Endotel ve trombosit fonksiyonlarının demans ile olan ilişkisinin moleküler düzeyde araştırılması
Investigation of the relationship between endothelial and platelet function with dementia at molecular level
- Tez No: 627675
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ NUR TURGUT ULUTİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tıbbi Biyoloji, Medical Biology
- Anahtar Kelimeler: Trombosit, Demans, Alzheimer, von Willebrand Faktör, Glikoprotein 1b, ADP, Platelet, Dementia, Alzheimer, von Willebrand Factor, Glycoprotein 1b
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tıbbi Biyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Demans, günlük yaşamda bozuk bir işlevle sonuçlanabilecek, bilişsel fonksiyonlardaki gerileme olarak tanımlanır. Demansın en sık görülen sebeplerinden biri olan Alzheimer Hastalığı (AH), bilişsel ve bellek gerilemesi ile karakterize, kronik ilerleyici kompleks nörodejeneratif bir hastalıktır. Günümüzde göreceli olarak yaşlı nüfusun artması, AH insidansını ve prevalansını, ayrıca bu hastalıkla ilişkili toplumdaki ekonomik ve sosyal maliyetleri arttırmaktadır. Alzheimer dünya genelinde yaklaşık 26 milyon kişiyi etkilemektedir ve bu hastalığın prevalansının 2050 yılına kadar dört kat artacağı düşünülmektedir. Vasküler risk faktörlerinin AH'na bağlı demans gelişiminin patofizyolojisinde önemli rol aldıkları ve trombositlerin bu süreçte etkili oldukları ileri sürülmektedir. Vasküler dokudaki damar endotel yüzeyinden salgılanan çeşitli aracı maddeler veya endotel hasarı, trombosit fonksiyonlarının aktivasyonunu değiştirmektedir. Aktive olan trombositler ise yüzey membranlarında bulunan çeşitli proteinler, salgıladıkları kimyasallar ve çeşitli mediatörler aracılığı ile endotel ile ilişki kurarlar. Yapılan çalışmalarda başlıca tromboz ve hemostaz mekanizmalarında yer alan trombositlerin, Alzheimer hastalığının patofizyolojisinin araştırılmasında biyobelirteç olarak kullanılması önerilmektedir. Bu tez projesi, İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Nöroloji polikliniğine başvuran, fazekas skorlamasına göre çeşitli düzeylerde ak madde dejenerasyonu bulunan (fazekas 0-1, fazekas 2-3) Alzheimer tipi demans gösteren 43 hasta ile birinci derece akrabalarında herhangi bir nörodejeneratif hastalığı bulunmayan 45 sağlıklı gönüllü bireyden oluşmuştur. Gönüllülerden venöz kan örnekleri alınarak, trombosit fonksiyonlarının endotel ile olan ilişkisini protein düzeyinde araştırmak için endotel hasarı biyobelirteçlerinden biri olan von Willebrand Faktor (vWF) proteini ve endotel hasar sonrası trombositlerin vWF'e bağlanarak endotele yapışmasını sağlayan glikoprotein 1b (GP1b) düzeylerini ELISA yöntemi ile tespit ettik. GP-Ib aktivasyonunun düzenlenmesini moleküler düzeyde araştırmak için bu proteini regüle edebileceği öngörülen mir26a-5p'yi, vWF'ü incelemek için mir24-3p seviyelerini qRT- PCR ile belirledik. Ayrıca trombosit fonksiyonlarını adenozin difosfat (ADP) uyaranı vererek lumiagregometre yöntemi ile tayin ettik. Bu çalışmada bir taraftan trombosit ve endotel fonksiyonlarının Alzheimer tipi demans patofizyolojisinde ne şekilde rol oynadığını araştırırken diğer yandan belirlediğimiz hedef proteinlerin hastalıkla olan ilişkisini moleküler düzeyde incelemek için bu proteinler ile ilgili mikroRNA (miRNA)'ların göreceli ekspresyon seviyelerini tespit ettik. Çalışmamızda Alzheimer tipi demansda, trombosit fonksiyonları ile birlikte araştırdığımız hsa-mir24-3p ve hsa-miR26a-5p'nin hasta gruplarımızda düşük düzeyde ifade edildiğini bulduk. Trombosit fonksiyon belirteçlerinden, trombosit agregasyon eğim (Ω) değerleri ile hsa-mir24-3p ve hsa-miR26a-5p göreceli ekspresyon seviyeleri incelendiğinde, hasta ve kontrol gruplarında pozitif yönde anlamlı korelasyon saptanmıştır. Çalışmamızdan elde ettiğimiz bu bulgulara göre, hsa-miR24-3p ve hsa-miR26a-5p'nin hem hasta hem de kontrolde trombosit fonksiyon testlerinden trombosit agregasyon eğim değerleriyle pozitif korele olması araştırdığımız her iki miRNa'nın hastalıktan bağımsız olarak, trombositin adezyon ve sekresyon fonksiyonları üzerine etkili olabileceğini göstermektedir. Bulgularımızın literatüre önemli katkılar sağlayacağını ve gelecekte tedavi için yeni stratejiler geliştirmede etkili olacağını düşünüyoruz.
Özet (Çeviri)
Dementia is defined as the decline in cognitive functions, which may result in impaired function in daily life. Alzheimer's Disease (AD), in which dementia is most common, is a chronic progressive complex neurodegenerative disorder characterized by cognitive and memory impairment. Today, the relative increase in the elderly population increases the incidence and prevalence of AD and the economic and social costs associated with this disease. Alzheimer's affects approximately 26 million people worldwide, and the prevalence of this disease is thought to increase four fold by 2050. It is known that vascular risk factors play an important role in the pathophysiology of dementia due to Alzheimer's disease and that platelets are effective in this process. Various mediators or endothelial secretions secreted from the vascular endothelial surface in the vascular tissue alter the activation of platelet functions. Activated platelets, on the other hand, are associated with endothelium by means of various proteins present in the surface membranes, the chemicals they secrete and various mediators. It has been suggested that thrombocytes, which are mainly involved in the mechanisms of thrombosis and hemostasis, can be used as biomarkers in the pathophysiology of Alzheimer's disease. In this thesis project, 43 patients who applied to the Istanbul University Faculty of Medicine Neurology outpatient clinic with various levels of white matter degeneration (Fazekas 0-1, Fazekas 2-3) according to Fazekas scoring with Alzheimer's type dementia and 45 first degree relatives who did not have any neurodegenerative disease which consisted of a healthy volunteer individual, were investigated. We determined the levels of von Willebrand Factor (vWF) protein which is one of the biomarkers of endothelial damage and Glycoprotein1b-alpha levels that adhere to endothelial damage of platelets by binding to vWF to obtain venous blood samples from volunteers to investigate the relationship of platelet functions with the endothelium at the protein levels. We detected with by ELISA method. We determined mir26a-5p, which was predicted to be able to regulate this protein to investigate the regulation of GP1b activation at the molecular level, and miR24-3p levels to examine vWF by qRT-PCR. In addition, we determined platelet functions by lumiagregometer method by giving ADP stimulus. According to the findings of our study, we observed that the miRNAs we investigated were expressed at a low level in our patient groups and that there was a correlation between the platelet aggregation slope values of these miRNAs. In our study, we found that hsa-mir24-3p and hsa-miR26a-5p, which we investigated with platelet functions in Alzheimer's type dementia, were expressed at a low level in our patient groups. When the platelet aggregation slope (Ω) values with hsa-mir24-3p and hsa-miR26a-5p relative expression levels were examinated, a significant positive correlation was found in the patient and control groups. According to these findings obtained from our study, hsa-miR24-3p and hsa-miR26a-5p correlated positively with platelet aggregation slope values from both platelet function tests in both patient and control, adhesion and secretion functions of platelet independent of disease, shows that it can be effective on. We think that our findings will contribute significantly to the literature and will be effective in developing new strategies for treatment in the future.
Benzer Tezler
- Prediyabetik dönemde endotel aktivasyonu ve trombosit fonksiyonlarının araştırılması
Endothelial activation and platelet function in prediabetes
HALİL GENÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıGATADahiliye Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİL UĞUR URAL
- Yenidoğanlarda trombosit fonksiyonları ve endotel ilişkisi
Platelet functions and endothelial relationship in newborns
ERCAN GENCER
- İnfantil hemanjiomlu çocuklarda tedavi sırasında trombosit fonksiyonlarının değerlendirilmesi
Kolsuz, H.Ö. evaluation of platelet functions during treatment in children with infantile hemangioma
HAVVA ÖZÜM KOLSUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP CANAN ÖZDEMİR
- Tiroid fonksiyon bozukluklarında hemostazın ve endotel fonksiyonlarının incelenmesi
Başlık çevirisi yok
HÜSEYİN TURGUT ELBEK ÖZER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1998
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıTrakya Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZDEN VURAL
- The use of nanostructured 316L stainless steel for orthopedic and cardiovascular applications: Fabrication, characterization, and in vitro cellular interactions
Ortepedik ve kardiyovasküler uygulamalar için nanoyapılı 316L paslanmaz çeliğin kullanımı: Üretimi, karakterizasyonu ve in vitro hücresel etkileşimi
YAŞAR KEMAL ERDOĞAN
Doktora
İngilizce
2024
BiyomühendislikOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BATUR ERCAN
PROF. DR. PELİN MUTLU