Kentsel dönüşümün politik, ekonomik ve sosyo mekânsal incelenmesi: Çamlıca örneği
Political, economical and socio-spatial analysis of urban transformation: Camlica case
- Tez No: 605501
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA PELİN GÖKGÜR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Dünyada kentsel dönüşüm örnekleri ilk ortaya çıkışından bugüne kadar geçen sürede hedefleri ve aktörleri bakımından farklılık göstermiştir. Kentsel dönüşümün uygulandığı yerlerde dönemin; sosyal, mekânsal, politik ve ekonomik koşullarına göre kentsel alanlar yeniden üretilmiştir. Türkiye'de 1980'li yıllarda başlayan 2000'li yıllar itibariyle yoğunlukla uygulanan kentsel dönüşüm projeleri, dönüşümün mekânsal dayanıklılığa ve ekonomik artı değer kazanımına indirgendiği örnekleri temsil etmektedir. 1950'li yıllarda kırsal alanlarda makine kullanımıyla ortaya çıkan ekonomik problemlerden kaynaklı göçlerle gelişen/dönüşen kentler, son yıllarda içeriği rant olarak modellenen ekonomik öncelik üzerinden dönüşüme tabi tutulmakta ve kırdan kente göç, kent merkezinden kent çeperlerine göçe sebep olmaktadır. Ülkemizde dönüşümün baş aktörü olan devletin; dönüşümün muhatabı olan vatandaşların, elde edilecek hakkın pazarlığı dışında katılımcılık kavramını hesaba katmadığı, sosyal ve çevresel yansımaları göz ardı ettiği bir anlayışla sürdürdüğü, şehircilik beklentilerini karşılamayan, deprem riskinden ötürü yapıların mühendislik bakımından iyileştirilmesi üzerinden yasal dayanakların sağlandığı bir politika benimsediği görülmektedir. Bu politikalar mekânın fiziksel dayanıklılığını artırırken sosyal, ekonomik ve çevresel bağlamda yeni sorunlar üretmektedir. Dünyada ve ülkemizde dönüşüm sürecinde beklentilerin, kullanılan argümanların, hedeflerin ve aktörlerin incelendiği bu çalışma, süreçte aktörlerin yöntemlerini ve tavırlarını İstanbul Çamlıca'daki kentsel dönüşüm örneği üzerinden değerlendirmektedir. Çamlıca Kentsel Dönüşüm projesi, dikey mimarinin aksine yatay mimari, özel sektör üzerinden üretilecek rant yerine kamu kaynaklarıyla sübvanse edilecek proje önerileriyle geçmiş ezberlerin dışında yaklaşımlar barındırmaktadır. Ancak kentsel dönüşümün yoğunluklu sürdüğü son 20 yıl zarfında olumlu sonuç alınamayan metotlar kullanılmıştır. İletişimin, sosyal, ekonomik ve mekânsal olguların göz ardı edildiği yaklaşım bu örnekte sürdürülmüştür. Kentsel dönüşüm ülkemizde çok sayıda uygulamanın yapıldığı ve kuramsal olarak yazın zenginliğine sahip bir olgu olduğundan dönüşüm süreçlerinde yaşanan problemlerin aşılması için gerekli teorik ve pratik birikimin varlığından söz edilebilir. Akademinin, sivil toplum kuruluşlarının ve yerel yönetim kaynaklarının güçlü olduğu ülkemizde dönüşümde katılımcılığın esas alındığı bir planlama stratejisi geliştirilmesi durumunda kentsel dönüşümün başarılı örneklerine ulaşma imkânı vardır.
Özet (Çeviri)
Cases of urban transformation in the world vary in the way of its goals and actors from the beginning up to today. Urban areas are reproduced according to social, spatial, political and economical conditions of the term where the urban transformation was implemented. The urban transformation projects that has begun with the 1980s and has intensively implemented by 2000s in Turkey represent the cases which the transformation were reduced to spatial strengthand to plus value in economic. The urban areas which have grown/transformed by the reason of economic aspects migration which has arised from machine utilization in rural areas in 1950s, are subjected to a kind of transformation that was constituted by rent-based economical priority in recent years. It is seen, The government in Turkey that is the leading actor in urban transformation has not considered the concept of participation with the citizens who were main subjects of the regeneration except the negotiation for the profit will be received, has ignored the social and environmental impacts, failed to satisfy in urbanism and adopted a policy that is provided by legal ground for an engineering-based rehabilitation of the structures which have earthquake risks. These policies create new problems in the social, economical and environmental context while they have increase the physicalstrength of the space. This study researches the expectations, arguments, goals and players in urban transformation process in the World and Turkey and in this context evaluates the players' methods and behaviors in the process of the case of urban transformation in Çamlıca, İstanbul. Çamlıca Urban transformation Project involves some differentapproaches from past like horizontal architecture contrary to vertical architecture and project proposals based on subvention of public fundings instead of rent on private sector. However, the methods have used in the last twenty years that the urban regeneration were intensively continued, have not bring to successful conclusion. It can be said that the Turkey has enough theoretical and practical background to overcome the problems on urban transformation since it has many urban transformation implementations and literature studies. Turkey has strong academic community, non-governmental organizations and local authority sources, and if a participation-based planning strategy can be improved, Turkey has the possibility of successful conclusions in urban transformation.
Benzer Tezler
- İstanbul tarihi yarımada parklarının kentsel mekan kalitesi açısından değerlendirilmesi
Istanbul historical peninsula parks evaluation of urban space quality
CAN TUNCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP KEREM ÖZTÜRK
- Erken Cumhuriyet Dönemi'nde Ankara kenti mekansal dönüşümlerinin Ankara Romanı üzerinden değerlendirilmesi
The Evaluation of the residental transformation of the city Ankara in the Early Republican Era through the Novel Ankara
DİDEM ERTUĞRUL AKSAMAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DÜRRİN SÜER KILIÇ
- Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır
Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği
DİREN TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN
- Relocation from an inner-city neighborhood to peripheral mass housing: From Kadifekale to Uzundere, İzmir
Kent merkezindeki bir mahalleden çeperdeki bir toplu konut alanına yerleştirme: Kadifekale'den Uzundere'ye, İzmir
ENSARI EROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Kamu YönetimiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HEDİYE SİBEL KALAYCIOĞLU
- Mahalleyi dönüşümün 'kurtarıcılığı'ndan kurtarmak: Sarıyer Mahallelerinin mücadelesinden esinlenen bir yaklaşım önerisi, mahalle planlaması
Saving the neighborhood from the 'savior' transformation: Neighborhood planning inspired by sariyer neighborhoods' struggle as an approach proposal
KUMRU ÇILGIN
Doktora
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FUNDA YİRMİBEŞOĞLU