Tîpolojîya vegêrana çîrvanokên Kurdî/Kurmancî
Kürtçe (Kurmanci) masalların anlatı tipolojisi Narration typology of Kurdish (Kurmanci) folktales
- Tez No: 624041
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAYREDDİN KIZIL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Masal, Anlatı Bilim, Anlatıcı, Odaklanma, Karakter, Olay, Zaman, Mekân, Tipoloji, Folktales, Narratology, Narrator, Focalisation, Character, Plot, Time, Space
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 699
Özet
Bu çalışmada analitik okuma yöntemiyle Kürtçe masalların anlatı analizi yapılarak bir tipoloji ortaya konulmuştur. Tipolojiden kasdımız yapısal temelde en tipik, genel ve standart formu ortaya çıkarmaktır. Bu tipolojiyi oluşturmadaki amaç yazılacak olan modern anlatılara bir örnek oluşturmaktır. Yukarıda belirtilen amaç doğrultusunda derlenerek yazıya geçirilmiş 1300 masalın Thompson-Aarne'nin sınıflandırması ve anlatı bilimin dört kategorisine (ses ve odaklanma, karakter ve karakterleştirme, olay zinciri, zaman ve mekân) göre taraması yapılarak en uygun 85 masal seçilmiştir. Daha sonra bu masallar temelinde çalışmamızın birinci bölümünde anlatıcı ve odaklanma tipolojisi çıkarılmaya çalışılmış ve ekstradiegetik-heterodiegetik anlatıcı ve sıfır odaklanmanın bu kategoride temel tipoloji olduğu belirtilmiştir. İkinci bölümde karakter ve karakterleştirme kategorisi ele alınmış ve en tipik karakterlerin iyi-kötü düalizmi üzerine şekillenen düz karakterler olduğu ve ayrıca açık karakterleştirmenin yoğunlukta olduğu tespit edilmiştir. Üçüncü bölümde olay zinciri analizi yapılmış ve sonuçta elimizdeki tüm masalların iki ayrı yapıya ayrıldığı ve olağanüstü masalların işlev modeli üzerine ve olağanüstü olmayanların aktant modeli üzerine yapılandığı görülmüştür. Dördüncü bölümde zaman ve mekân irdelenmiş ve masallardaki öykü zamanının belirsiz olduğu, söylem zamanının genellikle kronik, geçmiş zamanda ve özetleme ve sahne teknikleriyle şekillendiği görülmüştür. Olay mekânının gerçek-fantastik, uzak-yakın düalizmi üzerine şekillendiği ve masallar aksiyonel olduklarından en çok açık alanlarda olayların geliştiği tespit edilmiş ve ayrıca anonim olduklarından, masalların söylem mekânının tespit edilemediği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, narrative analysis of Kurdish folktales is performed by analytical reading method and a general typology is presented. The aim of this typology is to set an example for the future Kurdish narratives of children. For the purpose mentioned above, 1300 folktales were compiled and written and the most suitable 85 folktales were selected according to Thompson-Aarne's classification and the four categories of narratology (narrator and focalisation, character and characterization, plot, time and space). Then, focusing on these tales in the first chapter of our study, narrator and focalisation typology were tried to be extracted and it was stated that extradiegetic-heterodiegetic narrator and focalisation zero were the basic typology in this category. In the second chapter, the character and characterization category is discussed and it is seen that the most typical characters are flat characters and formed on good-bad character dualism and it is determined that the direct characterization is intense. In the third chapter, plot analysis was performed and as a result, it was seen that all folktales were divided into two separate structures and the extraordinary tales were built on the function model and the ordinary ones were built on the actant model. In the fourth chapter, the category of time and space is examined and it is seen that the story time in folktales is indefinite and unlimited, and that the discourse time is usually chronic, past tense and shaped by summary, ellipsis and scene techniques. It has been found that the story space is formed on real-fantastic, far-near dualism, and because of folktales are action-centered, discourse space could not be determined.
Benzer Tezler
- Tîpolojiya lehengê Kurd li çarçoveya nêrînên Joseph Campbell -bi mînakên Rustemê Zal û Memê alan
Joseph Campbell'in fikirleri çerçevesinde Kürt kahramanı tipolojisi -Rustemê Zal ve Memê alan örnekleriyle
SAMİ ÇELİKTAŞ
Yüksek Lisans
Kürtçe
2018
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SHAHAB VALI
- Batı Anadolu beylikleri mimarisinde tipolojiye bağlı süsleme tasarımları
The decoration programs in terms of typlogy in the architecture of the West Anatolian principalities
SÜREYYA EROĞLU
Doktora
Türkçe
2006
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL CANTAY
- Türk romanında safderun alafranga, ahlaksız züppe, kötücül entelektüel
Gull European, immoral snob, malicious intellectual in Turkish novel
BERNA USLU KAYA
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıBalıkesir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NARLI
- 19.yüzyılda Bulgar milliyetçiliği: Kuramsal bir yaklaşım
Bulgarian nationalism in the 19th century: A theoritical approach
TUĞÇE ATİK
- Ekşi Höyük Neolitik dönem konik biçimli kil nesneler
Conical clay objects from Ekşi Höyük in Neolithic period
DOĞA YEŞİLBAŞ