Şizofreni Hastalarında Klozapin ve Norklozapin Kan Plazma Düzeylerine ABCB1 3435C>T ve UGT1A4 L48V Polimorfizmlerinin Etkisi
The Effect of ABCB1 3435 C>T and UGT1A4 L48V Polymorphisms to the Plasma Clozapine and Norclozapine Levels in Patients with Schizophrenia
- Tez No: 607503
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİT SİNAN SÜZEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Genetik, Pharmacy and Pharmacology, Genetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Adli Kimya ve Adli Toksikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Klozapin (KLZ), tedaviye dirençli şizofreni hastalarında kullanılan atipik bir antipsikotiktir. Bu ilaç dar terapötik indekse sahip olması, çevresel ve biyolojik faktörlerin plazma ilaç düzeyine etkileri nedenleriyle kullanımda çeşitli sorunlarla karşılaşılabilmektedir. Plazma KLZ seviyesindeki farklılıkların nedenleri arasında ilaç metabolizma enzimlerini kodlayan genlerdeki farklılıklar büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada KLZ metabolizmasında görev yapan ABCB1 ve UGT1A4 genlerindeki farklılıkların plazma KLZ ve ana metaboliti olan norklozapin (DKLZ) düzeylerine etkisi araştırılmıştır. Şizofren tanısı alan 94 hastada plazma KLZ ve DKLZ düzeylerinin yüksek performanslı sıvı kromotografisi ile miktar tayini yapılmıştır. Bu hastalardaki hedef gen polimorfizmleri ise polimeraz zincir reaksiyonu- restriksiyon parçası uzunluk polimorfizmi yöntemi ile analiz edilmiştir. ABCB1 C3435T ve UGT1A4 L48V polimorfizmi varyant allele frekansı sırasıyla %49 ve %13'tür. Bu çalışmada ABCB1 CC, CT ve TT genotipine sahip olan bireylerde KLZ C/D düzeyi ortancası (x̃) (Min; Maks) değerleri sırasıyla 1,18 ng/ml/mg (0,42 ng/ml/mg; 6,86 ng/ml/mg), 1,62 ng/ml/mg (0,06 ng/ml/mg; 9,72 ng/ml/mg) ve 1,41 ng/ml/mg (0,06 ng/ml/mg; 10,49) olarak bulunmuştur. UGT1A4 T142G polimorfizminde TT ve TG+GG genotipine sahip bireylerde KLZ C/D x̃ (Min; Maks) sırasıyla 1,47 ng/ml/mg (0,06 ng/ml/mg; 10,49 ng/ml/mg) ve 1,33 ng/ml/mg (0,31 ng/ml/mg; 3,05 ng/ml/mg); DKLZ C/D düzeyleri x̃ (Min; Maks) ise sırasıyla 0,59 ng/ml/mg (0,06 ng/ml/mg; 4,12 ng/ml/mg) ve 0,44 ng/ml/mg (0,15 ng/ml/mg; 1,13 ng/ml/mg) olarak bulunmuştur. Ayrıca, her iki gen bölgesi kombine edildiğinde ABCB1 TT+ UGT1A4 TT genotipine sahip olan bireylerde hücresel atılımın ve eliminasyonun yavaş olduğu görülmüştür. Sonuç olarak her iki polimorfizm ve genetik kombinasyonların plazma KLZ ve DKLZ düzeylerine etkisinden elde edilen sonuçlardan, ABCB1 ve UGT1A4 genotiplerinin KLZ tedavisinde etkililğin arttırılabilmesinin ve advers ilaç reaksiyonlarının minimuma indirilebilmesinin sağlanabilmesinde farmakogenetik analiz olarak kullanılma potansiyeline sahip olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Clozapine (KLZ) is an atypical antipsychotic which used in treatment-resistant schizophrenia patients. The various problems may be encountered in treatment due to KLZ has a narrow therapeutic index and the effects of environmental or biological factors on plasma drug levels. Differences in the genes encoding as a drug metabolism enzyme have major importance among the differences in plasma KLZ level. The aim of this study was to investigate the effects of ABCB1 and UGT1A4 genes on plasma CLZ and its main metabolite, norklozapine (DKLZ). Plasma CLZ and DKLZ levels were quantified by high performance liquid chromatography in 94 patients with schizophrenia. Target gene polymorphisms in these patients were analyzed by using polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism method. The variant allele frequency of ABCB1 C3435T and UGT1A4 L48V polymorphism is 49% and 13%, respectively. In this study, the mean values (x̃) (min; max) of KLZ C/D in individuals with ABCB1 CC, CT, TT genotypes were found 1,18 ng/ml/mg (0,42 ng/ml/mg; 6,86 ng/ml/mg), 1,62 ng/ml/mg (0,06 ng/ml/mg; 9,72 ng/ml/mg) and 1,41 ng/ml/mg (0,06 ng/ml/mg; 10,49). Also, KLZ C/D levels mean (x̃) (min; max) were measured as 1,47 ng/ml/mg (0,06 ng/ml/mg; 10,49 ng/ml/mg) and 1,33 ng/ml/mg (0,31 ng/ml/mg; 3,05 ng/ml/mg); DKLZ C/D levels were found as 0,59 ng/ml/mg (0,06 ng/ml/mg; 4,12 ng/ml/mg) and 0,44 ng/ml/mg (0,15 ng/ml/mg; 1,13 ng/ml/mg) for individulas with UGT1A4 GG and UGT1A4 TG+TT genotypes in UGT1A4 T142G polymorphism. Furthermore, when both gene regions were combined, cellular excretion and elimination were found to be slow in individuals with ABCB1 TT + UGT1A4 TT genotype. In conclusion, it was found that according to the effects of both polymorphisms and genetic combinations on plasma KLZ and DKLZ levels, the genetic analysis has the potential to be used to provide individual effective treatment by increasing efficacy in treatment and reducing adverse drug reactions.
Benzer Tezler
- Şizofreni hastalarında klozapin/norklozapin seviyesinin metabolik yan etkiler, kognitif fonksiyonlar ve işlevsellik üzerine etkisi
Effects of clozapine/norclozapine level on metabolic side-effects, cognitive functions and functionality in patients wit schizophrenia
AYTÜL KARABEKİROĞLU
Doktora
Türkçe
2023
PsikiyatriOndokuz Mayıs ÜniversitesiKlinik Sinir Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA AYYILDIZ
- Şizofreni hastalarında klozapin tedavisine geçiş ve klozapin tedavisiyle hastalık seyri, remisyon ve yetersiz yanıt alınan hastalarda tedaviyi güçlendirme
Switching to clozapine treatment in patients with schizophrenia: The clinical course, remission and augmentation of treatment in partial responders after the switch
ŞEVİN HUN ŞENOL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ELİF ANIL YAĞCIOĞLU
- Tedaviye dirençli şizofreni hastalarında klozapin kullanan ve kullanmayanların klinik değerlendirme, remisyon süresi, yatış sıklığı, işlevsellik ve ilaç yan etkisi açısından karşılaştırılması
Comparison of clozapine users and non-users in treatment-resistant schizophrenia patients in terms of clinical evaluation, remission duration, hospitalization frequency, functionality and drug side effects
RAHİME GÜVEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
UZMAN BİLGE ÇETİN İLHAN
- Klozapin tedavisine kısmi yanıt veren şizofreni hastalarında klozapin+amisülpirid ve klozapin+ketiapin kombinasyon tedavilerinin karşılaştırılması
Comparison of clozapine and amisulpride combination versus clozapine and quetiadinz combination in schizophrenia patients who are partially responsive to clozapine treatment
YASİN GENÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
PsikiyatriGazi ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SELÇUK CANDANSAYAR
- Tedaviye dirençli şizofreni hastalarında klozapin tedavisinin nörotrofik faktörler üzerine etkisi ve tedavi yanıtının bu faktörler ile ı̇lişkisi
The effect of clozapine treatment on neurotrophic factors in treatment-resistant schizophrenia patients and the relationship of treatment response
BETÜL YILDIRIM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAKBULE ÇİĞDEM AYDEMİR