Mekânın üretimi, kentsel haklar ve mekânın paylaşımı: Sivil haklar hareketi üzerine bir inceleme
Production of space, right to the city and share of space: An investigation on civil rights movement
- Tez No: 606094
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİN YİĞİT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Sosyoloji, Public Administration, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Günümüzde kentler kapitalist sermayenin temel dinamiklerinin şekillendirdiği mekânlar haline gelmiştir. Kapitalist sermayenin temel dayanağı ise sermaye birikimdir. Üretim ve tüketimin artmasına koşut olarak varlığını daha geniş alanlara yayan sermaye birikiminin büyük oranda kendini var ettiği mekânlar olan kentler, metaların üretildiği alanlar olmanın ötesinde kendileri de bir meta haline gelmişlerdir. Ulaşım ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler ve artan rekabet ile birlikte sermaye mekândaki mesafe engeli olabildiğince hızlı bir şekilde aşmak durumunda kalmıştır. Bu nedenle kapitalist üretim tarzı mekân üzerinde yayılmayı gerçekleştirebilmek için kentsel mekânda uygun düzenlemelere ihtiyaç duymuştur. Kent merkezleri arasındaki kesintisiz ulaşım sistemlerinin kurulması bu düzenlemelerin başında gelmektedir. Bu bağlamda kent mekânında kapitalist ideolojinin üretiminde önemli bir paya sahip olan unsurlardan biri başta otomobil olmak üzere motorlu taşıtlardır. Otomobil, temel işlevi olan ulaşım aracı olmaktan öte zamanla stilistik bir objeye dönüşmesinin yanı sıra gerek kendisine ayrılan devasa bütçelerle gerekse kentin kurulmasında merkezi öneme yerleşmesiyle, kapitalizm-kent ilişkisini anlamada kilit bir noktaya yerleşmektedir. Bu çalışmanın temel amacı da kapitalist sermayenin kentsel mekânı dizayn etme biçimini tartışmak, otomobilin kent mekânın kapitalist inşasındaki rolünü ortaya koymak ve otomobil merkezli kent tasarımına karşı kent mekânının adil paylaşımını talep eden Critical Mass Hareketi'nin, kent ve kentli hakları bağlamında dönüştürücü bir kentsel-toplumsal hareket olarak okunmasıdır. Buna bağlı olarak da araştırmanın sorunsalının somutlanabileceği alan olarak Türkiye'de Critical Mass eylemlerinin düzenli olarak gerçekleştiği şehirlerden birisi olan İzmir ili seçilmiştir. Critical Mass eylemlerinin kent hakkı ve mekânın adil paylaşımı bağlamında gerçekleştirdiği dönüşümlerin saptanabilmesi için nitel araştırma yöntem ve tekniklerinden derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Bu araştırma sonucunda, CM eylemlerine katılan bisiklet kullanıcılarının kent hakkı kavramı üzerinden bu hareketi bir kent hakkı mücadelesi olarak değerlendirip değerlendirmedikleri sorgulanmıştır. Çalışmaya yansıyan veriler ışığında çalışmanın temel savı kentlerin motorlu taşıtlar merkezli dizayn edildiği, Critical Mass hareketinin de bu duruma çeşitli direniş mekanizmalarıyla itiraz ederek kent hakkını ve kentin adil paylaşımını talep eden bir yeni sosyal hareket olduğudur.
Özet (Çeviri)
Cities have become spaces shaped by the basic dynamics of capitalist capital today. The capital is the mainstay of capitalist accumulation. Parallel to the increase in production and consumption, cities, which are the places where the accumulation of capital extends itself to a wider area, have become a commodity themselves, in addition to being the areas where commodities are produced. With advances in transportation and communication technologies and increasing competition, capital has to overcome the distance barrier in space as quickly as possible. For this reason, the capitalist mode of production needed proper arrangements in urban space in order to be able to spread on space. establishment of uninterrupted transport system between urban centers are at the forefront of these regulations. In this context, one of the factors that have an important share in the production of capitalist ideology in urban space is motor vehicles, especially automobiles. The automobile is a key point in understanding the capitalism-city relationship, not only as a means of transportation, but also as a stylistic object, as well as the huge budgets allocated to it and its central importance in the establishment of the city. The main purpose of this study is to discuss how capitalist capital designs urban space. It is also to describe the role of automobile in the capitalist construction of urban space and to describe the Critical Mass Movement as a transformative urban-social movement in the context of urban and urban rights, which demands the fair sharing of urban space against automobile-centered urban design. Accordingly, the area can be embodied as one of the problematic Critical Mass research activities in Turkey city of Izmir province, which occur regularly been selected. In order to determine the transformations of Critical Mass actions in the context of the right to city and fair sharing of space, in-depth interview technique was used among qualitative research methods and techniques. As a result of this research, the movement of bicycle users involved in the CM action was questioned with the concept of the right to the city while evaluating a struggle for the right city. As a result of the data obtained, the main argument of the study is that cities are designed with motor vehicles and Critical Mass movement is a new social movement that demands the right of the city and fair sharing of the city by objecting to this with various resistance mechanisms.
Benzer Tezler
- The role of land readjustment in urban design
Arazi düzenlemesinin kentsel tasarımdaki rolü
ORUÇ VOLKAN AKKOYUNLU
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAYKAN GÜNAY
- Production of urban form as the reproduction of property relations morphogenesis of Yenişehir-Ankara
Kentsel biçimin üretimi ve mülkiyet ilişkilerinin yeniden üretimi Yenişehir-Ankara'nın biçimsel oluşumu
YENER BAŞ
Doktora
İngilizce
2010
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Bölümü
DOÇ. DR. BAYKAN GÜNAY
- Sosyal politikalarda yeni yaklaşım, yöntem ve kentsel uygulamaların geliştirilmesi: Bir sosyal inovasyon örneği olarak 'Şeker hayat'
Development of new approach, method and urban practices in social policies: 'Seker hayat' as a social innovation case study
AYSU UZSAYILIR KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sosyal Hizmetlerİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- Neoliberalizm ekseninde kentsel müdahaleler ve mücadele deneyimleri: Fener-Balat ve Ayazma-Tepeüstü örnekleri
Neoliberal urban interventions and experiences of opposition: The cases of Fener-Balat and Ayazma-Tepeüstü
CANSU BIÇAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Bilgi ÜniversitesiMimarlık Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EVREN AYSEV