Okul öncesi dönem fenilketonürili çocuk ve ailelerinde yeme davranışının değerlendirilmesi
Evaluation of eating behaviors in preschool children with phenylketonuria and their families
- Tez No: 629859
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜBECCEL DEMİRKOL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Nutrition and Dietetics, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: fenilketonüri, okul öncesi dönem, sağlıklı kardeş, yeme davranışı, anne davranışı, phenylketonuria, preschool period, healthy sibling, eating behavior, maternal behavior
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Amaç: Çocukların yeme davranışının gelişiminde kritik öneme sahip olan okul öncesi dönemde fenilketonüri (PKU)'li çocukların bu özelliklerini, sağlıklı yaşıtları ve sağlıklı PKU kardeşleri ile karşılaştırmak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: 2-6 yaş arası Klasik PKU'lu çocuk (n:40), hiç sorunu olmayan sağlıklı çocuk (n:40) ile sağlıklı PKU kardeşleri (n:15) çalışmaya dahil edilmiştir. Vücut ağırlığı ve boy uzunlukları değerlendirilerek annelere 'Çocuklarda Yeme Davranış Anketi (ÇYDA)' ve 'Beslenme Süreci Anne Tutumları Ölçeği (BSATÖ)' uygulanarak ailenin yeme davranışı ile ilgili bilgi alınmıştır. Çocukların 'Üç günlük besin tüketim kayıtları (BTK)' BeBis 7.2 programıyla değerlendirilerek toplam enerji, protein (PKU'lu çocuklarda doğal protein ve tıbbi amino asit alımı) ile enerjinin protein, yağ ve karbonhidrattan gelen yüzdeleri belirlenmiştir. Çalışma ve kontrol gruplarının istatistiksel değerlendirmeleri için SPSS 26 programı kullanılmıştır. Bulgular: Grupların tümünde antropometrik ölçümler benzerdir. Çocukların yeme davranışları arasında anlamlı farklılığa rastlanmamıştır. 'Gıda heveslisi' puanı PKU'lu çocuklarda sağlıklı çocuklara kıyasla daha yüksek (p=0,004); sağlıklı kardeşlerde ise PKU'lu çocuklara göre 'İçme tutkusu' puanı daha fazla (p=0,007) bulunmuştur. BSATÖ puanlarında, gruplar arasında anlamlı farklılığa rastlanmamıştır (p>0,05). PKU'lu çocukların çoğunluğu (%72,5, n=29) aile bireyleri ile birlikte sofraya oturmaktadır. BTK verileri incelendiğinde; PKU'lu çocukların sağlıklı yaşıtlarına ve sağlıklı PKU kardeşlerine kıyasla daha yüksek oranda karbonhidrat tükettiği tespit edilmiştir (sırasıyla, p=0,000 ve 0,029). Sonuç: PKU hastalığının çocukların yeme davranışı üzerinde değişiklik yaratmadığı, yaşıtları ile benzer özellikler gösterdikleri görülmüştür. Hastalık stresinden dolayı çocukların beslenmesi konusunda daha endişeli olabileceği düşünülen annelerde, bu yönde bir sonuca ulaşılamamıştır. PKU hastalarının, bu hastalığa yönelik sağlık ekibi denetimi altında, aile ve çocuklara sürekli eğitim verilerek tedavisi ve izlenmesi vazgeçilmez olmalıdır.
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of the study was to compare this characteristics of children with phenylketonuria (PKU) in preschool period, which is crucial on the development of children's eating behaviors, with healthy peers and PKU siblings. Material and Method: 2-6 aged, children with PKU (n:40), healthy children without any problem (n:40) and healthy PKU siblings (n:15) were included in the study. Their weight and height were assessed. Family's eating behavior information was obtained by applying 'Children's Eating Behavior Questionnaire (CEBQ)' and 'Mother's Attitudes Towards the Feeding Process Scale (MATPS)'. Three-days dietary records of children were assessed by BeBis 7.2 program and total energy, protein (natural protein and medical amino acids intake in children with PKU) and percentages of energy from protein, fat and carbohydrate were determined. SPSS 26 program was used for all statistical assessments. Results: Anthropometric measurements were similar in all groups. There were no significant differences in eating behaviors of children. Score of 'Food responsiveness' was higher in PKU groups than healthy peers (p=0,004). Score of 'Desire to drink' was higher in healthy siblings than children with PKU (p=0,007). There were no significant differences in MATPS scores between all groups (p>0,05). The majority of PKU group (%72, n=29) had a meal with their families. As results of dietary records; carbohydrate consumption in PKU group was higher than healthy peers and PKU siblings (respectively, p=0,000 and p=0,029). Conclusion: PKU has not altered children's eating behaviors, children with PKU have demonstrated similar characteristics with peers. We thought the mothers were more anxious about feeding their children due to the stress of illness, but could not reach a conclusion in this direction. Treatment and monitoring of PKU patients should be indispensable by providing continuous education to family and children under the control of health team for this disease.
Benzer Tezler
- Okul öncesi dönem özel yetenek potansiyeli olan çocukların eğitim süreçlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of the educational procsses of children with potentially talented in the preschool period
AYBÜKE KOÇBAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYPERİ DİKİCİ SIĞIRTMAÇ
- Okul öncesi dönem için fen eğitim tasarımının geliştirilmesi ve uygulanmasına yönelik bir araştırma
A study on the development and implementation of science education design for the preschool period
EMEL YAĞMUR KOLCU
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYSUN ÖZTUNA KAPLAN
- Okul öncesi dönem çocukların oyun becerileri ile ebeveyn-çocuk ilişkileri ve ebeveyn tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between preschool children's play skills and parent- child relationships and parental attitudes
DİLEM FİLİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MENEKŞE BOZ
- Okul öncesi dönem çocuklarında el kuklası ile uygulanan terapötik oyunun kan alma işlemine bağlı gelişen korku ve ağrıya etkisi
The effect of therapeutic game applied with hand puppet on the FEAR and pain developed DUE to the blood collection procedure in preschool children
TUĞBA OLUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAtatürk ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU SARIALİOĞLU
- Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal davranışlarının baba katılımı ve baba ile ilgili değişkenler temelinde incelenmesi
Investigation of the social behaviors of pre-school children on the basis of father involvement and father-related variables
SELAHATTİN SEMİZ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL ÖREN