Geri Dön

Bir toplumsal hareket ve kimlik olarak Türkiye'de sakatlık: Kocaeli örneği

Disability in Turkey as social movement and identitiy in Turkey: The case of Kocaeli

PDF İndir

  1. Tez No: 631605
  2. Yazar: METİN ÖZGÜN KURNAZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ŞÜKRÜ ASLAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Sakatlık, Toplumsal Hareketler, Sakat Hareketi, Sakat Kimliği, Kocaeli, Disability, Social Movements, Disability Movements, Disability Identity, Kocaeli
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Genel Sosyoloji ve Metadoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 186

Özet

Sakat kimliği ve toplumsal hareketi, kimlik ve toplumsal hareketler tarihine 1960lı yıllarda katılmıştır. İkinci nesil toplumsal hareketlerden biri olarak sayabileceğimiz sakatlık toplumsal hareketi özellikle İngilizce konuşulan dünyada ortaya çıkmış ve dünyanın çeşitli yerlerine yayılma eğilimi göstermiştir. Ancak diğer toplumsal hareketlere oranla sahada kendisine fazla yer bulamamıştır. Sakatlık toplumsal hareketinin kendisine diğer toplumsal hareketlere nazaran daha az yer bulabilmesinin nedenleri çeşitlidir. Öncelikle konu sakatlık fenomeninin kendisi ile ilgidir. Sakatlık ilgili literatürde de bahsedildiği gibi olumlanan bir şey değildir. Olumlanan bir şeyin politik bir özne olarak kendisini var edebilmesi oldukça güç ve meşakkatlidir. İkinci olarak sakatlık tek form içinde tutulabilecek bir fenomen de değildir ve sakatlığın neredeyse sayısız çeşidi vardır. Birbirinden farklı sakatlık çeşidi sahibi grupların talep ve öncelikleri birbirinden farklıdır. Aynı zamanda bir araya gelme ve ortak bir politika yürütebilme sorunlarından dolayı sakatlık toplumsal hareketi diğer toplumsal hareketlere nazaran geri planda kalmak durumunda kalmıştır. Sakatlık kimliği ve toplumsal hareketi tartışmaları Türkiye'ye ise 1990lı yıllarda girmiştir. Dünya'da olduğu gibi Türkiye'de sakatlık kimliği ve hareketi diğer toplumsal hareket ve kimliklere nazaran kendisini yeterince geliştirememiştir. Bu durumun sebepleri arasında sakatlık toplumsal hareketinin ve kimliğinin Dünya çapında yaşadığı benzer sıkıntıların yanında Türkiye'nin kendi özel koşulları sayılabilir. Örneğin Türkiye'de Batı Toplumları'na nazaran sivil toplum alanında gelişmiş bir ülke değildir. Aynı şekilde sakatlık alanında sivil toplum alanında faaliyet yürüten yapıların çoğunluğu hak temelli olmakla beraber aynı zamanda yardım ve hizmet odaklı politika yürütmektedir. Bu ve buna benzer sorunlar sakatlık toplumsal hareketi ve kimliğini Türkiye'de geri planda kılmıştır. Ancak yine de Dünya'da ve Türkiye'de geri planda kalmış sakatlık kimliği ve hareketi canlanma eğilimindedir. Bu çalışma sakatlık alanındaki ilgili literatürün taranmasının ardından Kocaeli ili özelinde yapılan saha çalışması kapsamında kaleme alınmıştır. Sakatlık alanında faaliyet yürüten dernek-örgütlerin 13 üyesi ile yapılan uzun görüşmelerin ardından Türkiye Sakat Hareketi'nin, içerik, esas ve yöntem olarak son derece karmaşık bir yapıya sahip olduğu saptanmıştır. Ancak saha çalışması açıkça göstermiştir ki, Kocaeli özelinde, Türkiye Sakat Hareketi bir ivmenin içinde olup kelimenin tam anlamıyla hak temelli bir hareket olma yolunda ilerlemektedir.

Özet (Çeviri)

The identity and movement of disability attended in the history of social movements in 1960s. The disability social movements which can be considered as one of the second generation social movements emerged especially in English-speaking-world and then tend to spread to various parts of the world. However, identity and movement of disability couldn't find much in field as compared to other social movements. There are several reasons why the disability social movement can find itself less space than other social movements. It is primarily related to the disability phenomenon itself. Disability is not something affirmed as mentioned in the literature we know very well, in social life. It is very difficult and tedious for a negative thing to become as a political subject. Secondly, disability is not a phenomenon that can be held in a single form; There are almost numerous types of disability. While the demands and priorities of the groups with different disability types are different from each other, there are also problems of coming together and having a common policy. The discussion of identity and movement of disability entered in 1990s in Turkey. As in the World, disability movement and identity have not developed compared to other social movements and identities in Turkey. We can say that, in addiction to what disability social movement and identity faces the challenges in worldwide, special conditions of Turkey as political and socially, pave the way for not to improve Turkey's Disability movement and identiy. For example, the area of Civil Society in Turkey is not as developed as in Western countries. Likewise, the majority of structures operating in civil society in the field of disability are more focused on aid and service rather than rights-based in Turkey. These and similar problems have made keep in background the social movements disability and identity in Turkey. This study was written within the scope of a field study conducted in Kocaeli province after the related literature on disability area was searched. Following indepth interviews with 13 members of disability organizations, it is detected that Turkey's disability movement and identity have complex structures as basis, content and method. However, field studies have clearly demonstrated that, in particular Kocaeli, disability movement and identity in Turkey are in momentum and moving toward full rights-based.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    722793

    Eşitsizliğe karşı bir toplumsal hareket olarak İlerici Kadınlar Derneği

    The Progressive Women Association as a social movement against inequality

    GAZEL ULUER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Siyasal BilimlerBingöl Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MELEK HALİFEOĞLU

  2. Tez No

    834717

    Türkiye'de din ve siyaset ekseninde kadın hareketleri: Kadın ve demokrasi derneği (KADEM) örneği

    Women's movements on the axis of religion and politics in Turkey: The case of the women and democracy association (KADEM)

    RUMEYSA KÜSKÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinAnkara Sosyal Bilimler Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HİCRET KİRAZ TOPRAK

  3. Tez No

    871387

    İktidar ve öznellik: Türkiye'de 1980 sonrası kadın edebiyatı

    Power and subjectivity: Women's literature in Turkey after 1980

    NURAY GÖL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Siyasal Bilimlerİstanbul Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERPİL ÇAKIR

  4. Tez No

    687523

    1980'lerden günümüze Türkiye'de kadın hareketi ve politikalarının siyasal ve toplumsal yansımaları ve dönüşümü

    Political and social reflection, and transformation of the women's movement and politics in Turkey from 1980s to present

    MELTEM NAZLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Siyasal BilimlerOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Kadın ve Aile Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANİFE NALAN GENÇ

  5. Tez No

    569354

    Music as mediating the self and the social: An ethnographic field study at the Music for Peace Foundation, El Sistema Turkey

    Kişisel ve toplumsal bir aracı olarak müzik: Barış İçin Müzik Vakfı, El Sistema Türkiye'de etnografik bir alan çalışması

    ELİF CEYDA ÇEKMECİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİNE ŞİRİN ÖZGÜN TANIR

Geri Dön