Geri Dön

2008 küresel finans krizinin gelişmekte olan ülkelere etkileri: Teori ve uygulama

The effects of 2008 global financial crisis on developing countries: Theory and practice

  1. Tez No: 604427
  2. Yazar: TUBA DOĞAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. CÜNEYT DUMRUL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Küreselleşme, 2008 Mortgage Krizi, ABD Mortgage Yapısı, Gelişmekte Olan Ülkeler, Türk Ekonomisi, Finansal Baskı Endeksi, VAR Analizi, Birim Kök Testi, Etki-Tepki Fonksiyonu, Globalization, 2008 Mortgage Crisis, USA Mortgage Structure, Developing Countries, Turkish Economy, Financial Pressure Index, VAR Analysis, Unit Root Test, Action-Reaction Function
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 228

Özet

Günümüz akademik çalışmalarında yaygın bir şekilde kullanılmaya başlayan ve bazı araştırmacılar tarafından ideoloji olarak kabul edilen küreselleşme kavramı iktisat literatüründe de oldukça önemli bir yere sahiptir. Sosyal bilimlerde olduğu kadar, fen bilimlerinde dâhi değinilmeden geçilmeyen küreselleşme kavramının kapsamlı bir şekilde açıklanması bu çalışmada kaçınılmazdır. İktisat literatüründe kriz ile birlikte ilişkilendirilmeye çalışılan küreselleşme kavramı gün geçtikçe farklı taraflar açısından farklı yaklaşımlara maruz kalmaktadır. 21. yüzyılın ilk küresel finansal krizi olarak tanımlanan 2008 Finansal Krizi'nin küreselleşme süreci ile birlikte ele alınması bu açıdan önem arz etmektedir. Sermayenin küreselleştiği günümüz dünyasında, özellikle dünyanın gelişmiş finansal piyasalarına sahip ülkelerinden birinde görülen bir istikrarsızlaşma ve finansal bir krizin ortaya çıkması, sadece o ülke ekonomisini değil, diğer pek çok ülke ekonomisini doğrudan veya dolaylı bir şekilde etkilemektedir. Nitekim, bu durum 2008 yılında yaşanan ve 21. yüzyılın ilk finansal krizi olma özelliğini taşıyan krizle teyit edilmiştir. ABD'de başlayan finansal kriz, hem ABD ekonomisinin büyüklüğünün hem de pek çok ülke ekonomisinin giderek birbirine bağımlı hale gelmesinin etkisiyle kısa zamanda gelişmiş ülkelerin finansal piyasalarından başlayarak birçok ülke ekonomisini etkileyerek küresel bir krize dönüşmüştür. Bu çalışmada, küreselleşme sürecinde bütün dünya ekonomilerini farklı ölçülerde etkileyen 2008 Finansal Krizi'nin Türk ekonomisi üzerindeki etkisi aşamalar itibariyle detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Bu çalışmada genel problem alanı, özellikle 1980 sonrasında gerek iktisat literatüründe gerekse siyasi literatürde sıkça ele alınan“küreselleşme”ve“finansal serbestleşme ve krizler”arasında bir ilişki olup olmadığı“finansal baskı endeksi”kullanılarak açıklamaya çalışmaktır. Bu kapsamda çalışmanın temel amaçlarından biri, 2008 Küresel Finans Krizi'nin özellikle gelişmekte olan ülkelerde ve özelde de Türk ekonomisinde nasıl bir etkiye sebep olduğunu araştırmaktır. Çalışmada, birbiriyle ekonomik anlamda benzerlikleri bulunan seçilmiş dört ülke olan Türkiye, Arjantin, Brezilya ve Meksika için hesaplanan finansal baskı endekslerinin, GSYİH ile arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılması bir diğer amacı taşımaktadır. Çalışmadaki modeller 2000-2018 yılları arasındaki veriler seçilen her bir ülke için (Türkiye, Arjantin, Brezilya ve Meksika) ülke faiz oranları, ülke döviz kurları ve Merkez Bankası döviz rezervleridir. Finansal baskı endeksinde yer alan bu değişkenlerin; iktisat politikası uygulamaları ile yakından bir ilgisi bulunmaktadır. Başka bir ifadeyle, bu endeks finansal istikrarsızlıkların önemli sebeplerinden biri olarak gösterilen hatalı iktisat politikalarının sonuçlarını da yansıtabilmektedir. Daha sonra bu veriler ile her bir ülke için hesaplanan finansal baskı endeksi ile GSYİH arasındaki etkileşim Eviews 10.0 yazılımı kullanılarak ortaya konulmuştur. VAR analizi çerçevesinde finansal baskı endeksi ve gayrisafi yurtiçi hasılaya verilen bir standart sapmalık şokun birbirlerini karşılıklı nasıl etkilediklerini gözlemleyebilmek adına etki-tepki fonksiyonları belirlenmiş ve bu değişkenlerin birbirlerini karşılıklı olarak etkiledikleri görülmüştür. Sonuç olarak, vektör oto-regresyon modelinin, finansal baskı endeksi ve gayrisafi yurtiçi hasıla değişkenleri için modellemede başarılı olduğu belirlenmiştir. Bu bulgu ile finansal baskı endeksinin arttığı durumlarda, ekonomideki belirsizliklerin ve risklerin artması ile gayrisafi yurtiçi hasılada düşüşler görülmüştür.

Özet (Çeviri)

The concept of globalization, which started to be pervasively used in today's academic studies and is accepted by some researchers as an ideology has a quite important place in economics literature as well. It is inevitable to elaborate in this research on the concept of globalization, which is important for natural as well as social sciences. The concept of globalization, which is being tried to be associated with crisis in the economics literature is prone to be approached differently by different parties. From this respect, it is vital that 2008 Financial Crisis, which is defined as the first global financial crisis of the 21st century is studied together with the concept of globalization. In today's world where capital is globalized, the emergence of an instability and a financial crisis in one of the countries with world's developed financial markets does not only affect the economy of that one single country but also affects those of many other countries directly or indirectly. This argument has been evidenced by the financial crisis in 2008, which is known as the first of the 21st century. In this study, the effect on the Turkish economy of the 2008 Financial Crisis, which influenced world economies in various degrees is examined as phases in detail. Financial crisis that initially started in the US turned into a global one by adversely affecting the economies of various countries starting from the financial markets of some developed ones due the magnitude of the US economy as well as the interconnected nature of the economies of many countries. The general scope of this study is an attempt to explain whether there is a relationship between“globalization”and“financial liberalization and crisis”, both of which have been extensively researched after 1980, in particular, both in economics and politics literature, by using“financial pressure index”, which is a statistical application. In this regard, one of the main goals of this study is to research what kind of an impact 2008 Global Financial Crisis had on developing countries in particular, and specifically on Turkish economy. Another goal of this study is to find out the relationship between financial pressure index and gross domestic product of four selected countries; namely Turkey, Argentina, Brazil and Mexico, which have commonalities from an economics perspective. Models in the study are created using data such as interest rates, exchange rates and Central Bank foreign currency reserves of each selected country (Turkey, Argentina, Brazil, Mexico) from years 2000-2018. These variables which are in financial pressure index are closely related to economical policy applications. In other words, this index also shows the outcomes of some flawed economical policies, which are known to be one of the important reasons of financial instabilities. The interaction between financial pressure index and gross national product is calculated for each country using Eviews 10.0 software. Lastly, based on VAR analysis, impulse-response functions have been determined in an attempt to examine how a shock of one standard deviation on financial pressure index and gross domestic product affect each of these variables only to see they mutually influence each other. As a result, it is concluded that vector auto-regression model is successful at modelling for the variables of financial pressure index and gross national product. With this finding, it is illustrated that in cases where financial pressure increases, gross domestic product decreases with the uncertainties and risks in the economy.

Benzer Tezler

  1. 2008 küresel krizi ve covid-19 pandemisi krizinin hava kargo taşımacılığına etkilerinin karşılaştırmalı analizi

    Comparative analysis of the effects of the 2008 global crisis and the covid-19 pandemic crisis on air cargo transport

    ÖMER FARUK TAŞKOLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sivil Havacılıkİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU GÜL YILMAZ

  2. Küresel finansal krizlerin Ortadoğudaki körfez ülkeleri bankaları ve Irak bankaları üzerindeki etkisi

    The impact of global financial crises on banks in the Middle East gulf countries and Iraq banks

    MOHAMMED QASIM TAHA ALJBURI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    İşletmeKarabük Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NEŞE YILDIZ

  3. Küresel finans krizinin gelişmekte olan ülke piyasalarına yayılma etkisi ve borsa endeksleri üzerinden analiz edilmesi

    The spillover effect of global financial crisis on emerging country markets and analysis of stock exchanges

    MEHMET ERKAN SOYKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    İşletmeErciyes Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LEVENT ÇITAK

  4. 2008 küresel finans krizi sonrasında para politikası uygulamaları: Türkiye örneği

    Money politics practises after 2008 global fi̇nancial crisis: Examplification of Turkey

    ELİF KARADAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAKİ DEMİREL

  5. Türkiye'de küresel finans krizinin etkileri ve analizi (2007-2016 yıllarında)

    The effects and analysis of global financial crisis in Turkey (in 2007-2016)

    FARHAD MUSAYEV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. SUAT YAVUZ