Yarı kurak bölgelerde çevresel akış belirlenmesinde QB (Minimum Akış) ve YSA (Yapay Sinir Ağları) yöntemlerinin kullanılması
The use of QB (Minimum Flow) and ANN (Artificial Neural Network) methods on semi-arid area for determining the environmental flows
- Tez No: 617745
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİM DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Çevresel akış, Konya Kapalı Havzası, Tennant yöntemi, Yapay sinir ağları, Qb (minimum akış), Environmental Flow, Konya Closed Basin, Tennant Method, Artificial neural networks, Qb (minimum flow)
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Genel olarak çevresel akış; arzu edilen veya amaçlanan nehir durumuna ulaşmak için nehir yatağına bırakılan veya nehir yatağında olması beklenen akış olarak tanımlanabilir. Çevresel akışta amaç sağlıklı nehir ekosistemine ulaşmak olabileceği gibi nesli tükenmekte olan bir canlı türünün yaşayabileceği ortamın iyileştirilmesi de olabilir. Bu çalışmada Konya Kapalı Havzasında açık durumda bulunan 11 akım gözlem istasyonunun verisi kullanılarak Tennant, 7Q10, Q95, minimum akış yöntemi Qb ve yapay sinir ağları yöntemleri ile çevresel akış hesabı yapılmıştır. Havzayı temsil eden 11 adet akım gözlem istasyonuna (AGİ) ait uzun yıllık veri setleri kullanılmıştır. Her bir akım gözlem istasyonu için Tennant, 7Q10, Q95, Qb yöntemlerinin yanında %10*Qm ve %20*Qmed sonuçları değerlendirilmiş ve yöntemlerden kaynaklanan farklı çevresel akış değerlerini tolere edip daha sağlıklı sonuçlar elde edebilmek için yapay sinir ağları yöntemi kullanılmıştır. Emniyet sınırı olarak Devlet Su İşleri tarafından kabul edilen ortalama akımın %10'u ve bu çalışma için kullanılan medyan akımın %20'si değerleri ile YSA sonuçları kıyaslanmıştır. Tüm yöntemlerin harmanlanması ile elde edildiğinden diğer yöntemlerde çevresel akışların düşük çıkması YSA'nın da düşük çevresel akışlar vermesine sebep olmuştur. Akım verisi olmayan ya da çok düşük ve düzensiz akımlara sahip istasyonlarda YSA yönteminin de DSİ'nin önerdiği ortalama akımın % 10'u değerini sağlamadığı görülmüştür. Düzenli akımlara sahip AGİ'ler de ise minimum akışı sağlayacak şekilde ve o su kütlesi bazında gerekli olduğu düşünülen en uygun sonuçları vermiştir. Qb yönteminde ise yıl içinde iki-üç aylık dönemlerde yaşanan kuraklık ya da düşük akımlar bu yöntemin uygulanabilir olmasını zayıflatmakta olup sağlıklı sonuçların elde edilemediği görülmüştür. Her bir istasyon için çevresel akış değerlendirmesinin havza bazında hatta su kütlesi olarak değerlendirilip ortaya konulması ve YSA yönteminin yüksek performansta sonuçlar verdiği bu çalışmanın en önemli çıktısı olmuştur.
Özet (Çeviri)
Environmental flow as defined in the literature implies the Minimum Level of flow either to achieve the aspired or required level of low in a river bed. The subject of this thesis is to assess the use of Environmental Flow to maintain a healthy river ecosystem along with rehabilitation of habitat for endangered species. Environmental Flows have been calculated with the data available from flow monitoring stations located in Konya Closed Basin using Tennant Method to calculate 7Q10, Q95, minimum flow and artificial neural networks. In total eleven flow monitoring stations have been studied and long-term data sets of these current monitoring stations have been used. For each flow monitoring station, the results obtained from Tennant, 7Q10, Q95, Qb methods were evaluated and artificial neural network method was used to tolerate different environmental flow values resulting from the methods and to obtain healthier results. 10% of the average flow accepted by the State Hydraulic Works as the safety limit and 20% of the median flow used for this study were compared with the ANN results. Since ANN is obtained by blending all methods, the low environmental flows in other methods have led to the calculation of low environmental flows in ANN methods. In stations that do not have current data or have very low and irregular currents, it is seen that the ANN method does not provide 10% of the average current recommended by DSI. In flow monitoring stations with regular currents, it provides the most appropriate results which are thought to be necessary on the basis of the water mass and to ensure the minimum flow. In the Qb method, drought or low flow in two to three months during the year weakens the applicability of this method and it is observed that healthy results cannot be obtained. The most important outcome of this study is that the environmental flow assessment for each station is evaluated and presented as basin or even water body and the ANN method yields high performance results.
Benzer Tezler
- The use of integrated geophysical methods for groundwater exploration in ghana
Gana bölgesinde yeraltı suyu araştırmaları için entegre jeofizik yöntemlerin kullanılması
HAFİZ MOHAMMED NAZİFİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Jeofizik MühendisliğiSakarya ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. LEVENT GÜLEN
- Monitoring soil salinity via remote sensing technology under data scarce conditions: A case study from Turkey
Kısıtlı veri şartlarında uzaktan algılama teknolojisi ile toprak tuzluluğunun izlenmesi: Türkiye'den bir vaka çalışması
TAHA GORJI
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE GÜL TANIK
- Yarı-kurak bölgelerde rüzgâr erozyonu tehlikesinin değerlendirilmesi: Bölgesel ölçekte model geçerlilik çalışmaları
Assessment the risk of wind erosion in semi-arid regions: Developing a regional-scale wind erosin model
FERAS YOUSSEF
Doktora
Türkçe
2013
ZiraatAnkara ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNAY ERPUL
- Policy analysis on groundwater and agricultural dynamics in semi-arid regions with agent-based simulation
Ajan tabanlı simülasyon ile yarı kurak bölgelerde yer altı suyu ve tarımsal dinamiklere ilişkin politika analizi
BÜŞRA KOBYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖNENÇ YÜCEL
- Ardanuç ilçesinde farklı ağaç türleri ile yapılan ağaçlandırma çalışmalarının bazı toprak özellikleri üzerine etkisi
The effect of planting works with different tree species on some soil properties in Ardanuç district
DOĞUKAN YAZİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET KÜÇÜK