İzmirli İsmail Hakkı'nın İsbat-ı Vacib anlayışı
Proof for the Existence of God according to Izmirli Ismail Hakki
- Tez No: 611702
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RIDVAN ÖZDİNÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Allah, İsbat-ı Vacib, Yeni İlm-i Kelam, İzmirli İsmail Hakkı, Ateizm, God, Proof for the Existence of God, New Islamic Theology, Izmirli Ismail Hakki, Atheism
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Allah'ın varlığı beşeriyetin en esaslı meselesidir. Hemen her dönemde Allah'ın varlığına yönelik ispatlama girişimleri olduğu gibi şüpheler de olmuştur. XIX. yüzyılda Batı felsefesi kaynaklı dinsizlik cereyanları zihinleri meşgul ederek İslam âlemini tehdit etmiştir. Bu fikirler Osmanlı coğrafyasında çok etkili olmuş ve aydın tabakasında çeşitli itikâdî buhranlara sebebiyet vermiştir. İslam toplumunun, içinde bulunduğu bu sıkıntıdan kurtulması gayesiyle, tefsir, fıkıh, kelam gibi ilimlerde tecdid fikri gündeme gelmiştir. Bunlar arasında en çok dikkat çeken teşebbüs“Yeni İlm-i Kelam”hareketi olmuştur. Yeni İlm-i Kelam'dan beklenen en önemli vazife de inkâr fikirlerine karşı Allah'ın varlığının ispat edilmesi yani“İsbat-ı Vacib”tir. Bu dönemde Allah'ın varlığı ile ilgili olarak çeşitli eserler telif edilmiştir. Gerek delil çeşitliliği gerekse metodik yaklaşımıyla meseleyi en kapsamlı şekilde ele almaya çalışanlardan biri de İzmirli İsmail Hakkı'dır (1868–1946). Bu çalışmanın amacı, İzmirli'nin isbat-ı vacib anlayışını tespit etmek, ileri sürdüğü görüşlerin farklı veya benzer cihetlerini ve etkisini ortaya koymaktır. Bu amaçla öncelikle İslam düşüncesindeki temel eserlerden destek alınmış, son dönem Osmanlı ulemasının meseleye yaklaşımları incelenerek mukayeseler yapılmıştır. İzmirli, felsefenin delillerini kelama dâhil etmek suretiyle isbat-ı vacib meselesinde bir farklılık göstermiş fakat zikrettiği deliller umumiyetle nakil ve tercümelerden ibaret olup orijinallik eseri taşımadığı anlaşılmıştır. Netice itibariyle, yeni bir kelam sistemi ve ekol oluşturamayan İzmirli İsmail Hakkı'nın kelam ilminde hususen isbat-ı vacib meselesinde bir yenilik ortaya koyamadığı anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The existence of God is the most fundamental issue for humankind. In all periods of history, there are a lot of works and arguments in order to prove the existence of God and also along with some suspicions. Especially, in the 19th century, it is seen that some denial movements against the existence of God and atheistic thoughts which have emerged from Western Philosophy reached large masses of people through using power of science and philosophy. These denialist movements had a negative impact on Ottoman intellectuals and among Islamic society. In order to refuse those atheistic ideas some attempts were observed in the Islamic Theology. Among these attempts“New Islamic Theology”movement attracted attention. In this period, theologians developed some special works, and made efforts to prove the existence of God. Izmirli Ismail Hakki (1868-1946) is one of the scholars who made valuable researches in order to prove the existence of God in the concept of New Islamic Theology. The aim of this study is to determine the understanding of Izmirli and find out his opinions in a different or similar way by comparing other Islamic scholars regarding the existence of God and put forward his impacts if any. For this purpose, the study, firstly, is supported by classical Islamic books and then analyses the approach of last period Islamic scholars and makes some comparisons among their proofs. In the case of God's existence, Izmirli differed from other scholars by including philosophical arguments in the scope of classical Islamic theology. However, it can be said that all the arguments he mentioned are mostly translations and retrospective narrations but not original. As a result of the study, it is understood that Izmirli Ismail Hakki, who cannot lead a new ecole or theological system, could not put forward any different idea about renovated Islamic theology regarding the proof for the existence of God.
Benzer Tezler
- İzmirli İsmail Hakkı'nın 'Felsefe-i Ûlâ'sının çeviri yazısı ve eserdeki kötülük probleminin tahlili
Translation of Izmirli Ismail Haqqi's work 'Felsefe-i Ûlâ' and analysis of the problem of evil in this Work
HANDE NUR BOZBUĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP ALPYAĞIL
- İslamın kelamında isbat-ı vacib
Proving of the existence of god in the Islamic theology
ALİ DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜDAVERDİ ADAM
- Rıfat Efendi'nin 'Delâilu'l-İkân fî Beyâni Kavaidi'l-İmân' adlı eseri çevrim yazısı ve tahlili
Rifat Efendi's work titled 'Delâilu'l-İkân fî Beyâni Kavaidi'l-Imân' and its translation and analysis
MUSTAFA KOLCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RIDVAN ÖZDİNÇ
- La Vie artistique litteraire culturelle et sociale l'Izmir en langue Française (du XVII'eme siecle a nos jours)
Fransızca'da İzmir'in sanatsal edebi kültürel ve toplumsal yaşamı (XVII'inci yüzyıldan günümüze)
HASAN ZORLUSOY
Doktora
Fransızca
1993
Fransız Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiFransız Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL KAYRA
- İzmirli İsmail Hakkı'da metafizik problemler
Metaphysics of İzmirli İsmail Hakkı
SEDAT ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
FelsefeFırat ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. NECMETTİN TAN