Евразиялык экономикалык биримдиктин орду жана перспективасы
Avrasya ekonomik birliğinin yeri ve geleceği
- Tez No: 614830
- Danışmanlar: PROF. DR. JUSUP PİRİMBAEV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Kırgızca
- Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Дүйнөлүк соода-сатык системасында экономикалык биримдиктин орду олуттуу жана маанилүү. Азыркы күндө мындай биримдиктердин саны 500дөй жана жыл сайын саны өсүүдө. Экономикалык биримдиктеги өлкөлөрдүн максаты болуп, экономикалык өсүү жана өнүгүү, жана саясий стабилдүүлүк эсептелет. Тарыхта ири интеграциялык бирикмелердин арасынан СССР, ЕСти, белгилөөгө болот жана азыркы кезде бирден бир өтө эле заман талабындагы амбициоздуу долбоор болуп, Евразиялык экономикалык биримдик (ЕАЭС) болуп саналат. Азыркы учурда пайда болгон суроолордун бири: дүйнөлүк экономикада ЕАЭС кандай орунду ээлейт, бул бирикменин перспективалары кандай жана дагы кайсы өлкөлөр бул биримдиктин курамына кирет деген суроолор жаралат. Бул изилдөөлөрдүн максаты, ушул суроолорго жооп табуу болуп саналат. Бул изилдөөлөрдө ЕАЭСтин келип чыгуу тарыхы, түзүлүү этаптары, өлкө-мүчөлөрүнүн экономикалык мамилелери, ЕАЭСтин дүйнөдөгү орду, 5 перспективасы жана Кыргызстандын ЕАЭСтеги потенциалын окуп үйрөнүү болду. Кыргызстан интеграцияда бир катар маанилүү тажрыйбага ээ: булар СССР, ЭКО, КМШ, ДСУ, ШОС жана ЕврАзЭС. Бирден бир экономикалык өнөктөш өлкөлөр болуп Россия, Казахстан саналат, ошондой эле Белорусия жана Армения менен экономикалык байланыштары өсүүдө. КР ЕАЭСтин курамына кирүүдө экономикалык өнүгүүдө чоӊ перспективасы бар, өнүгүүнүн жогорку темптерине жана жогорку жашоо деӊгээлине ээ болгон биримдиктин бир бөлүгү болот. Евразиялык экономикалык биримдиктин перспективалары: ИДПнын стабилдүү жана туруктуу өсүшү, өлкө-мүчөлөрүнүн экономикалык өнүгүү деӊгээлдери теӊдештирүү Ич ара соода-сатык чектөөлөдү алып салуунун натыйжасында товардын баасынын төмөндөшү Жүк ташуудагы чыгымдардын кыскарышы Керектүү сырье/өздөрүнүн даяр товарын экспорттоо ЕАЭСтин жалпы рыногунда таза атаандаштыкты стимулдаштыруу мейкиндиктеги жаӊы өлкөлөрдүн рынокко киришинин натыйжасында Чыгымдардын кыскарышы жана эмгек өндүрүмдүүлүгүн жогорулатуунун натыйжасында, Биримдикке кирген өлкө-мүчөлөрүндө орточо эмгек акыны көтөрүү Товарга болгон суроо-талаптарды өстүрүү менен өндүрүштү кеӊейтүү Рыноктун көлөмүнүн өсүшүнүн натыйжасына жаӊы технологиялардын жана товардын өзүн-өзү актоосун жогорулатуу, ЕАЭС өлкөлөрүнүн элдеринин бакубат жашоосун камсыздоо, азык-түлүккө болгон бааны төмөндөтүү жана калкты жумушчу орундары менен камсыз кылуунун натыйжасында Батыш-Кытай, Батыш-Европа трассасын тузүү 6 2025-жылдан баштап, нефти жана гах боюнча жалпы рынок ишке киришет, ошондой эле газ транспорттук инфраструктура эркин кол жеткизүүгө жетишүү улуттук көзөмөлдүн сактоосу менен финансылык жана банк рынокторунун интеграциясы ишке ашат. ЕАЭС өлкөлөрү калктын жогорку билимдүүлүгүн натыйжасында топтолгон илимий потенциалдын негизинде «озуучу модернизацияны» иш жүзүнө ашыра алат. Башкача айтканда, экономиканын инвестициялык жана инновациялык фазаларын айкалыштырууга жетишет. Ушул келтирилгендер боюнча жыйынтыктасак, ЕАЭСтин дүйнөлүк экономикалык системадагы орду олуттуу жана маанилүү экендигин айтууга болот. Жакынкы келечекте ЕАЭС алкагында дүйнөлүк соода-сатыктын маанилүү бөлүгү жүзөгө ашырылат.
Özet (Çeviri)
Küresel ticaret sisteminde ekonomik birliklerin yeri büyük ve önemlidır. Bugüne kadar, bu tür birlikler sayısı 500'den fazla olamaktadır ve her yıl artmaktadır. Ekonomik birlik kuran ülkelerinin amacı, ekonomik büyüme, siyasi istikrar ve geliştirmektir. Büyük entegrasyon birlikleri arasında AB, ASEAN, APEC, NAFTA, MERCOSUR gibi birlikler yer alabilir ve çağımızın en kuvvetli projelerinden biri Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) projesidir. Şu andaki önemli olan sorular şudur: dünya ekonomisinde AEB'nin yeri ne olacak, daha ne kadar ülke bu birliğe katılacak ve birliğin gelecegi var mıdır? Bu çalışmanın amacı, bu yukarıdaki sorulara yanıt bulmaktır. Bu tezde Avrasya Ekonomik Birliği'nin tarihini incelemek, onun yaratılış, katılımcı ülkelerin tarihsel, ekonomik ve siyasi ilişkilerin aşamaları ve Avrasya Ekonomik Birliği'ndeki Kırgızistan'ın potansiyelin göstermektir. Kırgızistan entegrasyonu epeyce önemli bir deneyime sahiptir.Örneğin, Sovyetler Birliği, ECO, CIS, DTÖ, SCO ve Avrasya Ekonomik Birliği'ne katılması Ülkenin başlıca ekonomik ortaklarından biri Rusya, Kazakistan ve Belarus ve Ermenistan ile ekonomik ilişkileri çoğalır. Kırgızistan Avrasya Ekonomik Birliği'ne 8 girdikçe ekonomik kalkınma için büyük imkanlar kazanacak, ekonomik büyüme, yüksek yaşam standartları olan bir birlik parçası olacak. Avrasya Ekonomik Birliği'nden Beklentiler: GSYİH'nın istikrarlı büyümesi, üye ülkelerin ekonomik kalkınma uyum düzeyinin denkli büyümesi; Mal fiyatlarındaki azalması nedeniyle karşılıklı ticaret kısıtlamalarının kaldırılması, Taşıma maliyetlerinin azalması Gerekli hammaddeleri ihracat olması; Avrasya Ekonomik Birliği'ne yeni ülkeler girmesiyle ortak pazar içinde“sağlıklı”rekabet teşviki; Maliyetlerin azaltılması ve verimliliği artırılmasıyla katılımcı ülkelerde ortalama ücretin artışı ; Mallarına olan talebi artırarak üretimini artırmak; Pazarın genişlemesi nedeniyle yeni teknolojiler ve ürünler üzerinde geri dönüşün artırılması; düşük gıda fiyatları ve istihdamın artışı nedeniyle AEB'deki milletlerin refahın düzeyini artırmak. Batı Çin - Batı Avrupa parkurlarının oluşturulması 2025 yılından itibaren ortak petrol ve gaz piyasasını kurmak, yanı sıra ulusal denetim korurken transmisyon altyapısı ücretsiz erişim, finans ve bankacılık piyasalarının entegrasyonu gibi uygulamalar başlayacaktır. AEB ülkeleri,“sollama modernleşme”nedeniyle birikmiş bilimsel potansiyeli,, yani gerçekleştirmek mümkün olacak yatırım ve inovasyonu faz ekonomileri (Porter) birleştirir. Bundan itibaren küresel ekonomik sistemde Avrasya Ekonomik Birliği'nin yeri büyük ve önemli olduğu sonucuna varılabilir. Yakın gelecekte, AEB dünya ticaretinin önemli bir bölümünü yapacaktır.
Benzer Tezler
- Avrasya Ekonomik Birliği'nin Kırgızistan'a etkileri
Евразиялык экономикалык биримдиктин Кыргызстанга тийгизген таасирлери
NAZİRULLO NEGMATOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMİN ERENDOR
- Кыргызстан экономикасынын еаэб шартында реалдуу секторунун өнүгүүсү
Avrasya Ekonomik Birliği koşullarında Kırgızistan ekonomisinin reel sektörünün gelişimi
AYSULUU RAYIMBEKOVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2020
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DAMİRA CAPAROVA
- Кыргызстандын айыл-чарба тармагын өнүктүрүү маселелери жана анын евразиялык экономикалык биримдиктеги орду
Kırgızistan'da tarım sektörünün gelişim sorunları ve Avrasya ekonomik birliği'ndeki yeri
SAYKAL OTOROVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2017
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUSUP PİRİMBAEV
- Kazakistan Rusya ve Beyaz Rusya'nın oluşturduğu gümrük birliği'nin Kazakistan ekonomisine etkileri
Казахстан, орусия жана белорусия мамалекеттери түзгөн баажы биримдигинин казахстандын экономикасына тийгизген таасири
ADEM AKTAŞ
Doktora
Türkçe
2015
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CUSUP PİRİMBAYEV
- Kırgızistan'ın Şanghay işbirliği örgütü üyeliği: İşbirliği perspektifleri
Диссертациянын темасы кыргызстандын шанхай кызматташтык уюмундагымүчөлүгү: кызматташтык перспективалары
EDİLİYA ABDIKADIROVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Uluslararası İlişkilerKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT BÜRKAN SERBEST