XVIII. yüzyıl divan şiirinde halk kültürü unsurları
Folk culture elements in XVIIIth century divan poetry
- Tez No: 628223
- Danışmanlar: PROF. DR. HANİFE DİLEK BATİSLAM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: XVIII. yüzyıl, divan şiiri, halk kültürü, folklorik ögeler, XVIIIth century, divan poetry, folk culture, folkloric elements
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 665
Özet
Divan şairleri, içinde yaşadıkları toplumun ferdi olarak dâhil oldukları kültür dairesini çeşitli yönleriyle eserlerine yansıtmışlardır. Halk kültürüne dair unsurları bazen hayat sahnesinden anlık bir tasvir şeklinde dış dünyadaki hâlleriyle bazen de kendi iç dünyalarının anlatılması amacıyla ele almışlardır. Böylece -sanılanın aksine- toplum ve halkla olan bağlarını ortaya koymuşlardır. XVIII. yüzyıl ise bahsedilen bağların daha da güçlendiğini göstermesi sebebiyle önem arz etmektedir. Mahallîleşmenin etkisiyle gerçekliğe, sıradan insanın yaşamı ve duygularına yönelmeye başlayan divan edebiyatı XVIII. yüzyılda halk edebiyatıyla da yakınlaşmıştır. Dönem edebiyatının bu özellikleri göz önünde bulundurularak tezimizin konusu olan“halk kültürü unsurları”XVIII. yüzyıl divanlarıyla sınırlandırılmıştır. Divanlardan seçilen beyit/ bentler doğrultusunda halk kültürü kapsamında değerlendirilecek ögeler tespit edilmeye, folklorik unsurların divan şiirindeki kullanım şekilleri ve yeri verilmeye çalışılmıştır. Halk kültürü unsurları geçiş dönemleri; halk inanışları; gelenek, görenek ve âdetler; giyim kuşam; mutfak kültürü; kalıp sözler vb. başlıklar altında tek tek açıklanmış ve örnekler yardımıyla ayrıntılandırılmıştır. Metin merkezli inceleme sayesinde divan şairlerinin halk kültürüne bakış açısı, hayat ve toplumla olan bağı belirlenmeye gayret edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Divan poets reflected the cultural circle, in which they are involved as individuals of the society in which they lived, in various aspects to their literary works. They handled the elements of folk culture, sometimes in the form of an instant depiction from the life scene with their aspect in the outside world, and sometimes in order to explain their inner world. Thus, contrary to what is believed, they revealed their ties with society and the public. The XVIIIth century is important because it shows that the mentioned ties have become stronger. Divan literature, which started to turn towards reality, life and feelings of ordinary people with the effect of localization, also got closer with folk literature in the XVIIIth century. The subject of our thesis“folk culture elements”has been limited to XVIIIth century divans by being taken into consideration these features of the period. In line with the couplets/ cantos selected from the divans, the elements that will be evaluated within the scope of folk culture were tried to be determined, and the usage patterns and place of folkloric elements in the poetry of the divan were tried to be given. Transition periods of folk culture elements; folk beliefs; traditions and customs; clothing; culinary culture; formulaic expressions etc. were explained one by one under the titles and detailed with examples. Thanks to the text-centered examination, the point of view of the divan poets on folk culture, their connection with life and society has been tried to be determined.
Benzer Tezler
- XIX. yüzyıl divan şiirinde halk kültürü unsurlarının kullanımı
XIX. the use of folk culture elements in century divan poetry
OĞUZ YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ KÖKTAN
- Âşık Gamgüder: Hayatı, sanatı, eserleri
Ashik Gamgüder: His life, art, poems
MEHMET ZEKİ KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. AZİZ AYVA
- XVIII. yüzyıl divân şiirinde hat sanatı
Calligraphy of divan poetry in 18 th century
MUTLU MELİS ÖZGERİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEVDA ÖNAL
- On sekizinci yüzyıl divan şiirinde ulü'l-'azm peygamberler
Ulü'l-'azm prophets in the 18. century's di̇van poetry.
SELVİ GÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURGÜL SUCU KÖROĞLU
- XVIII. yüzyıl Divan Şiiri'nde toplumsal hayatın izleri: Divanlardan yansıyan görüntüler
Traces of social life in Divan Poetry in XVIIIth century: Appearance of Divans reflections
ÖZGE ÖZTEKİN
Doktora
Türkçe
2004
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TULGA OCAK