Geri Dön

Stresle başa çıkmanın yordayıcıları olarak erken dönem uyumsuz şemaları ve öz anlayış

Early maladaptive schemas and self-compassion as predictors of stress

  1. Tez No: 627466
  2. Yazar: HATİCE AKTAKKA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ENGİN DENİZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Erken dönem uyumsuz şemalar, Stres, Stresle Başa Çıkma, Öz anlayış, Early maladaptive schemas, Stress, Coping with stress, SelfCompassion
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 94

Özet

Erken dönem uyumsuz şemalar, çocukluk döneminde yaşanan ve etkileri hayat boyunca gözlenen olumsuz olaylar ya da travmaları içermekte, stresle başa çıkma becerisi gibi hayatın içinde yer alan konularda etkisini göstermektedir. Bu çalışmanın amacı stresle başa çıkmanın yordayıcıları olarak erken dönem uyumsuz şemaları ve öz anlayışı araştırmaktır. Bu çalışma 2020 yılında İstanbul ilinde eğitim-öğretime devam eden kolaylı örnekleme yöntemiyle belirlenen 381 üniversite öğrencisinin (224 kadın - 157 erkek) katılımıyla gerçekleşmiştir. Öğrenci Bilgi Formu, Stresle Başa Çıkma Ölçeği, Young Şema Ölçeği ve Öz Anlayış Ölçeği kullanılarak veriler toplanmıştır. Araştırma sonucu elde edilen verilerin analizleri için, 'Korelasyon Analizi', 'Çoklu Regresyon Analizi', 'Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA)' , 'Bağımsız Örneklem T-Testi' kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; ''Dine Sığınma'' stresle başa çıkma tutumunun negatif yönde yordayıcıları olarak 'Ayrıcalıklılık/ Yetersiz Özdenetim' ve 'Tehditler Karşısında Dayanıksızlık' erken dönem uyumsuz şemaları bulunmuştur. ''Dış Yardım Arama'' stresle başa çıkma tutumunun pozitif yönde yordayıcıları olarak 'Onay Arayıcılık' ve 'Terk Edilme' erken dönem uyumsuz şemaları olarak bulunmuştur. Negatif yönde yordayıcıları ise 'Ayrıcalıklılık/ Yetersiz Özdenetim' , 'Tehditler Karşısında Dayanıksızlık' , 'Duygusal Yoksunluk' , 'Kendini Feda' erken dönem uyumsuz şemaları bulunmuştur. ''Aktif Planlama'' stresle başa çıkma tutumunun pozitif yönde yordayıcıları olarak 'Sosyal İzolasyon/Güvensizlik' , 'Cezalandırılma' ve 'Yüksek Standartlar' erken dönem uyumsuz şemaları ve Öz-Anlayış olarak bulunmuştur. Negatif yönde yordayıcıları ise 'Ayrıcalıklılık/ Yetersiz Özdenetim' ve 'Duygusal Yoksunluk' erken dönem uyumsuz şemaları bulunmuştur. ''Kaçma (Duygusal-Eylemsel)'' stresle başa çıkma tutumunun pozitif yönde yordayıcıları olarak 'Karamsarlık' ve 'Terk Edilme' erken dönem uyumsuz şemaları olarak bulunmuştur. Negatif yönde yordayıcıları ise 'Duyguları Bastırma' , 'Kusurluluk' erken dönem uyumsuz şemaları bulunmuştur. ''Kaçma (Bio-Kimyasal)'' stresle başa çıkma tutumunun pozitif yönde yordayıcıları olarak 'Duygusal Yoksunluk' , 'Ayrıcalıklılık' ve 'Terk Edilme' erken dönem uyumsuz şemaları olarak bulunmuştur. Negatif yönde yordayıcıları ise 'Onay Arayıcılık' ve 'Cezalandırılma' erken dönem uyumsuz şemaları bulunmuştur. ''Kabul-Bilişsel Yeniden Yapılanma'' stresle başa çıkma tutumunun pozitif yönde yordayıcıları olarak 'Cezalandırılma' erken dönem uyumsuz şeması ve Öz-anlayış bulunmuştur. Araştırmaya katılan üniversite öğrencilerinin verdiği yanıtlar aracılığıyla bu sonuçlara ulaşılması, çalışmanın sınırlılıklarını oluşturmaktadır.

Özet (Çeviri)

Early maladaptive schemas include negative events and traumas experienced during childhood, whose effects are observed throughout life, and show their impact on issues such as the ability to cope with stress. The purpose of this study is to early maladaptive schemas and self-compassion as predictors of stress. Participants of the research were 381 (224 female- 157male) university students from Istanbul. The data were collected using the Student Information Form, Stress Coping Scale, Young Schemas Scale and Self-Compassion Scale in a survey of university students, a survey was conducted. In addition, 'Correlation Analysis', 'Multiple Regression Analysis', 'One Way ANOVA' and 'Independent Sampling T-Test' were used for the analysis of the data obtained. According to the results of this study; Early maladaptive schemas of 'Insufficient Self-Control' and 'Vulnerability' were found as negative predictors of 'Becoming Religious'. Early maladaptive schemas of 'Approval Seeking' and 'Abandonment' were found as positive predictors of 'Looking for Outer Help'. Early maladaptive schemas of 'Insufficient Self-Control', 'Vulnerability', 'Emotional Deprivation' and 'Giving Oneself Up' were found as negative predictors of 'Looking for Outer Help'. Early maladaptive schemas of 'Social İsolation/Mistrust', 'Punitiveness' 'Unrelenting Standards' and 'SelfCompassion' were found as positive predictors of 'Active Planning'. Early maladaptive schemas of 'Insufficient Self-Control' and 'Emotional Deprivation' were found as negative predictors of 'Active Planning'. Early maladaptive schemas of 'Pessimism' and 'Abandonment' were found as positive predictors of 'Escaping (Emotional-Operational)'. Early maladaptive schemas of 'Emotional İnhibition' and 'Defectiveness' were found as negative predictors of 'Escaping (Emotional-Operational)'. Early maladaptive schemas of 'Emotional Deprivation', 'İnsufficient Self-Control' and 'Abandonment' were found as positive predictors of 'Escaping (Bio-Chemical)'. Early maladaptive schemas of 'Approval Seeking' and 'Punitiveness' were found as negative predictors of 'Escaping (Bio-Chemical)'. Early maladaptive schemas of 'Punitiveness' and 'Self-Compassion' were found as positive predictors of 'Acceptance- Cognitive Reconstruction'. Achieving these results through the answers of the university students participating in the research constitutes the limitations of the study.

Benzer Tezler

  1. Bilişsel esnekliğin yordayıcıları

    Predictors of cognitive flexibility

    ALPER ÇUHADAROĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜGE ARTAR

  2. Ertelemenin yordayıcıları olarak öz kontrol ile stresle başa çıkmanın incelenmesi

    Examination of managing stress by self control as predictives of procrastination

    FEYZAN FEYZİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    PsikolojiİSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİ

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN KAHRAMAN

  3. Narsisizm, psikolojik iyi oluş, kaygı ve özsaygının üniversite öğrencilerinin mizah yoluylabaşa çıkma davranışı ile ilişkisi

    The relationship between narcissism, psychological well-being, anxiety, and self esteem withcoping humor in university students

    ŞEYMA NUR GÜLTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiYıldız Teknik Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEYMİ DOENYAS

  4. Yöneticilerin stresle başa çıkma sürecinde dini başa çıkmanın rolü

    The role of religious coping in the process of managers' coping with stress

    SELİN İŞİKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinDüzce Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FARUK KEREM ŞENTÜRK

  5. Sağlık çalışanlarında stresle başa çıkmanın empatik eğilim davranışına etkisinde kişilik özelliklerinin aracı etkisi

    The intermediate effect of personality characteristics on the effect of managing stress in healthcare professionals on empathic tendency behavior

    ÜMMÜGÜLSÜM HAYIROĞLU ALTINTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sağlık Yönetimiİstanbul Aydın Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA METE