Geri Dön

Ekonomide ağ modelleri yaklaşımı: Türkiye'de bölgelerarası ekonomik etkileşim ve yapının analizinde ağ modeli uygulaması

Network models approach in the economy: Application ofnetwork model in analysis of the interregional economic interaction and structure in Turkey

  1. Tez No: 631795
  2. Yazar: ÖMER BİLEN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA KADİR DOĞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Ağ modeli, merkezilik ölçütleri ve derece dağılımı, küçük dünyalar özelliği, ekonomik büyüme ve kalkınma, çekim modeli, özdeğer merkezîliği, yerel katkı oyunu, Nash dengesi, gelir dağılımı, mekânsal analiz, bölgesel gelişme ve göç, Network model, centrality measures and degree distributions, small world phenomenon, economic growth and development, gravity model, Eigen centrality, local contribution game, Nash equilibrium, income distribution, spatial analysis, regional development, and migration
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 141

Özet

Ekonomide rasyonel ve homojen yaklaşımlardan heterojen davranış ve ilişkileri öne çıkaran bir paradigma değişimi yaşanmaktadır. Bu dönüşümde birimi, sistem ve ilişkileri bütüncül bir yaklaşımla ele alabilen ağ modeli önemli bir altyapı sunmaktır. Bu bağlamda tez, ağ modeli kavram ve yöntemlerini iller arası göç ağı, ekonomik etkileşim, büyüme ve kalkınma, gelir dağılımı, oyun ve denge konularına uygulayarak yazına ve politika yapıcılara katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu çalışmada göç ağı; merkezilik ölçütleri, derece dağılımları ve küçük dünyalar özelliği üzerinden incelemiştir. Göç ağının, ölçekten bağımsız ağ sınıfında olduğu ve ultra küçük dünyalar özelliği gösterdiği görülmüştür. Göç ve ekonomik etkileşim ise çekim modeli ve derece dağılımlarının sentezlendiği marjinal gelir etkisi modeliyle incelenmiştir. Bu model, bir ilin gelirini diğer illerin gelirlerine ve aralarındaki sosyo-ekonomik ve fiziksel mesafeye bağlamaktadır. Sosyo-ekonomik mesafe ise en kısa göç yolu üzerinden kavramsallaştırılmıştır. Ayrıca, dengede en yüksek toplam gelire etki modelinin en büyük özdeğer çözümü ile ulaşılabileceği ve gelir dağılımının ise ağ modeli özdeğer merkezîliği ile özdeş olduğu görülmüştür. Büyümeyi önceleyen bu dengede gelir dağılımı 2014 yılına göre daha da bozulmaktadır. Diğer yandan, aynı ağ üzerine kalkınmayı önceleyen yerel katkı oyunu uygulanmıştır. Nash dengesine göre elde edilen toplam gelir ise özdeğere yaklaşırken gelir dağılımı ise daha dengeli bir yapıya ulaşmıştır. Son olarak ağ modeli, yazına getirdiği kavram ve yöntemler yanında politika yapıcılar için de bölgesel gelişme ve iller arası gelir dağılımı için gelişme koridorları, altyapı ve teşvikler yönüyle de önemli çıkarımlar sağlamıştır. Modelin açık sistemler, çoklu ağ katmanları ve değişen davranışsal kalıplara uyarlama konusunda gelişme potansiyeli bulunmaktadır.

Özet (Çeviri)

In economics, a paradigm shift has been experienced from rational and homogenous approaches to that of putting heterogeneous behaviors and relations forward. In this transformation, the network models which are capable of handling individuals, systems and relations within a comprehensive approach provide an important infrastructure. In this context, the thesis aims to contribute to the literature and policy makers through applying the concepts and methodologies of network modeling on the fields of inter-provincial migration, economic interaction, income distribution, game and equilibrium. In this study, migration network is analyzed by its centrality measures, degree distributions and small world phenomenon. It is seen that migration network is in the class of scale-free networks and performs ultra-small world phenomenon. In addition, the migration and economic interaction is analyzed by marginal income effect model where the gravity model and degree distributions are synthesized. This model links provincial income to other provincial incomes, and socio-economic and physical distances. Also, socio-economic distance is conceptualized as the shortest migration distance. It is seen that the maximum aggregate income in equilibrium can be attained by the maximum eigenvalue solution of the effect model, and its income distribution is identical to the eigenvalue centrality of the network model. Income distribution of the equilibrium prioritizing the growth is getting worse compared to the year 2014. On the other hand, local contribution game is applied for prioritizing the welfare on the same network. As the aggregate income of the Nash equilibrium approaches to the eigenvalue solution, new income distribution attains a better balanced structure. Finally, besides the new concepts and methodologies, network model provided important inferences for policy makers in the aspects of development corridors, infrastructures and incentives for regional development and inter-provincials income distribution. The model has potential to be enhanced for open systems, multiple network layers and adapting the changing behavioral forms.

Benzer Tezler

  1. Bölgesel kalkınmada yenilik sistemleri ve devletin rolü: Türkiye örneği

    Innovation systems in regional development and role of the state: Turkish case

    GÖKHAN DÖKMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    EkonomiDokuz Eylül Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FEVZİ DEVRİM

  2. Miktar ve kalite belirsizliği altında tersine lojistik ağ tasarımı için bir stokastik programlama modeli önerisi: Elektronik atık sektöründe bir uygulama

    Proposal of a stochastic programming model for reverse logistics network design under quantity and quality uncertainties: A case study in electronic waste sector

    BERK AYVAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜR BERSAM BOLAT

  3. Doğal lifli kompozitlerin ses yutma performanslarının belirlenmesinde laboratuvar çalışması ve yapay zeka yaklaşımı: su kabağı lifleri-epoksi kompoziti örneği

    A laboratory study and artificial intelligence approach in determining sound absorption performance of natural fiber composites: a case study of luffa cylindrica fibers-epoxy composite

    OYA KESKİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVTAP YILMAZ

  4. Online entrepreneurship as a strategy for rural development: Case of Turkey

    Kırsal kalkınma için bir strateji olarak çevrimiçi girişimcilik: Türkiye örneği

    BURCU YAŞLAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİYE AHU AKGÜN

  5. Ömrünü tamamlamış araçların geri kazanımı için belirsizlik altında ağ tasarımı

    Network design under uncertainty for the recovery of end-of-life vehicles

    DUYGU ERDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Ticaret Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BERK AYVAZ