Türkiye'de siyaset ve düşünce çevreleri ilişkisi bağlamında sosyolojik düşüncenin oluşumu ve Ziya Gökalp
The formation of sociological thought in Turkey and ziya Gökalp in the context of the relationship of politics and circles of ideas
- Tez No: 602238
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYRİYE ERBAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Tarih, Sociology, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 254
Özet
Bu çalışma sosyolojinin bir disiplin olarak kurumsallaşması sürecinde Türkiye'de sosyolojik bilgi üretimini siyaset ve düşünce çevreleri ilişkisi bağlamında analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bunu yaparken dönemin siyasi ve toplumsal arka planı diyebileceğimiz makro düzeyle, düşünce çevreleri ve aktörler arasındaki işbirliği, uyum, çatışma ve örgütlenme gibi ilişki biçimlerini birlikte ele alarak ilişkisel ve tarihsel bir anlatı kurmayı, böylelikle Türkiye'de sosyolojinin oluştuğu yolları serimlemeyi hedeflemektedir. Türkiye'de sosyolojik düşüncenin doğduğu evrede temel hedefi“memleketi kurtarmak”olan farklı sosyolojik perspektiflere sahip kimi farklı düşünce çevreleri ortaya çıkmıştır. Bu düşünce çevreleri, dönemin başat siyasi aktörü İttihat ve Terakki'nin etkisiyle biçimlenen siyasal ve düşünsel alanda mücadele içinde sosyolojinin gelişim çizgisini belirlemiştir. Düşünce çevreleri ve öne çıkan isimler dönemin iktidarları ile kurdukları ilişkiler bağlamında alanda konumlanmış olmakla birlikte, ilişki ağları göründüğünden daha karmaşıktır. Çalışmada, dört tarihsel aralıkta ve dört coğrafi merkezde ele alınan ilişkiler o dönem yazılan metinler üzerinden ayrıntılı bir şekilde incelenmiş ve sosyolojik düşüncenin ortaya çıktığı makro ve mikro bağlam betimlenmiştir. Bu anlamda sosyolojik düşüncenin gelişiminde kişisel çabalardan çok kolektif etkilerin ve güçlü örgütlenmelerin etkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca sözü edilen ilişkilerin izi sürüldüğünde Ziya Gökalp'in merkezde olduğu bir ilişkiler ağının ortaya çıktığı görülmüştür. Gökalp'in bu merkeziliği dönemin iktidarı İTC ile yakın bağının yanı sıra, kişisel serüvenindeki ayrıntılarla ve benimsediği farklı stratejilerle ilişkilidir.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyze the sociological knowledge construction in Turkey in the context of relations between politics and circles of ideas during the institutionalization of sociology as a discipline. Moreover, it also aims to establish a relational and historical narrative and thus expose the ways that led to the birth of sociology in Turkey by contextualizing the political and sociological background of the period and the forms of relations between circles of ideas and actors in terms of the cooperation, compatibility, conflict, and organization among them. Different intellectual circles with various sociological perspectives that revolved around the main objective of“saving the Ottoman Empire”emerged during the institutionalization of sociology. These intellectual circles determined the future development of sociology struggling in a political and social field that was influenced by the Committee of Union and Progress, which was the principal political actor of the period. Although intellectual circles and the prominent figures were situated based on their relations with the authorities of the period, the relationship network was more complicated than it seemed. This study analyzed the relations in detail based on the texts written in this period and described the macro and the micro context in which the sociological thought emerged. In this sense, it was found that the development of the sociological thought was dependent more on collective effects and strong organization than individual efforts. Also, these relations led to a network of relations in which Ziya Gökalp was at the center. This centrality of Ziya Gökalp is related to particularities of his personal journey and the different strategies that he embraced as well as his close connection with the CUP.
Benzer Tezler
- Türkiye'de sosyalist düşünce ve din: Birikim ve bilim ve ütopya çevresinin karşılaştırılması
Socialist thought and religion in Turkey: A comparison of birikimand bilim ve ütopya circles
İSMAİL ŞÜKÜR
Doktora
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerSakarya ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İRFAN HAŞLAK
- Türkiye'deki muhafazakâr siyaset ve değişim ilişkisi: Ak Parti örneği
Conservative politics in Turkey and the relationship of transformation: The example of AKP
KAZIM KANDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Sosyolojisi ve Antropolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TALİP KÜÇÜKCAN
- 1950'li yıllarda ABD ile buluşma: Anti-komünizm, modernleşmecilik, maneviyatçılık
Turkey encounters the United States in the 1950s: Anti-communism, modernization and spirituality
CANGÜL ÖRNEK
Doktora
Türkçe
2010
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
DOÇ. DR. AHMET DEMİREL
- Demokratik sistemde baskı grupları (Türkiye örneği)
Oppression groups in democratic system
HALİL GÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiSosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜMNİ SEZEN
- Kamu politikaları oluşumunda düşünce kuruluşları: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçiş sürecinde SETA
Think tanks in the formation of public policies: SETA in the process of transition to the Presidential Government System
MÜMİN ÇAKIROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF PUSTU