Sosyobilimsel konular bağlamının sınıfta kullanılan söylem desenleri ve iletişim yaklaşımları üzerine etkisinin araştırılması
An investigation on the effects of using socioscientific issues as a teaching context on classroom discourse and communicative approaches in science classes
- Tez No: 630822
- Danışmanlar: PROF. DR. O. SERHAT İREZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sosyobilimsel konular, söylem desenleri, iletişim yaklaşımları, Fen eğitimi, Socioscientific issues, discourse patterns, communication approaches, Science education
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyoloji Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 248
Özet
Bu çalışma, SBK bağlamında işlenen derslerin öğrenme ortamlarında kullanılan söylem desenleri ve iletişimsel yaklaşımları üzerine etkisini incelemek için yapılmış, nitel bir çalışmadır. Bu çalışma doğrultusunda, öğretmenlerin klasik yaklaşımla işledikleri dersleri ve SBK bağlamında işledikleri dersleri söylem deseni ve iletişim yaklaşımı açısından karşılaştırılmıştır. Araştırma, nitel çalışma içinde durum çalışması deseni ile hazırlanmış olup, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki bir devlet okulunda çalışmakta olan dört fen bilimleri öğretmeni ile yürütülmüştür. Çalışma süreci boyunca, çeşitli veri kaynakları kullanılmıştır. Bu veri kaynakları, öğretmenlerin derslerini içeren video ve ses kayıtlarıdır. Çalışmada sınıf içi iletişim yaklaşımları, Mortimer ve Scott (2003) tarafından geliştirilen dört tür iletişimsel yaklaşıma göre; söylem desenleri ise, Lemke'nin (1990) belirlediği üçlü, Scott, Mortimer ve Aguiar'ın (2006) belirlediği zincir ve Schegloff'un (1978) belirlediği bitişik sözce söylem desenlerine göre analiz edilmiştir. Araştırma sonunda, çalışmaya katılan öğretmenlerin klasik yaklaşımla işledikleri derslerinde söylem deseni olarak sıklıkla üçlü ve bitişik sözce söylem desenlerini, iletişim yaklaşımı olarak ise etkileşimli otoriter ve etkileşimsiz otoriter iletişim yaklaşımlarını kullandıkları bulunmuştur. Öğretmenlerin SBK bağlamında işledikleri derslerinde ise, üçlü ve bitişik sözce söylem desenlerinin yanı sıra zincir söylem deseninin ortaya çıktığı sonucuna varılmıştır. Ayrıca diyalojik etkileşimli iletişim yaklaşımının sadece SBK bağlamında işlenen derslerde ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular, SBK bağlamında işlenen derslerde öğretmen-öğrenci iletişimin klasik yaklaşımla işlenen derslere göre daha diyalojik olarak gerçekleştiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
This study is a qualitative study conducted to examine the effect of lessons taught in the context of SBK on discourse patterns and communicative approaches used in learning environments. In line with this study, the lessons taught by teachers with a classical approach and lessons taught in the context of SBK were compared in terms of discourse pattern and communication approach. The research was prepared with a case study pattern in a qualitative study and was conducted with four science teachers working in a public school within the Ministry of Education. Various data sources were used throughout the study process. These data sources are video and audio recordings that include teachers' lessons. In the study, intraclass communicative approaches are analyzed in compliance with four types of communicative approaches improved by Mortimer and Scott (2003); discourse patterns are analyzed in compliance with trio pattern defined by Lemke (1990), with chain defined by Scott, Mortimer and Aquiar (2006) and with Schegloff's (1978) adjacent pair discourse pattern. At the end of the research, it was found that the teachers who participated in the study frequently used triple and adjacent pair discourse patterns as the discourse pattern, and interactive authoritarian and noninteractive authoritarian communication approaches as the communication approach. In the lessons taught by teachers in the context of SBK, it was concluded that as well as triple and adjacent discourse pattern, the chain discourse pattern emerged. In addition, it was determined that the dialogical interactive communication approach only occurs in the courses taught in the context of SBK. Findings obtained from the study show that teacher-student communication takes place more dialogically in the lessons taught in the context of SBK compared to the lessons taught with the classical approach.
Benzer Tezler
- Development and implementation of the socioscientific issue-based unit plan in the context of 'effects of pesticide use in agriculture and collapsing bee hives'
'arıların koloniler halinde kaybolması ve tarımda pestisit kullanımı' bağlamında sosyobilimsel-temelli ünite geliştirilmesi ve uygulanması
EMİNE SARIKAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SAMİ TOPÇU
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konular bağlamında pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi
Investigating preservice science teachers' pedagogical content knowledge in the context of socio-scientific issues
EMİNCAN VARAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE BELGE CAN
- Fen bilimleri öğretmen adaylarının sosyobilimsel konularda argümantasyon becerilerinin incelenmesi: Konu bağlamının etkisi
The examination of pre-service science teacher's argumentation skils in socio-scientific subjects: The influence of the context
AYBİKE GÖKÇEHAN CENK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERİDE ERCAN YALMAN
- Okul öncesi öğretmenlerinin fen öğretimine yönelik pedagojik alan bilgilerinin konu bağlamı ve deneyime göre değişiminin incelenmesi
Investigating the change of preschool teachers' pedagogical content knowledge for science teaching according to issue context and experience
ÖZLEM KOÇ ÜREYİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ YİĞİT KUTLUCA
- Sosyobilimsel konular bağlamında öğrencilerin epistemik belirsizliklerinin incelenmesi
An investigation of students' epistemic uncertainties in the context of socioscientific issues
ANIL YURDAKUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇİĞDEM HAN TOSUNOĞLU