Larican Kurganları'nın seramik buluntuları ışığında İran Azerbaycanı'nın çevre kültürlerle ilişkileri
In the light of the ceramic findings of Larican Kurgans the relations of Iranian Azerbaijan with environmental cultures
- Tez No: 608724
- Danışmanlar: PROF. DR. FİKRİ KULAKOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 844
Özet
Tez kapsamını oluşturan bu çalışma,“Larican Kurganları'nın Seramik Buluntuları Işığında İran Azerbaycan'ının Çevre Kültürlerle İlişkileri”başlığı altında sunulmaktadır. Bu kapsamda, 2007-2010 yılları arasında kurtarma kazılar kapsamındaki araştırmada, Larican Kurganları'ndan elde edilen tüm orijinal seramikler tez çalışmasına dâhil edilmiştir. Söz konusu mezarlıkta çok sayıda kurgan mezarın tespit edilmesine rağmen şimdiye kadar sadece 28 kurgan kazılabilmiş ve bunlarda toplam 116 adet seramik kap ele geçmiştir. Bu tezde, çalışmamızın asıl malzemesini seramikler oluşturmaktadır ancak söz konusu Kurganların tarihlendirmesine ışık tutan tunç eserler ve az sayıdaki diğer küçük buluntu da değerlendirmeye alınmıştır. Çalışmada konu, iki yönden ele alınarak irdelenmiştir. Bunlardan ilki, malzemenin detaylı tanımı, ikincisi ise bilinen örneklerle karşılaştırılarak kronolojilerin belirlenmesidir. Bu çalışmada amaç, Larican Kurganları'nın seramiğini, malzeme ve teknik açıdan inceleyerek tanımlamak, sınıflandırmak ve tipolojik açıdan değerlendirmektir. Ayrıca bu seramik gruplarını, bölgeler arası karşılaştırmalar aracılığıyla da relativ ve absolut olmak üzere kronolojik açıdan ele almak ve tarihlendirme sorunlarına değinmek amaçlanmıştır. İran Azerbaycanı'nın çevre kültür bölgeleri ile olan bağlantılarını belirleyerek; kronolojik, kültürel, işlevsel farklılık ve benzerlikleri olup olmadığını açığa çıkarmak hedefler arasında bulunmaktadır. Araştırmanın ilk bölümü, Giriş, ikinci bölümünde kuramsal çerçeve, üçüncü bölüm ise İran Azerbaycan'ının genel coğrafi özelliklerine değinilmiştir. Tezin dördüncü bölümünde, İran Azerbaycanı'nın, Doğu ve Güneydoğu Anadolu ve Transkafkasya'nın kronolojisine değinilmiştir. Beşinci bölümde Kurganlar ve genel özellikleri tartışılmış, bu bölümde kurgan isminin etimolojik açıdan değerlendirilmesi, Kurganların yapımı ve genel özellikleri ve kurganlarla ilgili sunulan tezler ve hipotezlere değinilmiştir. Tezin altıncı bölümünü, Larican kurgan mezarları oluşturur, bu bölümde Larican da kazıları yapılmış Kurganların tanımı ve buluntuları ana başlıklar altında detaylı bir şekilde anlatılmıştır. Bu bölümün önemli bir kısmını seramik kaplar oluşturmaktadır. Seramikler öncelikle malzeme ve teknik açıdan ele alınarak, hamur nitelikleri, yüzey görünümleri, fırınlama, bezeme biçimleri ve kap tipleri ile ilgili bir tanımlamaya ve sınıflandırmaya gidilmiştir. Seramik gruplarıyla ilgili tanımlamaları kap tiplerinin analizi takip etmiş ve tipolojik çalışmada, belirli kriterlere göre ayrılan kaplar tanıtılmıştır. Seramiklerin tanımında önemli bir faktörü oluşturan istatistiki bilgilerle tamamlanmıştır. Bu çalışmanın verdiği değerlendirmelere göre Larican seramiklerinin %53'lük bir oranı ince, %38'lik bir oranı orta ince ve %9'luk bir oranı da kaba seramik gruplarına ayrılmaktadır. Çalışmanın değerlendirme kısmında, seramik grup ve kap tiplerinin diğer merkezlerle karşılaştırması yapılarak kronolojik açıdan relativ tarihlendirmesine çalışılmıştır. Böylece kurgan seramiklerinin verdiği kronolojik düzeni belirli bir zaman dizinine oturtulması da yapılmıştır. Böylelikle Larican Kurganları'ndan elde edilen buluntular, bu mezarlığın tarihini olasılıkla M.Ö. III. Binyıl'dan M.Ö. I. Binyıl'ın ilk çeyreği sonuna kadar kullanıma devam ettiğini göstermektedir. Kuzeybatı İran'daki kültürlerin oluşumunda hiç şüphesiz çevre kültür bölgelerinin de katkıları olmuştur. Bu bağlamda Kuzeybatı İran ve civarı olmak üzere, çevre kültür bölgeleri de kültürel etkileşim açısından incelenmiş ve böylece Kuzeybatı İran ile kültürel bütünlük gösteren ve farklılık taşıyan özellikler değerlendirilmiştir. Larican Kurganları'ndan ele geçen seramikler karakteristik form ve bezeme stili açısından İran Azerbaycan'ından Aras havzası ve Urmiye Gölü havzasındaki merkezlerin yanı sıra Transkafkasya'dan Azerbaycan'ın, Nahçıvan'ın, Ermenistan'ın, Gürcistan'ın ve Türkiye'den Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun çeşitli merkezlerinin buluntuları ile karşılaştırılabilecek malzemelere rastlanılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study, which constitutes the scope of the thesis, is presented under the title“In the Light of the Ceramic Findings of Larican Kurgans the Relations of Iranian Azerbaijan with Environmental Cultures”. In this context, all the original ceramics obtained from Larican Kurgans during the rescue excavations carried out in 2007-2010 were included in the thesis study. Although many kurgan tombs have been identified in the cemetery, only 28 kurgans have been excavated so far, yielding a total of 116 ceramic vessels. In this thesis, the main material of our study is ceramics but however, bronze artifacts that shed light on the dating of these kurgans and a few other small finds were also taken into consideration. In this study, the subject has been examined by considering two aspects. The first one is the detailed description of the material and the second is the determination of the chronologies by comparing the known examples. The aim of this study is to identify, classify and evaluate the Larican Kurgans ceramics by examining them in terms of materials and techniques. In addition, it is aimed to evaluate these ceramic groups in chronological terms as relative and absolute by means of interregional comparisons and to address the problems of dating. By identifying Iranian Azerbaijan relations with the surrounding regions culture; revealing the chronological, cultural, functional differences and similarities are among the objectives. While the first part of the research is introduction, the second part is theoretical framework. In the third part the general geographical characteristics of Iran Azerbaijan are mentioned. In the fourth part of the thesis, chronologies of Iranian Azerbaijan, Eastern and Southeastern Anatolia and Transcaucasia are mentioned. On the fifth chapter, the Kurgans and their general characteristics are discussed, in this section the etymological evaluation of the name“kurgan”, the construction and general characteristics of kurgans, and the theses and hypotheses about kurgans are discussed. The sixth part of the thesis consists of the Larican Kurgan tombs. In this section, the description and the finds of the kurgans excavated in Larican are explained in detail under the main headings. An important part of this section consists of ceramic vessels. The ceramics were firstly handled in terms of materials and techniques, and a description and classification was made regarding their pulp qualities, surface appearance, furnacing, decoration forms and vessel types. The definitions of the ceramic groups were followed by the analysis of the pot types and in the typological study; the pots separated according to certain criteria were introduced. It is completed with statistical information which is an important factor in the definition of ceramics. According to the evaluations of this study, 53% Larican ceramics are thin, 38% medium thin and %9 of them are rough. In the evaluation part of the study, chronological relative dating of the ceramic groups and pot types were compared with other centers. Thus, the chronological order given by the kurgan ceramics was placed in a certain time series. Finds from the Larican kurgans show that this cemetery was used from 3rd millennium BC until the end of the first quarter of the 1st millennium BC. Undoubtedly, the surrounding cultural regions also contributed to the formation of cultures in northwestern Iran. In this context, northwestern Iran and its vicinity, including the surrounding cultural regions, were also examined in terms of cultural interaction and thus, culturally differentiating features with Northwestern Iran were evaluated. Characteristic form and decoration style of ceramics recovered from Larican kurgan has similarities with, in addition to those in the centers of the Aras basin and the Urmiye Lake basin in Iranian Azerbaijan, the ceramics found in Transcaucasia, Azerbaijan, Nakhchivan, Armenia, Georgia and the various centers of the East and Southeast Anatolia of Turkey.
Benzer Tezler
- Return of industrial Lol Baby to consumption object in personalization process
Kişilerin kendileştirme sürecinde endüstrileşmiş Lol Bebeğin tüketim nesnesine dönüşü
BUSENUR KILIÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Halkla İlişkilerYeditepe ÜniversitesiMedya ve İletişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖZDE DALAN POLAT
- Altracurium besylate ve vecuronium bramürün göz içi basıncına etkilerinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
SEZAİ SEVENGİL
- Pozantı ve Ulukışla yöresinde (orta toroslar) yeni bazı kiraz çeşitlerinin adaptasyonu çalışmaları
The Studies on the adaptation of some new cherry varieties to Pozantı and Ulukışla regions (mid-taurus)
ÖZKAN ÖZGÜVEN
- Free and open source software in Turkey
Türkiye'de özgür ve açık kaynak kodlu yazılım
İBRAHİM İZLEM GÖZÜKELEŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Bilim ve TeknolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilim ve Teknoloji Stratejileri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. BELKIZ TARHAN
- Bazı kiraz ( Prunus avium L.) çeşitlerinin meyve yarılma özelliklerinin belirlenmesi ve büyümeyi düzenleyicilerin yarılma üzerine etkileri
Determination of fruit cracking charactheristics of some sweet cherry (Prunus avium L.) cultivars and infuluence of growth regulators on cracking
İRFAN TOKER
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
ZiraatAnkara ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL GÜLŞEN