Geri Dön

Okul öncesi kaynaştırma sınıfında akran ilişkilerinin geliştirilmesine yönelik durum çalışması: Akran aracılı eğitim

Developi̇ng peer relati̇onshi̇p in an inclusive classroom at preschools: A case study, peer medi̇ated educati̇on

PDF İndir

  1. Tez No: 602667
  2. Yazar: BURCU SULTAN ABBAK KAÇAR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. EBRU DERETARLA GÜL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 227

Özet

Bu araştırmada, okul öncesi dönemde normal gelişim gösteren çocukların özel gereksinimi olan akranlarına yönelik sosyal kabül ve farkındalıklarını geliştirmek amacıyla akran aracılı eğitim uygulamaları yapılandırılmış oyun etkinlikleri ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı akran aracılı eğitimde yapılandırılmış oyun etkinliklerinin otizm spektrum bozukluğu olan özel gereksinimli çocuk ve normal gelişim gösteren çocukların sosyal becerilerine yansımalarını belirlemek ve normal gelişim gösteren çocukların sosyal kabul sürecindeki değişimleri ortaya koymaktır. Ayrıca araştırmada kaynaştırma eğitimine ilişkin mevcut durumu belirlemek ve kaynaştırma paydaşlarının birbirleri ile olan ilişkilerinin kaynaştırma sınıfına nasıl yansıdığını ortaya koymak hedeflenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Adana ili Yüreğir ilçesinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı bağımsız bir anaokulunun; iki okul yöneticisi, yedi okul öncesi öğretmeni, üç yardımcı personeli, 17 normal gelişim gösteren çocuk ve bu çocukların ebeveynleri, uygulamanın gerçekleştirildiği sınıfın okul öncesi öğretmeni ile bir özel gereksinimli çocuk ve ebeveyni oluşturmuştur. Araştırma verilerinin toplanmasında görüşme formu, gözlem formu, resimli sosyometri, araştırmacı günlüğü, öğretmen günlüğü ve yapılandırılmış oyun etkinliği kayıt formu kulanılmıştır. Araştırmanın veri toplama sürecinde otizm spektrum bozukluğu olan çocuk haricinde tüm katılımcılar ile görüşmeler gerçekleştirilmiş; normal gelişim gösteren çocuklar ve sınıfın okul öncesi öğretmeni otizm spektrum bozukluğu olan özel gereksinimli çocuk ile olan ilişkileri açısından gözlemlenmiştir. Araştırmanın veri toplama süreci boyunca araştırmacı ve okul öncesi öğretmeni tarafından araştırmacı günlüğü tutulmuştur. Araştırmada dört ay boyunca haftada dört gün akran aracılı eğitim uygulamaları yapılandırılmış oyun etkinliği ile gerçekleştirilmiştir. Uygulama sürecinde normal gelişim gösteren çocukların otizm spektrum bozukluğu olan çocuğu sosyal kabul düzeyleri resimli sosyometri ile belirlenmiş ve sonrasında akran aracılı eğitimde yapılandırılmış oyun etkinliği uygulamaları gerçekleştirilmiştir. Akran aracılı eğitim yapılandırılmış oyun etkinliği uygulamaları için öğretmen görüşü ve resimli sosyometri uygulaması sonucuna göre sınıftaki normal gelişim gösteren iki kız ve iki erkek çocuğu uygulama eğitimine alınmıştır. Akran aracılı eğitimin uygulama süreci hazırlık/çalıştırma, uygulama ve değerlendirme olmak üzere üç aşamada gerçekleştirilmiş ve toplamda 52 oyun uygulaması yapılmıştır. Uygulamalar günlük eğitim akışı içerisinde oyun zamanında gerçekleştirilmiştir. Uygulamalar sırasında oyun sürecine ilişkin veriler araştırmacı tarafından hazırlanan yapılandırılmış oyun etkinliği kayıt formuna kaydedilmiştir. Araştırmada tüm veri toplama araçlarından elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz ve içerik analizi yöntemlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçları okul yöneticilerinin, okul öncesi öğretmenlerinin, yardımcı personelin, normal gelişim gösteren çocukların ebeveynlerinin kaynaştırma eğitimi ile ilgili bilgi eksikliği yaşadıklarını göstermektedir. Okul yöneticileri ve okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimi sürecinde planlama, uygulama ve değerlendirme yapmadıkları ve problemlere çözüm odaklı yaklaşmadıkları belirlenmiştir. Bu süreçte okul yardımcı personelinin görev tanımı dışında sorumluluklar aldıkları ve öğretmenlere eğitim uygulamalarında yardımcı oldukları görülmüştür. Ayrıca otizm spektrum bozukluğu olan çocuğun ebeveyninin okul yönetimi ile anaokuluna yerleştirme aşamasında problem yaşadığı ortaya konmuştur. Normal gelişim gösteren çocukların ebeveynlerinin çoğunluğunun kaynaştırma sürecine olumlu yaklaştığı, bu ebeveynlerin tutum ve davranışlarının kendi çocuklarının akran ilişkilerine yansıdığı ortaya konmuştur. Akran aracılı eğitim uygulamaları sonrasında normal gelişim gösteren çocukların özel gereksinimli çocuğa karşı uygulama öncesine göre sosyal etkileşimlerinin arttığı, farkındalık düzeylerine olumlu katkılar sağladığı belirlenmiştir. Ayrıca akran aracılı eğitim uygulamaları sonrasında otizm spektrum bozukluğu olan çocuğun dil gelişiminde ve sosyal becerilerinde olumlu değişimler yaşandığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

This study was conducted to develop normally developing preschool children's social acceptance and awareness towards their peers with special needs through playing activities based on peer-mediated education practices. The aim of the study was to determine the reflections of the activities based on peer-mediated education practices on peer relations of both normally developing children and children on the autism spectrum, and to find out the changes in normally developing children's acceptance levels. It was also aimed to present the current situation in inclusive education and to show the effects of interrelations among inclusive partners on an inclusive classroom. The research was conducted with using case study, one of the qualitative research methods. The participants of the study consisted of two administrative staffs, seven preschool teachers, 17 normally developing children and their parents, a child with special needs and his parent, and the teacher of the research class from an independent kindergarten affiliated to the Ministry of National Education, in Yüreğir district of Adana province in the 2017- 2018 academic year. Observation form, interview form, researcher's diary, teacher's diary, illustrated sociometry and structured play activity matrix were used in collecting research data. Interviews were conducted with all participants of the study, except the child with autism; and the normally developing children and the classroom teacher were observed in terms of the relations with the child with special needs. During the data collection procedure, a research diary was kept by the researcher and preschool classroom teacher. Peer-mediated structured playtime activities were applied four days in a week during four months during which social acceptance levels of the normally developing childrens to their peer with autism were described with the use of illustrated sociometry, and then the mentioned playing activities were applied. Based on views of the classroom teacher and the illustrated sociometry results, two normally developing girls and boys were included into the playing activities. The application process of peer-mediated structured play activities has been carried out in three stages; preparation / operation, application and evaluation, and totally 52 activities were applied during the normal course of an education day. During the applications, data related to the playing process have been recorded in the activity matrix developed by the researcher. Descriptive analysis and content analysis methods have been used in the analysis of the data obtained from all data collection tools. The results of the research show that administrative staff, preschool teachers, assistant staff and the parents of the normally developing children lacked of information about inclusive education. The administrative staff and preschool teachers were seen not to do proper planning, application and evaluation in an inclusion education, and not to approach the problems with a solution-oriented manner. Also, the assistant staff were seen to take responsibilities out of the job description and to help classroom teachers complete educational tasks. The parent of the child with autism was found to have problems with the school administration during the student enrollment process of the kindergarten. The majority of the parents of normally developing children approached the inclusion process positively, which reflected the peer relations in a positive manner, too. It was determined that following the peer-mediated structured play activities, the social interactions among the normally developing children and the child with special needs increased compared to pre-application, and positive contributions were observed in their awareness levels. Additionally, contact and social skills of the child with autism spectrum were seen to improve following the application of peer-mediated playing activities.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    632854

    Otizm spektrum bozukluğuna sahip bir çocuğun okul öncesi kaynaştırma sınıfındaki akran ilişkilerinin incelenmesi

    Investigation of the children's relationship in the inclusive preschool classroom of a child with autism spectrum disorder

    HAZEL SILA MENTEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Okul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAŞARE AKTAŞ ARNAS

  2. Tez No

    230596

    Okulöncesi dönemde kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen ve ebeveyn tutumları ile kaynaştırma eğitimi uygulanan sınıflarda akran ilişkilerinin incelenmesi

    Teachers' and parents' attitudes toward inclusion in preschool period and investigation of peer relationship in inclusion classrooms

    HÜLYA ÇULHAOĞLU İMRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. AYPERİ DİKİCİ SIĞIRTMAÇ

  3. Tez No

    866537

    Okul öncesi kaynaştırma sınıflarında müzik etkinliklerinin kullanım durumu ve çocukların kavram gelişimleri ile akran kabullerinin incelenmesi

    An investigation of the use of music activities in preschool inclusive classes and its relationship with children's conceptual development and peer acceptance

    EMRE ONAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimTrakya Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EZGİ AKŞİN YAVUZ

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TRİNGA SHPENDİ ŞİRİN

  4. Tez No

    173833

    Sınıfında engelli çocuk bulunan ve bulunmayan okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırmaya yönelik görüşlerinin karşılaştırılması

    Comparison of teachers opinions on inclusion who have disabled children in their class and who do not have

    ÖZLEM OKYAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. BERRİN AKMAN

  5. Tez No

    677357

    Bir okul öncesi eğitim sınıfındaki kaynaştırma uygulamalarının özel eğitim danışmanlığı desteğiyle iyileştirilmesi: Bir eylem araştırması

    Improving inclusive practices in a preschool classroom through consultation: An action research

    AYŞE BÜŞRA SUBAŞI YURTÇU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE SEMA BATU

    PROF. DR. SERHAT ODLUYURT

Geri Dön