Örtüaltında yaygın olarak yetiştirilen bitkilerin su tüketimlerinin enerji dengesi yöntemi ile belirlenmesi
Evapotranspiration of crops widely grown in greenhouses using the energy balance method
- Tez No: 613012
- Danışmanlar: PROF. DR. DURSUN BÜYÜKTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Meteoroloji, Ziraat, Meteorology, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 228
Özet
Bu çalışmada Akdeniz Bölgesinde düşük teknolojiye sahip polietilen kaplı seralarda üretim ve ticari potansiyeli en yüksek olan domates, patlıcan, biber ve hıyar bitkilerinin bitki su tüketimlerinin (ET) enerji dengesi yöntemiyle tahmin edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla enerji dengesi eşitliğinin en önemli parametresi olan aerodinamik direnç değeri literatürde önerilen farklı yöntemlerle hesaplanmasının yanında sera içi rüzgar hızı, bitki boyu ve taç örtüsü-hava sıcaklığı farkına dayalı olarak geliştirilen yeni model ile tahmin edilerek belirlenmiştir. Farklı yöntemlerle belirlenen aerodinamik direnç değerlerinin enerji dengesi eşitliğinde kullanılmasıyla tahmin edilen ET değerleri, lizimetrelerden doğrudan ölçülen ET değerleri ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar literatürde önerilen aerodinamik direnç eşitliklerinin kullanılmasıyla tahmin edilen ET değerlerinin düşük teknolojiye sahip Akdeniz tipi PE seralarda ölçülen değerlerle uyumlu olmadığını göstermiştir. Bu çalışmada geliştirilen aerodinamik dirence ilişkin yaklaşım kullanılarak elde edilen ET değerleri ile gerçek ET değerleri karşılaştırıldığında domates bitkisinde R2, 0.96; RMSE, 12.11; RE, 0.15; MBE, -3.19; dw, 0.99 patlıcan bitkisinde R2, 0.95; RMSE, 12.09; RE, 0.19; MBE, -5.04; dw, 0.98 biber bitkisinde R2, 0.93; RMSE, 10.90, RE, 0.20, MBE, -4.95; dw, 0.97 ve hıyar bitkisinde R2, 0.94; RMSE, 13.25; RE, 0.20; MBE, -4.95; dw, 0.97 performans kriterleri elde edilerek çok kuvvetli ilişki belirlenmiştir. Elde edilen yöntemin çiftçi koşullarında uygulanmasını kolaylaştırmak amacıyla, enerji dengesi eşitliğinin net radyasyon (Rn) ve toprak ısı akısı (G) parametrelerinin tahmini ve ihmal edilmesini içeren çeşitli senaryolara dayalı olarak ET değerleri belirlenmiş ve ölçülen değerlerle karşılaştırılmıştır. Akdeniz tipi sera koşullarında yürütülen bu çalışmada elde edilen sonuçlar sera içi bitki su kullanımının optimizasyonu, sulama otomasyonu ve bununla ilgili bilgisayar yazılımlarına entegre edilerek kullanılabileceği gibi daha sonra yürütülecek çalışmalara da temel oluşturacaktır.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to estimate the evapotranspiration (ET) of tomato, eggplant, pepper and cucumber plants that have the highest production and commercial potential in low-tech polyethylene (PE) greenhouses in the Mediterranean Region by energy balance method. For this purpose, aerodynamic resistance value, which is the most important parameter of the energy balance equation, was calculated by different methods proposed in the literature and estimated by the new model developed based wind speed, plant height, and on the difference of crop canopy-air temperature. The ET values estimated by using aerodynamic resistance values determined by different methods in the energy balance equation were compared with the ET values measured directly from the lysimeters. The obtained results showed that the ET values predicted by using the aerodynamic resistance equations suggested in the literature are not compatible with the values measured in low-tech Mediterranean type PE greenhouses. When the ET values obtained by using the approach related to aerodynamic resistance developed in this study were compared with the actual ET values, in tomato plant R2, 0.96; RMSE, 12.11; RE, 0.15; MBE, -3.19; dw, 0.99; in eggplant plant R2, 0.95; RMSE, 12.09; RE, 0.19; MBE, 5.04; dw, 0.98; in pepper plant R2, 0.93; RMSE, 10.90; RE, 0.20; MBE, -4.95; dw, 0.97 and in cucumber plant R2, 0.94; RMSE, 13.25; RE, 0.20; MBE, -4.95; dw, 0.97 performance criteria were obtained and very strong relationship was determined. In order to facilitate the application of the obtained method under farmer conditions, ET values were determined based on various scenarios including estimating and neglecting net radiation (Rn) and soil heat flux (G) parameters of energy balance equation and compared with measured values. The results obtained in this study conducted in Mediterranean greenhouse conditions can be used in the optimization of plant water use in greenhouse, irrigation automation, and related computer software, as well as the basis for future studies.
Benzer Tezler
- Physiological and molecular analyses in lettuce (lactuca sativa l.) plants grown under application of different nutrients in greenhouse
Örtüaltında farklı besin elementlerinin uygulanması ile yetiştirilen marul (lactuca sativa l.) bitkilerinde fizyolojik ve moleküler analizler
AYŞENUR YAĞCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
BiyoteknolojiAmasya ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVGİ MARAKLI
- Yeni bazı muz çeşit ve klonlarında fenolojik ve pomolojik özellikler ile bitki besin maddeleri ve hormonların dönemsel değişimlerinin belirlenmesi
Determination of phenological and pomological features and seasonal changes of nutrient and hormones in some new banana clones
DİLEK GÜVEN
- Bitki gelişimini teşvik eden bazı bakterilerin kıvırcık salatada (Lactuca sativa L. var. crispa) bitki büyümesi üzerine etkisinin araştırılması
Investigation of the effect of some plant growth promoting bacteria on plant growth in curly lettuce (Lactuca sativa L. var. crispa).
ABDUKADIR YUSUF HUSSEIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KENAN SÖNMEZ
- Aşılı patlıcan üretiminde genetik kaynakların anaç ıslah programında değerlendirilmesi ve yerli hibrit anaçların geliştirilmesi
Evaluation of genetic resources in rootstock breeding program for grafted eggplant production and development of new local hybrid rootstocks
HATİCE ŞEYMA SARIBAŞ
Doktora
Türkçe
2019
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BALKAYA
- Akdeniz bölgesi' nde örtüaltı domates üretiminde kullanılan yaygın domates çeşitlerinin domates bakteriyel solgunluk ve kanser hastalık etmeni Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis' e karşı dayanıklılık reaksiyonlarının belirlenmesi
The resistance reactions of common tomato varieties used in the production of greenhouse tomatoes in Aediterranean Region of Turkey aganist Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis causal agent of bacterial canker and wilting disease of tomato
SERKAN UYAR