Geri Dön

Cumhuriyet dönemi Anadolu sahasında görme engelli âşıklar – naratif bir inceleme

Blind ashiks in the Repuplic period in Anatolia – a naratif analysis

  1. Tez No: 627118
  2. Yazar: SAMET DOYKUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MERAL OZAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 230

Özet

Kam, baksı ve ozan geleneğinin devamı olan ve 16. yüzyılda teşekkülünü tamamladığı bilinen âşık tarzı halk edebiyatı, Türk halk edebiyatı araştırmalarının anonim halk edebiyatı ve dinî tasavvufî halk edebiyatı ile birlikte üçüncü boyutunu oluşturmaktadır. Türk kültür coğrafyasının hemen her bölgesinde âşık karakterinin özelliklerini taşıyarak enstrüman becerileri ve doğaçlama şiir kabiliyetleriyle tanınan pek çok tip ortaya çıkmıştır. Öyle ki günümüz teknolojik gelişmeleri halk edebiyatı ürünlerinin yaratma ve icra bağlamlarını dönüştürmüş olsa da bu tipler yeni bağlamlar ve kültür ortamları içerisinde görünür olmaya devam etmektedirler. Anadolu sahası halk edebiyatı çalışmalarının da önemli bir bileşeni olan âşıklar Cumhuriyet döneminden sonra da yetişmeye devam ederek geleneğin temsilcileri olmuşlardır. Sanatsal yaratım anlamında bakıldığında engelli bireylerden de âşıklık geleneğine uyum sağlayan temsilciler yetiştiği görülmektedir. Bir diğer ifadeyle işitme engelliliği dışında bedensel diğer engellilerin âşıklık geleneğinde olumsuz bir yönü bulunmamaktadır. Nitekim çalışmada eksen olarak alındığı gibi Cumhuriyet dönemi Anadolu sahası âşıklık geleneğinde 48 görme engelli âşık tespit edilmiştir. Türk halk edebiyatı araştırmaları içerisinde ilk defa uygulamaya çalışılan araştırmada Cumhuriyet döneminden sonra Anadolu sahasında yetişen görme engelli âşıklar yaşadıkları yıllara ve bölgelere; cinsiyetlerine; görme yeteneklerini kaybetme sebeplerine; eğitim durumlarına; mesleki kariyerlerine; usta-çırak ilişkilerine; mahlas alma yöntemlerine göre incelenerek âşıkların kendileri ve eserleri hakkında yapılan yayınlar ve eserlerinde işledikleri konular ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

Ashik style folk literature, which is the continuation of the Kam, baksı poet tradition and known to have completed its formation in the 16th century, constitutes the third dimension of Turkish folk literature studies together with anonymous folk literature and religious mystical folk literature. In almost every region of the Turkish cultural geography, many types, known for their instrument skills and improvisational poetry abilities, have emerged with the characteristics of the ashik character. So much so that although today's technological developments have transformed the creation and performance contexts of folk literature products, these types continue to be visible in new contexts and cultural environments. The ashiks, who are an important component of the folk literature studies in the Anatolian field, continued to grow after the Republican period and became the representatives of the tradition. In terms of artistic creation, it is seen that there are representatives who adapt to the tradition of minstrelsy among disabled individuals. In other words, there is no negative aspect in the ashik tradition of physically disabled people other than hearing impairment. As a matter of fact, as the axis in study, 48 visually impaired ashiks were identified in the ashik tradition of the Anatolian field of the Republican period. The environment, which was tried to be taken into custody for the first time in Turkish folk literature researches, the visually impaired ashiks who reached Anatolian lands after the Republican period, lived in years and places; their gender; reasons for losing sight; educational status; their professional careers; saying master-apprentice; The issues that the minstrels deal with in their publications and products about themselves and their works are discussed by examining the methods of taking pseudonyms.

Benzer Tezler

  1. Anadolu sahası âşık edebiyatında milliyetçilik

    Nationalism in minstrel literature of Anatolian field

    HAKAN ALBAYRAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BAYRAM DURBİLMEZ

  2. Üçkuyular köyünün coğrafi etüdü

    The Geographical study of Üçkuyular village

    HALİL GÜLTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    CoğrafyaAfyon Kocatepe Üniversitesi

    DOÇ.DR. LÜTFİ ÖZAN

  3. Cumhuriyet sonrası Türkiye'ye göç eden Boşnakların yeni kimlik inşası

    Consturction and reconstruction of identity of Bosnian migrants in Turkey after the republic

    AYSUN CELEP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    SosyolojiMarmara Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURİ TINAZ

  4. Manisa'da Cumhuriyet Dönemi eğitim yapıları (1923-1950)

    Repuclic Period educutional buildings in Manisa (1923-1950)

    AYŞE AYDOĞDU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Sanat TarihiPamukkale Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALİL ÖZYİĞİT

  5. Iğdır Ovası ve çevresinin beşeri coğrafyası

    Başlık çevirisi yok

    İBRAHİM GÜNER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    CoğrafyaAtatürk Üniversitesi

    PROF.DR. HAYATİ DOĞANAY