Estimation of diffuse pollution loads of pesticides in Tersakan sub-basin of Yeşilırmak river
Yeşilırmak Tersakan alt-havzası'nda pestisit yayılı yüklerinin belirlenmesi
- Tez No: 608696
- Danışmanlar: PROF. DR. KAHRAMAN ÜNLÜ, PROF. DR. FİLİZ BENGÜ DİLEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Yeşilırmak Nehri'nin su kalitesi oldukça kötü durumdaki kollarından biri olan Tersakan Çayı, hem sanayi tesislerinin deşarjlarının yüklerini hem de alt havzadaki tarım alanlarının yayılı kirlilik yüklerini bünyesinde bulundurmaktadır. Bu bağlamda AB Su Çerçeve Direktifi (SÇD) ile uyumlu olarak Tersakan Çayı'nda su kalite izleme programı uygulanmıştır. Su numunesi analiz sonuçları, tespit edilen 57 pestisitten 22'sinin konsantrasyonunun, Yerüstü Su Kalite Yönetmeliğinde yer alan çevresel kalite standartlarını (ÇKS) aştığını göstermiştir. Pestisitlerin bazıları endüstriler tarafından deşarj edilmektedir; ancak, yapılan kütle dengesi hesaplamaları, noktasal kirliliğin toplam kirliliğe olan katkısını ihmal edilebilir boyutta olduğunu göstermiştir. Bu nedenle Tersakan Çayı'ndaki pestisit kirliliği, tarım alanlarından kaynaklanan yayılı yüklere atfedilmiştir. Bu çalışma, Tersakan Çayı'nda ÇKS'yi en az bir defa aşan pestisitlerin, tarımsal alanlardan kaynaklanan yayılı kaynaklı yüklerini tahmin etmeyi amaçlamıştır. Yayılı kaynaklı yükler, basitçe, Çölleşme ile Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü tarafından geliştirilen GIS tabanlı bir model olan Dinamik Erozyon Modeli ve İzleme Sistemi ile tahmin edilen sediman yükünün, topraktaki pestisit konsantrasyonunun çarpımıyla belirlenmiştir. Topraktaki pestisit konsantrasyonu ise PESTRANS modeli ile önerilen ve rapor edilen pestisit uygulama miktarlarından toprakta artakalan konsantrasyonlar olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak Cypermethrin, Alpha-cypermetrhin ve Dichlorvos gibi pestisitlerin önerilen ve raporlanan uygulama oranlarının, Tersakan Çayı'nda ÇKS değerlerinin aşılmasına neden olan yaygın kirlilik yüklerine katkıda bulunduğunu göstermiştir. Çalışmada, ayrıca, ÇKS'lerin aşılmaması için gerekli maksimum pestisit uygulama miktarları da belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Tersakan Creek is one of the highly polluted tributaries of Yeşilırmak River because it receives pollution loads both from discharges of the industrial facilities and run-off water of the agricultural areas in the sub-basin. A monitoring program was implemented to determine the water quality status of the sub-basin in accordance with the EU Water Framework Directive (WFD). The results of the water sample analyses revealed that concentrations of 22 pesticides, out of the detected 57 pesticides, exceeded the pre-defined environmental quality standards (EQSs). Some of the pesticides are discharged by industries; however, mass balance calculations showed that their contribution to the pollution was relatively lower. This implied that main contribution to pesticide load to the Tersakan Creek was attributable to diffuse loads from agricultural lands. This study aimed to estimate the agricultural diffuse pollution loads for pesticides exceeding EQSs in the Tersakan Creek, which is simply calculated through multiplying the sediment yield (estimated by a GIS based model, Dynamic Erosion Model and Monitoring System developed by the General Directorate of Combating Desertification and Erosion) by pesticide soil concentration (estimated by a pesticide fate and transport model PESTRANS). Results from a drainage area of the Tersakan Creek showed that suggested and reported application rates of the pesticides such as Cypermethrin, Alpha-cypermetrhin and Dichlorvos contribute to diffuse pollution loads causing the exceedance of EQSs at the Tersakan Creek. Furthermore, additional calculations were also performed to estimate the required maximum pesticide application rate not to exceed EQSs.
Benzer Tezler
- Doğu Karadeniz havzasında yayılı kirletici kaynakların belirlenmesi ve yönetim önerileri
Determination and management suggestions of diffuse polluting sources in the East Black Sea watershed
DERYA ÖZALP
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL TANIK
- Göl alt havzaları bazında yayılı kaynaklardan oluşan n ve p yükünün tahmini: Burdur havzası örneği
Prediction of n and p loads on the basis of sub-basins to recieving water coming from diffuse pollution sources: Burdur basin case
CEVDET ANIL BİÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SAİT YAZGAN
- Investigation of Akçat Basin under the pressure of point and diffuse source pollution loads using the swat model
Noktasal ve yayılı kirlilik yüklerinin etkisi altında kalan Akçat Havzasının swat modeli ile incelenmesi
İSMAİL KALAFAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Deniz BilimleriGebze Teknik ÜniversitesiYer Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELTEM ÇELEN
- Yüzey sularında uzun süreli besi yüklerinin etkisinin belirlenmesi: Ergene Havzası örneği
Determination of the impact of long term nutrient loads on surface water: A case study of Ergene Basin
GÖKÇEN BAYRAK YILMAZ
Doktora
Türkçe
2011
Çevre Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NÜKET SİVRİ
- Karar destek modeli ile fosfor kirliliğinin incelenmesi-Porsuk havzası örneği
Investigation of phosphorus pollution with a decision support model- a case study: Porsuk reservoir catchment
MELTEM ÇELEN
Doktora
Türkçe
2014
Çevre MühendisliğiGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KARPUZCU
PROF. DR. GÜLEDA ENGİN