sets. While researching the question of whether crowdsource data which is obtained from social media can be used to detect urban change, this research also explores the potential of using this data as a feedback mechanism for urban change. Although there are many studies that use crowdsource data in social networks on urban spaces and their qualities, this research focuses on using this data to evaluate urban change. Taksim Square has been one of the best places to follow social and urban change throughout the Ottoman Empire and the Turkish Republic's history. The square, which witnesses many political and social events, is one of the first points that lead to change and / or reflect the change in the city with its cosmopolitan structure, fame and centrality. With the user data to be obtained from the square, it is possible to detect and monitor the urban change in the square using the Taksim pedestrianization project. With this study, it is aimed to evaluate the urban change, to determine the changes in demographic structure and to investigate the possibility of using data (obtained from location based social networks) effectively for urban management with crowdsourced data, that is obtained from a place like Taksim Square which has historical importance, public value and is the living memory of the city of İstanbul. This thesis, which analyzes urban change through location based social media networks (LBSN) through Taksim Square, consists of five chapters. In the introductory section where the study is outlined, the definition of the problem, the purpose, scope, importance and contribution of the study, as well as the research questions and methodology are included. In the second and third chapters, the theoretical background of the study was established. In the fourth chapter, field study and analysis made by obtaining and classifying the data is presented. In the final section, which is the fifth chapter, the conclusion and a general evaluation was made and the findings and the results were presented. In the second chapter of the thesis, the concept of urban identity and urban change is discussed. After explaining the concept of identity, urban identity was examined in terms of context, activities, perception, symbols and meaning. On the other hand, the concept of urban change has been discussed in terms of the dimensions of change resulting from physical, economic, social and planning policies, following the introduction of urban change theory and urban change models. In the third chapter where the theoretical framework is explained, the concept of social media is explained and information about the development of social media and concepts related to social media including big data, crowdsourcing and location based social networks are presented. In the forth chapter, the processes of obtaining and categorising data from the Foursquare application are explained. The date of October 5, 2012, the beginning of the Taksim pedestrianization project (TPP), was determined as a threshold and sentimental analysis' were performed in the comments which includes the change in positive, negative and neutral content. Similarly, sentimental analysis' for the change in the comments with positive, negative and neutral content were performed by years, gender, language group, main and sub-categories of comments. Also the overall change in comments' components as well as by main categories of comments' components were examined. In the fifth and the final chapter, a general evaluation was made about the study. According to the analysis' using data obtained from the Foursquare application, changes in users' opinions about the square were observed after the TPP. Therefore it can be said that the traces of the change in the square also can be seen in social media comments. Another finding is that the majority of users who commented on TPP reported negative opinions and did not find the new square successful. On the other hand, with the TPP, comments on traffic and transport difficulties seem to have diminished. Along with the TPP, changes in the activities and physical-social structure in the square were also observed and differentiation was detected in users' perception, image and meaning. There has also been a decrease in the ratio of comments for activities such as eating and drinking, nightlife, entertainment, culture and art as well as meetings in the square. Criticism is seen in conventional and social media that Taksim Square has become more and more distant from the western identity and much more Middle Eastern tourists are coming to the square in recent years. In parallel, Foursquare comments about the demography have also seen critical and sometimes racist. In conclusion when the whole study is evaluated, social media applications such as Foursquare (which is used as a data source in the field study of the thesis) can be used as a tool to research the opinions of the users about the space. These tools enable much faster data collection than conventional observation and data collection methods. In addition, user check-in's, comments, photos and video sharing in these tools become an important source for research by users' own will and widespread use.
Benzer Tezler
- Kolektif hafıza ve mekansal pratiklerin dijital iletişim araçları etkisinde dönüşümü
Transformation of collective memory and spatial practices in the effect of digital communication tools
SEDA ZAFER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İFFET HÜLYA ARI
- Analysing the attitudes of the small hotels with respect to the innovation: The case of Sultanahmet
Küçük otellerin yenilikle ilgili tutumlarının analizi: Sultanahmet örneği
MARYAM SHAME SOUZAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE FERHAN GEZİCİ KORTEN
- Spatial temporal dimensions of accessibility in İstanbul, Turkey
İstanbul Türkiye'de erişilebilirliğin zamansal-mekansal boyutu
WASIM SHOMAN
Doktora
İngilizce
2020
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDE DEMİREL
- 3D-GIS based procedural modeling in contemporary urban planning and design practice
Güncel kentsel planlama ve tasarım uygulamalarında 3B-CBS tabanlı yordamsal modelleme
CEM DEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ
- İstanbul Doğu Karadeniz kıyı alan kullanımlarındaki değişimin saptanması
Determining the change about the usages of coastal areas in Eastern Black Sea of Istanbul
ELİF AKYOL ŞATIROĞLU
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CENGİZ YILDIZCI