Geri Dön

Kayyum Nasıri'nin derlediği Tatar masalları (Dil bilgisi incelemesi-yazı çevirimi-aktarma-dizin)

Tatar (Tatari̇an) tales compi̇led by Kayyum Nasiri̇ (Gramati̇cal exami̇nati̇on-transcri̇pti̇on-translati̇on-i̇ndex)

  1. Tez No: 602784
  2. Yazar: GAMZE YENEN KURUTAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERDAL ŞAHİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Kayyum Nasıri, Tatar Folk Literature, Tatar Turkish, Kazan Dialect, tale
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 242

Özet

Masal; halkın yaşadığı olaylardan ya da mitolojik ögelerden esinlenerek yarattığı, sözlü olarak kuşaktan kuşağa aktarılan, olağanüstü kahramanları merkeze alarak yine olağanüstü durum ve olayları yer zaman belirtmeden anlatan, anlatılan olaylarla beraber dinleyiciyi düşsel bir yolculuğa çıkartan anonim bir halk edebiyatı ürünüdür. Çalışmada Kayyum Nasıri'nin derlediği Tatar masalları ele alınmıştır. Bu masallar Kazan ağzının ses bilgisi ve biçim bilgisi özellikleriyle aktarılmıştır. Aktarılan masallar hoşça vakit geçirmenin yanı sıra yaratıldığı ve yaşatıldığı dilin işlenip gelişmesine, e-ğitimde ve sosyal hayatta kültürel değer ve kodların aktarılmasına da hizmet eder. Yani Tatar Türklerinin duygularını, düşüncelerini, geçmiş ve geleceğe ait algılarını, hayal ve beklentilerini, gelenek, görenek ve adetlerini, etik yapılarını, kültürel kimliklerini ortaya koyan ve milli bir değer taşıyan edebi bir türdür. Çalışmada Tatar masallarının yazı çevrimleri, Türkiye Türkçesine aktarmaları, dil bilgisel dizini ve dil bilgisi incelemesi yapılmıştır. Dil bilgisi incelemesi bölümünde masallar yazıya geçirildikleri dönem ve ağız itibariyle yine masallardan verilen örneklerle açıklanmıştır. Çalışma bu yönleriyle halk bilimi, betik bilimi ve dil bilimi bilim dallarıyla ilgilidir ve bu bilim dallarına kaynaklık teşkil eder. Anahtar Kelimler: Kayyum Nasıri, Tatar Halk Edebiyatı, Tatar Türkçesi, Kazan Ağzı, masal

Özet (Çeviri)

Tale is an anonymous folk literature work created by the people, inspired by the events or mythological elements, handed down from generation to generation, by taking extraordinary heroes to the center and telling the extraordinary situations and events without mentioning the time and taking the audience on a fanciful journey. In this study, Tatar tales compiled by Kayyum Nasıri are discussed. These tales were conveyed with the phonology and morphology features of the Kazan dialect. In addition to having a pleasant time, the tales passed (from generation to generation) serve not only to the process and development of the language in which they were created and lived and but also to the transfer of cultural values and codes in education and social life. In other words, it is a literary genre of national value that reveals Tatar Turks' feelings, thoughts, perceptions of past and future, dreams and expectations, customs and traditions, ethnicity and cultural identities. In the study, the transliteration of Tatar tales, translating into Turkey Turkish, grammatical index and grammar are analyzed. In the grammar study section, the tales are explained with the examples given from the tales as of the period they were written and the mouth. From this aspect, this study is related to folklore, philology and linguistics and constitutes a source for these sciences.

Benzer Tezler

  1. Kayyum Nasırî'nin Lehçe-i Tatarî adlı eserindeki sağlıkla ilgili söz varlığı

    Health-related vocabulary in Kayyum Nasirî's work named Lehçe-i Tatarî

    FUNDA TORPİL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA ÖZKAN

  2. Kazan Tatarları etnografik söz varlığı

    Kazan Tatars ethnographic vocabulary

    ZEYNEP HEPBİLDİKLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÖNER

  3. Tatar söz varlığında belirsiz isim tamlamaları

    Indefinite noun phrase in Tatar lexicon

    GÜLDEMET YAVUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÖNER

  4. Yenileşme dönemi Türk edebiyatı'nın İdil-Ural bölgesi Tatar edebiyatı'na etkisi (1860-1917)

    The influence of the reformation era Turkish literatureon Tatar literature of İdi̇l-Ural region (1860-1917)

    HÜSEYİN BARGAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NURİ SAĞLAM

  5. Gündem belirleme teorisi bağlamında yerel yönetimler ve medya: Kayyum atanan belediyeler üzerine bir inceleme

    Local governments and media in view of agenda setting theory: An analysis on municipalities to which trustees are appointed

    HASAN ALTİNCİK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Halkla İlişkilerErciyes Üniversitesi

    İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN GÜLLÜPUNAR