Osmanlılarda yetim mallarının idaresiyle ilgili 1324 tarihli nizamnamenin fıkıh ilmi açısından değerlendirilmesi
The evaulation of the regulation dated 1324 on the administration of orphans' goods in Ottoman State in terms of the science of fiqh
- Tez No: 613392
- Danışmanlar: PROF. DR. KEMAL YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Hukuk, Tarih, Religion, Law, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
İslâm dini yetimlerin haklarının her daim korunup gözetilmesini emretmiştir. Osmanlı Devleti'nde halkın çoğunluğu ve devlet yöneticileri İslâm dinine mensuptur. Bu mensubiyet yetimler ve onların haklarının muhafazası hususunda Osmanlı Devleti tarihi boyunca görülen hassasiyetin temel sebebidir. Bu muhafaza Tanzimat Fermanı'na kadar vakıflar aracılığıyla sağlanmıştır. Bundan sonraki dönemde ise devletin kendi eliyle oluşturduğu yetimhaneler ve yetimler için tesis edilen eğitim kurumlarıyla resmi bir hüviyet kazanmıştır. Yetimlerin bakım ve terbiyesi dışında, 1268/1851 senesinde birdiğer önemli husus olan yetim mallarının muhafaza ve arttırımı için Emvâl-i Eytâm Nezareti kurulmuştur. Nezâretin işleyiş ve yönetimi Şeyhülislamlık'ın ve Padişah'ın onayıyla çıkarılan“Eytâm Nizamnamesidir”başlıklı nizamnamede düzenlenmiştir. İlk nizamnameden sonra yetim mallarının işletimiyle ilgili başka nizamnameler, zeyl ve tadiller çıkarılmıştır. Bunların en kapsamlı olanı 1324/1906 senesinde“Umûm Emvâl-i Eytâmın Sûret-i İdâresi Hakkında Ta'dîlen Kaleme Alınan Nizamnâme”başlığıyla çıkarılmış olanıdır. Bu tez çalışmasında 1324/1906 seneli eytam nizamnamesi fıkıh ilmi ile mukayeseli olarak ele alınmıştır. Bu esas konu ile bağlantılı olarak yetim haklarının muhafazasının tarihsel süreci ve yetim mallarıyla ilgili önceki nizamnameler ile 1324/1906 tarihli düzenlemenin tanıtılması; son nizamnamenin maddelerinin transkripsiyonu ve günümüz Türkçesiyle anlaşılır biçimde yazımına da tezde yer verilmiştir. Anahtar kelimeler : Fıkıh, Osmanlı, Yetim, Yetim Malı, Emval-i Eytâm İdaresi, Emval-i Eytam Nizamnamesi, Nizamname, 1324 Nizamnamesi, İdane, İrbah
Özet (Çeviri)
Islam religion orders to protect and take care of the orphans rights in every condition. The majority of the people and state administrators of Ottoman State are the members of Islam religion. This membership is the main reason for the sensitivity of the orphans and their rights throughout the history of the Ottoman Empire. This protection was provided through the waqfs until the imperial edict of reorganization. In the next period, it has gained an official identity with the orphanages and the educational institutions established for orphans established by the state itself. Apart from the care and education of the orphans, Emvâl-i Eytâm Ministry was established in 1268/1851 for the protection and increase of orphan assets, which is another important issue. The operation and management of the courtesy was regulated in the regulation titled“Eytâm Regulation”issued with the approval of the Seyhulislamlik establishment and the Sultan. After the first regulation, other regulations, additions and amendments related to the operation of orphan assets were issued. The most comprehensive of these was the one published in 1324/1906 with the title“Umûm Emvâl-i Eytâmın Sûret-i İdâresi Hakkında Ta'dîlen Kaleme Alınan Nizamnâme”. In this thesis, Eytâm Regulation of 1324/1906 is dealt with the fiqh scholarship in a comperative way. In connection with this main topic; historical process of the protection of orphans rights; introducing the previous regulations regarding orphan assets and the regulation dated 1324/1906; the transcription of the articles of the last regulation and their writing in an understandable way in Turkish are also included in this thesis. Keywords : Fıqh, Ottoman, Orphan, Orphan Property, Amwal-i Aytām Idaresi, Regulation of Amwal-i Aytām, Regulation,Regulation Dated 1324, Idane, Irbah
Benzer Tezler
- Kâtip Seyyid Mehmet Nuri Efendi'nin Eytâm sicillerine göre Osmanlılarda yetim mallarının idaresi
The management of the orphans' properties in Ottomans according to the Orphan registries of Kātib Seyyid Mehmet Nuri Efendi
ABDULLAH TAHA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN ÖZCAN
- Kısmet-i Askeriyye Mahkemesi 876 Numaralı Sicilinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi
Transcription and evaluation of İstanbul Kısmet-i Askeriye Court Registry Number 876
SEMA DÜLGAR
- Klasik dönem Osmanlı Devleti'nde yetim mallarının korunması
Maintenance of orphan funds in the Ottoman classical age
MEHMET AKİF BERBER
- From interest to usury: The transformation of murabaha in the Late Ottoman Empire
Faizin yansımaları: Geç Dönem Osmanlı İmparatorluğunda murabaha kavramının dönüşümü
MEHMET AKİF BERBER
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Ekonomiİstanbul Şehir ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. COŞKUN ÇAKIR
- Yaygın din eğitimi açısından yetim çocuklara uygulanan sosyal sorumluluk projelerinde: İstanbul örneği 2008-2013
Başlık çevirisi yok
NEBİYE YAŞAR
Doktora
Türkçe
2015
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİS AYHAN