Geri Dön

Türkçe'de akıcı ve kayıcı seslerin sözcük içinde farklı pozisyonlarda üretiminin ultrason kullanılarak betimlenmesi

Describing the production of liquid and glide speech sounds in different word positions in Turkish by using ultrasound

  1. Tez No: 606368
  2. Yazar: FATMA IŞILAY BAŞARAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MÜZEYYEN ÇİYİLTEPE
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

Bu tezin amacı iki boyutlu ultrason görüntülerini kullanarak /l, r, j/ seslerinin artikülasyon özelliklerini betimlemektir. Bunun için herhangi bir dil, konuşma bozukluğu olmayan ana dili Türkçe olan katılımcılardan veri toplanmıştır. 19 kişiden oluşan 20-66 yaş aralığındaki katılımcıların 7'si erkek, 12'si kadındır. Hedef sesler sözcük başı, sözcük ortası ve sözcük sonu olmak üzere üç farklı pozisyonda incelenmiştir. İki boyutlu ultrason görüntüsü ve ses kayıtları alınmıştır. Toplam 5472 veride Modifiye Eğrilik İndeksi ve Prokrustes metriği değerleri belirlenmiştir. Bulgular incelendiğinde Prokrustes metriği değerleri için /r/ ve /l/ sesleri ve /r/ ve /j/ sesleri arasında sözcük başı, sözcük ortası ve sonunda istatiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır. Modifiye Eğrilik İndeksi değerleri incelendiğinde /r/ ve /l/ sesleri arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark saptanmış, sözcük ortası için ise anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir. Modifiye Eğrilik İndeksi sözcük sonunda değerlendirildiğinde /r/ sesinin /l/ ve /j/ sesleriyle arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiş, fakat /l/ ve /j/ sesleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. /l, r, j/ seslerinde Modifiye Eğrilik İndeksi ve Prokrustes metrikleri ile seslerin ne kadar komplike sesler oldukları betimlenmiş, bu metriklerin hece sözcük pozisyonuna göre ne kadar değişim gösterdiği incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

The aim of thesis is to define /l, r, j/ phonemes' articulation features by using two-dimensional ultrasound images. Participants who do not have any speech or language disorders and are native Turkish speakers are included in the study. 19 participants aged between 20-66 participated in the study, 7 of them were males and 12 were females. By two-dimensional ultrasound images and voice recordings, total 5472 data were analyzed for Modified Curvature Index and Procrustes metrics. Analyses were carried out with both Procrustes analysis and Modified Curvature Index. For Procrustes metrics a significant difference was found between /r/ and /l/ phonemes and /r/ and /j/ phonemes in three different positions, word initial, intervocal and word final. When Modified Curvature Index values were examined, a statistically significant difference was found between /r/ and /l/ phonemes and no significant difference was found for intervocal position. Modified Curvature Index was evaluated at word final position, it was found that there was a significant difference between /r/ and /l/ and /j/ phonemes, but there was no significant difference between /l/ and /j/ phonemes. It is identified in this thesis that how complex tongue shapes are formed by using Modified Curvature Index and Procrustes metrics and it is described according to word and syllable positions.

Benzer Tezler

  1. Dil eğitimi ve öğretiminde şiirin ve şiirsel sinemanın önemi

    Başlık çevirisi yok

    CENGİS ASİLTÜRK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE KIRAN EZİLER

  2. Çağdaş konut yapılarının biçimlenişinde biyofilik tasarım yaklaşımı: İstanbul'dan seçilmiş konut yapıları üzerinden bir değerlendirme

    The biophilic design approach in the formation of contemporary residential structures: A critical evaluation of selected residential buildings in Istanbul

    SAMAR HAMAMEH

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Mimarlıkİstanbul Aydın Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL İBRAHİM ŞANLI

  3. İşitme engelliler için homojen alan dağılımlı gişe tipi ses frekansı indüksiyon döngü sistemi tasarımı

    Uniform field distribution audio frequency counter induction loop design for hearing impaired

    MELTEM LORDOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DENİZ YILDIRIM

    DOÇ. DR. SERHAT İKİZOĞLU

  4. Orhan Seyfi Orhon'un şiirleri üzerine bir inceleme

    Analyical review of Orhan Seyfi Orhon poetry

    İ. ENGİN AKKUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN TUNCER

  5. Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde podcast kullanımının akıcı okumaya etkisi

    The effect of using podcast in teaching Turkish as a foreign language on fluent reading skill

    MERVE MUTLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÖKÇEN GÖÇEN ÖZDEMİREL