Geri Dön

Edirne külliyelerinin tarihi süreç içerisinde incelenmesi

Examination of Edirne complexes in historical process

PDF İndir

  1. Tez No: 621615
  2. Yazar: GAMZE DUVAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ZELİHA HALE TOKAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2019
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Restorasyon-Tarihi Çevre Değerlendirilmesi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 362

Özet

Osmanlı şehir yapılanmasına örnek şehirlerden biri olan Edirne, 1361 yılında Osmanlılar tarafından fethedilmeden önce, kale surları ile çevrelenmiş“Kaleiçi”bölgesinden ve günümüzde“Yıldırım Mahallesi”olarak anılan“Aina”bölgesinden oluşmaktadır. Osmanlıların Edirne'yi fethetmesinin ardından, şehirde hızlı bir değişim ve Türkleşme içerisine girildiği görülmektedir. Osmanlı şehirlerinin fetih sonrası gelişimlerine bakıldığında, fetihten sonra önce bir cami, yanına ise bir medrese inşa edilmesi bir gelenek haline gelmiştir. Osmanlı fetih politikasını oluşturan bu yaklaşım, Osmanlıların fethettikleri şehirlere külliye inşa etme eğilimini ifade etmektedir. Osmanlı kentlerinin kuruluş ve gelişmesinde büyük bir öneme sahip, dinsel, sosyal ve ticari nitelikli yapılar topluluğu olan külliyeler, kentlerin farklı noktalarında inşa edilerek merkezler oluşturmuş, böylelikle büyük ve kalabalık mahallelerin meydana gelmesini sağlamışlardır. Osmanlı şehir yapılaşmasında ve Edirne örneğinde de görüldüğü gibi külliyeler, kent topografyasına hâkim noktalarda merkezler oluşturarak, kentin büyüme ve gelişmesinde yön verici olmuşlardır. Osmanlı külliye mimarisi gelişiminde, Bursa'dan sonra örnek gösterilen Edirne Külliyeleri, kültürel mirasımızın da önemli birer değerleridir. Bu değerlerin geçirmiş oldukları tarihi sürecin ardından, günümüz çağdaş yaşam içerisindeki durumları incelendiğinde, yeterli koruma sürecinden geçirilmedikleri sonucuna varılmaktadır. Edirne külliyelerinin farkındalıklarını artırarak, kapsamlı bir şekilde koruma planı altına almak, etkin yaşatma yöntemi bağlamı ile değerlendirip, korumak ve gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmış olan tez çalışmasında, genel olarak külliye kavramı ve devamında Edirne külliyeleri özeline inilerek, hem tarihsel hem mimari açıdan külliyeler incelenerek, korunma sorunları ve korunmalarına yönelik çalışmalar değerlendirilmiştir. Hazırlanan bu çalışma, altı bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölümde, külliyenin tanımı, kavramı ve kapsamı araştırılarak, külliye tanımı ve öğeleri konusunda uzman görüşlerine yer verilmiş, İkinci Bölümde, Edirne şehrinin coğrafi konumu ve geçirdiği tarihi süreç ile birlikte Osmanlı dönemindeki durumu araştırılmış, Üçüncü Bölümde, Osmanlıların Edirne'yi fethetmesi ile birlikte, Edirne Külliyelerinin kentleşme üzerindeki etkileri araştırılarak, haritalar üzerinden, külliyelerin mahalle oluşumları üzerindeki etkileri anlatılmış, Dördüncü Bölümde, Edirne'de inşa edilen ilk ve klasik devir külliyeleri incelenmiş, külliye oluşumları ve yapıları detaylı bir şekilde anlatılmış, Beşinci Bölümde, geçirdikleri tarihi süreç içerisinde incelenen Edirne Külliyelerinin, günümüzdeki durumları tespit edilerek, yıpranma etkenleri iç ve dış nedenler başlıkları altında irdelenmiş, Altıncı Bölümde ise, Edirne Külliyelerinin çağdaş yaşam içerisindeki durumları incelenerek, korunmalarına yönelik değerlendirmeler yapılmış ve öneriler sunulmuştur. Bu kapsamda hazırlanan çalışma, görsel kaynaklar (eski ve tarafımdan çekilen külliyelerin güncel durumlarını kapsayan fotoğraflar), tablo çalışmaları, çizim ve haritalar ile desteklenmiştir.

Özet (Çeviri)

Edirne, which is one of the examples of Ottoman city structuring, before it was conquered by the Ottomans in 1361, it consisted of, today known as the district called“Kaleiçi”; that was surrounded within the fortess walls – and outside the fortess walls, the“Aina”district, today known as“Yıldırım”district. After the conquest of Edirne by the Ottomans, it is seen that the city has entered a rapid change and Turkification. When the development of the Ottoman cities after the conquest is considered, it has become a tradition to construct a mosque and a madrasah next to it after the conquest. This approach, which constitutes the Ottoman conquest policy, expresses the tendency of the Ottomans to build a complex of buildings in the conquered cities. These religious, social and commercial complexes, which have a great importance in the establishment and development of the Ottoman cities, have been built at different points of the cities and thus enabling the formation of large and crowded neighborhoods. It is also seen in the structure of the Ottoman city and in the case of Edirne; The complexes formed the centers at the dominant points of the topography of the city and became the directors of the growth and development of the city. Edirne Complexes, which have been shown as an example after Bursa, in the development of Ottoman complex architecture, are also important values of our cultural heritage. Following the historical process of these values, it is concluded that the situation in contemporary life is not sufficiently protected. In this thesis, which was prepared with the aim of increasing the awareness of Edirne complexes and putting them under a comprehensive protection plan, evaluating and preserving them within the context of effective survival method, and providing them to be transferred to future generations, In general, concept of complexes and the continuation, Edirne complexes in private have been examinated in six chapters through historical and architectural researches and evaluated with protection problems and studies for protection. In the first chapter, the definition, concept and scope of the complex were investigated and featured the expert opinions on the definition and elements of the complex were given. In the second part, the geographical position of Edirne city and its historical process and its status in the Ottoman period were investigated and featured the expert opinions were given. In the third chapter, the effects of the Edirne complexes on urbanization by the conquest of Edirne by the Ottomans were investigated and featured the expert opinions were given and the effects of the complexes on the formation of neighborhoods were explained through maps. In the fourth chapter, Edirne complexes under the titles of the first and classical periods are examined with historical and architectural aspects together with the building elements. In the fifth chapter, the present situation of the Edirne complexes, which were examined in the historical process, were examined and the factors of attrition were examined under the headings of internal and external causes. In the sixth chapter, the situation of Edirne complexes in contemporary life has been examined and evaluations have been made and suggestions have been presented. The study prepared in this context was supported by visual resources (old photos of the complexes and the photos of the current state of the complexes which is taken by me), table works, drawings and maps.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    499587

    Osmanlı yerel yönetim sisteminin mimari alana yansıması: Tanzimat'tan Cumhuriyet'e belediye binaları

    Reflections on the ottoman local government system to the architectural space: Municipal buildings from the Tanzimat to the Republic

    EMRE KOLAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Sanat TarihiAnkara Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZİYA KENAN BİLİCİ

  2. Tez No

    696423

    Osmanlı sultan külliyelerinin mimari programı (Bursa ve Edirne örneği)

    Architectural program of the Ottoman sultan complexes (Bursa and Edirne example)

    FUAT YAZICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Sanat TarihiBursa Uludağ Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DOĞAN YAVAŞ

  3. Tez No

    465425

    Osmanlı Vîlâyet-i Rûm'unun inşası (baniler-vakıflar-mimari aktörler): Yörgüç Paşa ailesinin mimari etkinliği (1429-1494)

    Construction of Ottoman Vîlāyet-i Rûm (patrons-vaqfs-actors of architecture): Yorguc Pasha family's patronage (1429-1494)

    MUSTAFA ÇAĞHAN KESKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY

  4. Tez No

    391526

    Osmanlı mimarlığında II. Bayezit Dönemi medreselerinin yeri ve önemi-Amasya,Edirne,İstanbul örnekleri-

    Importance and role of 2nd Bayezit term madrasah in the Ottoman architecture -Samples from Amasya,Edirne,Istanbul-

    MERVE FİLİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ZEKİ SÖNMEZ

  5. Tez No

    890815

    Payas Sokullu Mehmed Paşa Külliyesi

    Payas Sokullu Mehmed Pasha Complex

    SAFFET AŞIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sanat TarihiÇukurova Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA BOZ ÖZDEMİR

Geri Dön