Kentsel planlamada ekonomik rant politikaları üzerine bir deneme: Mardin örneği
A study on the economic rent policies of urban planninga sample of Mardin
- Tez No: 627303
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYFUN GÜRKAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Mardin Çarşıları, Yenişehir, Modernizm, Turizm, Rant, Gösteri toplumu, MardinBazaars, Yenişehir, Modernism, Tourism, Annuity, Societyof Spectacle
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mardin Artuklu Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Günümüzde dünyanın globalleşmesiyle birlikte dünya genelinde kültür turizmine ilgi artmıştır. Bu bağlamda kültür turizminde önemli bir potansiyele sahip tarihi Mardin kentine yurt içi ve yurt dışında ilgi artmaya başlamıştır.2000 yılında UNESCO Dünya Kültür Mirası adaylığı süreciyle gündemde olan kent, televizyon dizilerinde reklam edilmeye başlanmış ve medyada“çok dillilik”,“birçok kültürün kardeşçe yaşadığı”,“ezan ve çan sesinin birlikte yükseldiği”söylemleri ile“Türkiye kültürel mozaiği”nin önemli bir parçası imajıyla tanıtılmıştır. Bu doğrultuda ilgililerin dikkatini çeken kentte destekler artmış olup 2000 yılı sonrası ekonomik çıkmazda olan kent için turizm bir kurtuluş kapısı olarak, görülmüş ve turizm odaklı çalışmalar yapılmıştır. Sorun şu ki gelen turistin gezme güzergahı günümüzde ana arter konumundaki 1. Caddenin ötesine pek geçememiştir. Organik sokak dokusundan oluşan kentte, 1. Cadde; 1915 yılında Alman askerlerinin birçok yapıyı yıkması ve traşlaması ile oluşmuştur. Bunun sonucu bir Ortaçağ kenti görümündeki Mardin kenti, motorlu araç trafiğine açılmış ve tarihi doku bu süreçlerden sonra özellikle 1950-1990 yılları arasında, kentte yapılan betonarme yapılarla değişmiştir. Bu durum sonucunda tarihte geniş çarşılarıyla, ticari ilişki ağlarında önemli bir noktadaki kente, yeni yerleşim bölgelerinin de oluşumuyla bir merkez kayması görülmüş ve oluşan mekansalrant ile kentte bir sosyal adaletsizlik durumu baş göstermiştir. Bu tezin amaçlarından biri son yüzyılda ekonomik çıkmazda olan kentte 2000 yılından sonra UNESCO-turizm odaklı yapılan çalışmaları derlemek ve bu bağlamda kentin son yüzyıldaki sosyo-ekonomik dinamiklerine değinmektir. Tezin bir diğer amacı ise kentin bugünkü süreçlerini ve sorunlarını daha iyi okuyabilmek adına 2000 yılı öncesi ticari ilişki ağlarına ve XX.yüzyıldaki değişimine değinmektir. Bu kapsamda bu tez, giriş ve sonuç bölümleri dışında iki bölümden oluşmaktadır. İkinci bölümde, Mardin çarşılarının tarihi, sit alanları dışında gelişen alanlar, XX. yüzyılda değişen kent dokusundaki gelişmeler ve aksaklıklar aktarılmıştır. Tezin üçüncü bölümünde kurumlar tarafından önerilen ve uygulanan planlar ve bunların medyadaki yansımaları aktarılmıştır. Bu bölümde değişen turizm dinamikleri ile konjonktürel yapının yarattığı rant ekonomisini yorumlayabilmek adına sit alanlarındaki yapı sahipleri ile yapılan görüşmelere de yer verilmiştir. Sonuç bölümünde ise projelerin hem fiziki hem de sosyal bağlamda kent ölçeğinde yarattığı sorunsallar GuyDebord'dan yararlanılarak kent ölçeğinde değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Today, globalizationmakesculturaltourismmore popular throughouttheworld. Inthisconnection, Mardin, which has an importantpotential in theculturaltourism, has become a favoriteplacetocomebothfordomesticandforeignvisitors. Intheprocess of Mardin'scandidacyforthe UNESCO World Heritagelist in 2000, citywas a hot topicand it has alsoadvertisedbyTurkishtvseries. Thecity has introduced as an importantimage of the“culturalmosaic of Turkey”withitsappeal as“multilingualism”,“thecitythatdifferent cultureslivestogether peacefully”,“thecitythatthesound of the azan andchurchbells can be heardtogether”andetc. Mardin drawattentionwiththispopularityandreceivedsupportandtourism had seen as an economicalcontributiontothecitywhichwas in financialdifficultyafter 2000. There has beenmanytourismfocusedactivities. Howeverthe problem wasthatallthevisitors' travellingroutewasjustthe First Street, which is in the main arterialroadtoday. Allthecity is composedwithorganictextureand First Street is a result of demolition of manybuildingsandreconstruction of thembyGermansoldiers in 1915. Mardin'stexturewhich has a Medievalagelook has beenchanged, especiallybetween 1950-1990, by a motorableroutethroughtheoldcityandreinforcedconcreteconstructions. Thereplacement in thecentralareasandresidentialareascreatedsocialinequality in terms of spatialrent. Thisthesisaimstosumupallthealltheeconomicalactivitiesthat has beendonearoundtourismafterMardin'scandidacyforthe UNESCO World Heritagelist in 2000 and it addressthesocialeconomicaldynamics of thecity in lastcenturywithinthiscontext. Anotheraim of thisthesis is tounderstandtheproblemsandprocessthatthecity is facingnowbyunderliningthetraderelationsbefore 2000 andthechangethat 20thcenturybrought. Thisthesisinvolvestwosectionsbesidestointroductionandconclusionpart. Inthe 2ndsection; thehistory of Mardin'sbazaars, theareasthatdevelopedoutside of theprotectedareas, theprogressanddefectsthat 20thcenturybroughttocity'stextureareexplained. Inthe 3rdsection; theplansthat has offeredandappliedbyinstitutionsandtheirreflections in mediaareexplained. Therearesomeinterviewswithhouseowners in theprotectedareaaboutthechanges in tourismandtherelationshipbetweenconjunctural componentsandrenteconomy. Intheconclusion; how thisprojectsaffectbothphysicalandsocialcontext of city is explainedbyreferencingGuyDebord.
Benzer Tezler
- Urban protests against neoliberal urban policies: The case of Istanbul
Neoliberal kent politikalarına karşı kentsel protestolar: İstanbul örneği
DİLEK KARABULUT
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Siyasal Bilimlerİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEN ERKUT
- İstanbul kent çeperlerinde kırsal arazilerin dönüşümü Ağaçlı-Yeniköy yöresi örneği
Transformation of rural areas on Istanbul fringe Agacli-Yenikoy sample
GÜLCE KANTÜRER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK AKPINAR
- An inquiry into different urban transformation models in the context of rent and property transfer: The case of Ankara-Mamak district
Rant ve mülkiyet transferi bağlamında farklı kentsel dönüşüm modelleri üzerine bir inceleme: Ankara Mamak ilçesi örneği
MAHİR YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
Kamu YönetimiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKentsel Politika Planlaması ve Yerel Yönetimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİH ERSOY
- Kentsel toprak politikaları ve rant oluşumu
Urban land politicies and formation of unearned income
CANAN SANCAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN PEHLİVAN
- Sosyo-ekonomik ilişkiler bağlamında İzmir gecekondularında kimlik yapılanmaları: Karşıyaka-Onur Mahallesi ve Yamanlar Mahallesi örnekleri
The Structuring of identity within the context of socio-economical relations in squatter settlements of İzmir: A specific case study on Karşıyaka-Onur and Yamanlar districts
HAYAT ÜNVERDİ
Doktora
Türkçe
2002
Şehircilik ve Bölge PlanlamaDokuz Eylül ÜniversitesiŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SEZAİ GÖKSU