Geri Dön

Ülkelerin insani gelişmişlik sınıflamalarının UTADIS ve sıralı lojistik regresyon modelleri aracılığıyla yeniden hesaplanması ve değerlendirilmesi

Recalculation and evaluation of human development classifciation of countries via UTADIS and ordinal logistic regression models

  1. Tez No: 618952
  2. Yazar: KÜBRA AKYOL ÖZCAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERKAN OKTAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonometri, Econometrics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 197

Özet

Ülkelerin gelişmişlik düzeyini tek başına milli gelirdeki artışla açıklamanın mümkün olmadığını ileri süren Amartya Sen tarafından geliştirilen İnsani Gelişmişlik İndeksi, hesaplamaya sağlık, eğitim ve gelir bileşenlerini de dahil etmektedir. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından ilk kez 1990 yılında hazırlanan İnsani Gelişmişlik Raporları ile sunulmaya başlanan ülkelerin İnsani Gelişmişlik İndeksi değerleri; Doğumda Yaşam Beklentisi“, ”Beklenen Okullaşma Yılı“, ”Ortalama Okullaşma Yılı“ ve ”Kişi Başına Düşen Gayri Safi Milli Gelir" olmak üzere dört kriter kullanılarak ölçülmektedir. Çalışmada, ülkeleri gelişmişlik düzeylerine göre sınıflandırmak için yukarıda belirtilen dört kritere dayalı ve 188 alternatiften oluşan bir model sunulmuştur. Ülkelerin doğru gruplamasının UTADIS yaklaşımıyla tespit edilmesi hedeflenmiş ve elde edilen sonuçlar Sıralı Lojistik Regresyon analizi ile karşılaştırılmıştır. Çalışma literatürde az bir uygulama alanına sahip UTADIS tekniğinin ülkelerin İnsani Gelişmişlik İndeksi değerlerine uygulanması açısından bir ilki temsil etmektedir. Sıralı Lojistik Regresyon analizi ile yapılan sınıflandırma, kurulan modellerin hata oranına ve tahmin gücüne göre UTADIS yaklaşımından daha iyi sonuçlar vermiştir. Ayrıca, UTADIS ve Sıralı Lojistik Regresyon analizi sonuçlarına göre birçok ülkenin sınıflandırmasının güncellenmesi gerektiği gözlemlenmiştir. Son olarak, UNDP'ye en yakın sınıflandırmayı ise Sıralı Lojistik Regresyon yöntemi vermiştir.

Özet (Çeviri)

Developed by Amartya Sen who is asserting that countries' level of development cannot be explained with only increase in national income, The Human Development Index incorporates components of health, education and income in calculation. Human Development Index values of countries, first presented with Development Reports prepared by United Nations Development Program (UNDP) in the year 1990, are measured using four criteria:“Life Expectancy at Birth”,“Expected Years of Schooling”,“Mean Years of Schooling”and“Gross national income per capita”In this study, in order to classify countries according to their level of development a model based on above-mentioned four criteria and consisting of 188 alternatives is presented. It is aimed to detect the proper grouping of countries with UTADIS approach and obtained results are compared with Ordinal Logistic Regression analysis. This study represents a first attempt in terms of applying UTADIS technique, which has a limited application in literature, for Human Development Index values of the countries. In regards of error rate and predictive power of established models, the classification made with Ordinal Logistic Regression analysis yielded better results than the UTADIS approach. In addition, according to the results of UTADIS and Ordinal Logistic Regression analysis, it is observed that the classification of many countries has to be updated. Finally, Ordinal Logistic Regression method has given the closest classification to UNDP.

Benzer Tezler

  1. Ülkelerin insani gelişmişlik düzeylerinin çok değişkenli istatistiksel analiz yöntemleri ile değerlendirilmesi

    Evaulation of human development index levels of countries by using multivariate statistical analysis

    YUNUS EMRE GÖKPINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    EkonometriGazi Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDIN ÜNSAL

  2. İnsani gelişmişlik seviyesi ile hibrit rejimler arasındaki ilişki

    Relationship between human development level and hybrid regimes

    MUHAMMED AKSU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Siyasal BilimlerGaziantep Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ FUAT GÖKÇE

  3. Farklı kümeleme teknikleri ile ülkelerin insani gelişmişlik endeksi verilerinin karşılaştırılmalı analizi

    A comperative analysis of human development index with different cluster analysis techniques

    GÜLEN ARIKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DİLEK ALTAŞ

  4. Kantil regresyon modeli yardımıyla ülkelerin insani gelişmişlik indeksi üzerinde etkiliolan faktörlerin incelenmesi

    An investigation of the factors which effect the countries' human development index with the help of the quantile regression model

    KÜBRA AKYOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    İstatistikAtatürk Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET SUPHİ ÖZÇOMAK

  5. Türkiye ve çok yüksek insani gelişmişlik kategorisinde yer alan ülkelerin sağlık ve kaliteli yaşam göstergelerine göre kümelenmesi

    Clustering Turkey and countries placed on very high development category according to health and quality life indicators

    AYAZ ASLANTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Sağlık Kurumları YönetimiÜsküdar Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUĞBA ALTINTAŞ