Türkçe organ adlarının yönelim metaforları açısından incelenmesi
Investigation of Turkish body parts in terms of orientation metaphors
- Tez No: 624036
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FARUK GÖKÇE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Metafor, Bilişsel Dilbilim, Türkçe Organ Adları, Yönelim Metaforları, Metaphor, Cognitive Linguistics, Turkish Body Parts, Orientation Metaphors
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Metaforlar, zihin ve dil bağlamında düşüncenin dile yansımış doğal şekilleridir. Bilişsel süreçlerin doğal bir oluşumu olarak ortaya çıkan metaforlar ister bilinçli ister farkında olmadan kullanımıyla dilsel ifadelerde çoğu zaman merkezi konumdadır. Klasik/geleneksel teorinin benimsediği şekliyle metaforlar, ifadede estetik ve retorik terennümlerle bilinçli ve istekli bir kullanımdır. Modern teori ise metaforu, bilişsel süreçlerle kavramlaştırılan hayat ve içindeki durumların dilsel ifadelerdeki tezahürü olarak görmektedir. Klasik teorinin beyanı, düşüncelerin meteforlar olmadan da tam olarak ifade edilebileceği yönündeyken, modern teori metaforlar olmadan düşünce ve tecrübe boyutlarının dilde tam olarak yerini bulamayacağını yönündedir. Bu açıdan metaforlar dilsel bir gerekliliktir. Modern teori bu gerekliliği, dilin göstergelerden meydana gelen yapısıyla beraber metaforların da geniş ölçüde bu yapının içinde yer alması şeklinde açıklamaktadır. Eldeki çalışmayla modern verilerle yeniden yorumlanan metaforun dil ve biliş ekseni, geleneksel anlayışla beraber gösterilecek Türkçeye yansımalarının nasıl olduğu yine aynı bağlamdan irdelenecektir. Modern teoriler çerçevesinde Türkçedeki organ adları yeni bir bakış açısıyla işlenecek, yönelim metaforlarıyla olan bağı ortaya konulmaya çalışılacaktır. Genel anlamda metaforik anlamların sistematiği üzerinde durulup ve bunun dile yansımaları örneklendirilecektir. Metaforiksel kategoriler hakkında bilgi verilip yönelim metaforları ile bedensel tecrübe boyutunun Türkçe ve diğer dillerde ortaya çıkan organ adlarıyla olan bağı ortaya konulmaya çalışılacaktır. Çalışmamızın iskeletinde bilişsel dilbilimin görüşlerinden faydalanılacak ve bu görüşlerin dile yansımaları irdelenecek. Metinlerden tanıklayacağımız örnekleri vermek suretiyle Türkçedeki organ adları diyakronik-semantik incelemeyle sunulup böylece dilsel işletim sistemi ve farklı semantik oluşumlar ortaya konulacaktır.
Özet (Çeviri)
Metaphors are natural forms of thought reflected in language in the context of mind and language. Metaphors, which emerge as a natural formation of cognitive processes, are often central to linguistic expressions, whether consciously or unintentionally. Metaphors, as adopted by classical / traditional theory, are a conscious and eager use of expression with aesthetic and rhetorical chanting. Modern theory, on the other hand, sees metaphor as the manifestation of life and its situation in linguistic expressions conceptualized by cognitive processes. While classical / traditional theory is that ideas can be expressed fully without metaphors, modern theory argues that without metaphors, the dimensions of thought and experience cannot be fully replaced in this respect, and in this respect metaphors are a linguistic necessity. Modern theory argues that language is composed of indicators, but also includes metaphors to a large extent. In the present study, the language and cognition axis of the metaphor reinterpreted with modern data will be tried to be shown with the traditional understanding and how it will be reflected in Turkish from the same context. Within the framework of modern theories, the names of organs in Turkish will be studied from a new perspective, and the connection with the orientation metaphors will be revealed. The metaphorical meanings on language will be emphasized. Information about metaphorical categories will be given and the relationship between orientation metaphors and physical experience dimension with body parts in Turkish and some other languages will be tried to be revealed. By giving examples from the texts we will give examples of body parts in Turkish with diacronic- semantic analysis thus linguistic operating system and semantic formations of Turkish will be revealed.
Benzer Tezler
- H-darrieus dikey eksenli rüzgâr türbininde verim artırma yöntemlerinin incelenmesi
Investigation of efficiency improvement methods in H-darrieus vertical axis wind turbine
SÜLEYMAN TEKŞİN
Doktora
Türkçe
2021
Makine MühendisliğiErciyes ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHADDİN ORHAN AKANSU
- Şanlıurfa'da safkan arap atlarında borrelıa burgdorferı seropozitifliğinin belirlenmesi
Determination of borrelia burgdorferi seropositivity in arabian thoroughbred horses in Sanliurfa
ÖMER DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Veteriner HekimliğiHarran ÜniversitesiMikrobiyoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKTAY KESKİN
- Kaşkay Türklerinin tarihi
The History of Qashqai Turks
BABEK CAVANŞİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET TAŞAĞIL
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının organ nakli ve bağışı konularındaki argümantasyon becerileri, epistemolojik inançları, konu alan bilgileri ve tutumlarının incelenmesi
Investigating of preservice science teachers' argumentation skills, epistemological beliefs, knowledge levels and attitudes about organ transplantation and donation subjects
GÜLŞAH GÜRKAN
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesiİlköğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL KAHRAMAN
- Canlı böbrek verici adaylarının bağımsız verici destekleme takımı (VDT) hazırlık (PRE-OP), ameliyat ve takip süreçlerinde bilgi ve algıların geliştirilmesi
The development of knowledge and percepti̇ons, operati̇on and follow up peri̇od of li̇ve ki̇dney advanced team (KAD)
SELMA TUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sağlık Kurumları Yönetimiİstanbul Medipol ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ESRA ÇİĞDEM CEZLAN