Mobil uygulamaların kanser taramasında kullanılması ve etkinliğinin değerlendirilmesi
Using Mobile Application in Cancer Screening and Evaluating the Effectiveness
- Tez No: 618224
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FUNDA YILDIRIM BAŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Birincil koruma, kanser tarama, mobil uygulama, Primary prevention, cancer screening, mobile application
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 71
Özet
Kanser hem dünyada hem de ülkemizde önemli bir toplum sağlığı problemidir.(2) Dünya sağlık örgütü (DSÖ)' nün kanseri önlemek amacıyla kansere yol açan risk faktörlerine karşı başlattığı eylem hareketleri tüm dünyada uygulanmaktadır. Ülkemizde bu eylem hareketleri Türkiye Halk Sağlığı Kurumu'nun kurulmasıyla güçlenmiş ve ivme kazanmıştır. Bu eylem hareketleri içinde risk faktörlerine karşı mücadele (tütün, obezite) ve kanser tarama programları yer almaktadır. Tarama programları ile hastalığın erken dönemde fark edilmesi ve bu evrede tedavi edilmesi, geç teşhise göre hem daha kolay hem de daha az maliyetlidir. Projede hedeflenen; uygulayıcıların kanser alanında güncel teknoloji ışığında profesyonel, sürekli bir koruyucu sağlık hizmeti alabilmeleridir. Ayrıca kişilerin kanser taramalarına olan farkındalığını artırmak, etkili bilgiye dayalı karar verme sürecini harekete geçirmektir. Bu sayede kişilerin bilginin tümüne hakim olarak daha isabetli klinik kararlar alması ve tetkiklerini yaptırması sağlanacaktır. Geliştirilen mobil uygulama öncelikli olarak Isparta merkezde mevcut olan Aile sağlığı merkezlerinde (ASM) kayıtlı kişilere, yakın çevreye ve mobil marketlerdeki ulaşımlar sayesinde indirilmesi sağlanmıştır. Kişiler uygulamayı indirdikten sonra, cinsiyet, yaş, kilo, boy ve sigara içme durumlarını belirterek uygulama içerisinde kayıt oluşturmuştur. Kilo ve boya göre vücut kitle oranı hesaplanarak kullanıcılara ideal kiloya ulaşması için motive edici bildirimler gönderilmiştir. Kilosu yüksek olan kullanıcılar belirli aralıklarla diyet ve egzersiz konusunda teşvik edilmiştir. Sigara içme durumuna evet diyenler için sigarayı bırakma yöntemleri hakkında bilgiler verilip, aralıklı uyarılarla sigarayı bırakması konusunda farkındalık oluşturularak motivasyon bildirimleri gönderilmiştir. Kanser taramaları için meme, serviks ve kolon kanserlerine yönelik ulusal kanser tarama programı göz önüne alınarak; kişilerin tetkiklerini yaptırma zamanlarında bildirim gönderilmiştir. Uygulama içerisinde yapılacak olan tetkikler hakkında detaylı ve anlaşılır bilgiler verilmiştir. Uygulama etkinlik değerlendirilmesi, uygulama içerisinde yer alan anket sorularına verilen yanıtlar üzerinden yapılmıştır. Kullanıcılar mobil uygulamayı kanser taramasını yaptırmada teşvik edici bulmuşlar(p=0,002), eksik bilgilerini tamamladıklarını belirtmişler(p=0,027), uygulamayı kullanmaya devam edeceklerini(p=0,010) ve çevresindeki kişilere önereceklerini belirtmişlerdir (p=0,010). Gönderilen bildirimlere verilen yanıt yetersizliğinden uygulamanın, kanser tarama programına katılımına etkisi değerlendirilememiştir. Sonuç olarak daha bilinçli ve sağlıklı toplum için, kişilerin birincil koruma kapsamında yer alan, kanser taramaları, tütün ve obezite mücadele uygulamaları hakkında farkındalıkları artırılmalı, bilgilendirme ve uyarılarla tetkiklerin, muayenelerin zamanında yaptırılmasını sağlanmalıdır. Sağlık Bakanlığı önderliğinde geliştirilecek olan uygulamalar desteklenmeli ve daha çok kişiye ulaşım sağlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
Cancer is an important public health problem both in the world and in our country (2). Action actions initiated by the World Health Organization (WHO) against the risk factors leading to cancer are being implemented all over the world in order to prevent cancer. This action moves our country, the Public Health Agency of Turkey 's been strengthened with the establishment and has gained momentum. These actions include the fight against risk factors (tobacco, obesity) and cancer screening programs. Early detection and treatment of the disease with screening programs is both easier and less costly than late diagnosis. Targeted in the project; practitioners are able to receive professional, continuous preventive health care in the light of current technology in the field of cancer. In addition, to increase the awareness of people about cancer screening, to activate the decision-making process based on effective information. In this way, it will be ensured that people make more accurate clinical decisions and make examinations by controlling all the information. The developed mobile application has been downloaded primarily to the registered persons in the family health centers in the center of Isparta, close to the environment and access to mobile markets. After downloading the application, the participants recorded their gender, age, weight, height and smoking status. By calculating the body mass ratio according to weight and height, motivating notifications were sent to the users to reach their ideal weight. Users who are high in weight have been encouraged to diet and exercise at regular intervals. For those who said yes to smoking status, information was given about smoking cessation methods and awareness was given about intermittent cessation and motivation notifications were sent. Considering the national cancer screening program for breast, cervical and colon cancers for cancer screening; notifications were sent to the persons at the time of their examinations. Detailed and understandable information about the examinations to be performed within the application is given. The evaluation of the application effectiveness was made through the answers given to the survey questions in the application. The users found that the mobile application was encouraging for cancer screening(p=0.002), stated that they had completed their incomplete information(p=0.027), that they would continue to use the application(p=0.010) and that they would recommend it to the people around them (p=0.010). Due to lack of response to notifications, the effect of application on participation in cancer screening program could not be evaluated. As a result, awareness should be increased about cancer screening, tobacco and obesity prevention practices within the scope of primary protection, and information and warnings should be done in a timely manner. Applications to be developed under the leadership of the Ministry of Health should be supported and access to more people should be provided.
Benzer Tezler
- Meme kanseri taramasında farkındalık ve davranış oluşturmaya yönelik hazırlanan video ve cep telefonu uygulamasının etkinliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of the effectiveness of the video and mobile phone application prepared to creat awareness and behavior in breast cancer screening
ÖZLEM BEKDEMİR AK
- Novel data partitioning and scheduling schemes for dynamic federated vehicular cloud
Dinamik federe araç bulutu için yeni bir görev yükü paylaşımı ve iş planlaması şemaları
WISEBORN MANFE DANQUAH
Doktora
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ TURGAY ALTILAR
- Design for positive breast self-examination experience: an investigation into mobile health apps
Kendi kendine meme muayenesinde pozitif deneyim için tasarım: mobil sağlık uygulamalarına yönelik bir araştırma
AYLİN KARADENİZ KÜÇÜK
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Endüstri Ürünleri TasarımıOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHAR ŞENER PEDGLEY
- Mikrodalga görüntüleme uygulamaları için ultra geniş bant anten tasarımı
Design of ultra wide band antenna for microwave imaging applications
EMRE KIZILAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM AKDUMAN
- An infrastructure for efficient reporting workflow in grid based teleradiology applications
Grid tabanlı teleradyoloji uygulamaları için verimli raporlama iş akış mimarisi
AYHAN OZAN YILMAZ
Doktora
İngilizce
2015
Bilgi ve Belge YönetimiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSağlık Bilişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZİFE BAYKAL