Geri Dön

Hüseyin Nihal Atsız'ın sanat eserlerinin arketipsel eleştiri yöntemi ile tahlili

The analysis of Hüseyin Nihal Atsız's artworks by the archetypal criticism method

PDF İndir

  1. Tez No: 632187
  2. Yazar: BÜŞRA BOZA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MÜMTAZ SARIÇİÇEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Hüseyin Nihal Atsız, roman, şiir, hikâye, arketipsel eleştiri, Hüseyin Nihal Atsız, novel, poetry, story, archetypal criticism
  7. Yıl: 2020
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 286

Özet

Köken itibariyle eski Yunanca olan“arketip”,“arche”ve“typos”sözcüklerinin birleşiminden meydana gelmektedir. Modern psikolojinin ana terimlerinden olan bu kavram, Carl Gustav Jung'un belirttiği üzere insan zihninin ortak (kolektif) bilinçdışında yatan“ilk imge”ler,“ana numune”ler şeklinde tanımlanmaktadır. Platon'un“idea”sıyla eş anlama gelen arketip sadece gelenek, dil ve göçlerle yaygınlaşmamış; dünya kurulduğundan beri insan zihninde doğuştan, kendiliğinden var olmuştur. Mitolojik anlatılarda, destanlarda da tezahürlerini gördüğümüz arketipler, günümüz modern anlatılarında ortak bilinçdışı ögeleri olarak karşımıza çıkmaktadır. 20. yüzyılda ortaya çıkan“arketipsel eleştiri”, edebî eserde var olan ortak bilinçdışı imgelerini ve kullanımlarını tespit etmek; elde edilen bulgular üzerinden estetik değer yargısına ulaşmak maksadıyla kullanılan eleştiri yöntemlerinden biridir. Türk edebiyatında şair, romancı ve hikâyeci kimliğiyle tanınan Hüseyin Nihal Atsız'ın Bozkurtlar, Deli Kurt, Ruh Adam, Z Vitamini ve Dalkavuklar Gecesi romanları; şiirlerini topladığı Yolların Sonu ve Hikâyeler başlıklı sanat eserlerinin arketipsel eleştiri yöntemi esas alınarak incelenmesi bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Beş bölümden oluşan çalışmada arketipsel doğa imgeleri, arketipsel benlikler, hayvan arketipleri, yolculuk arketipi ve diğer arketipsel semboller hakkında verilen bilgiler ışığında sanat metinleri değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonunda Hüseyin Nihal Atsız'ın eserlerinde mitolojinin verilerinden özellikle Türk mitolojisinden faydalandığı; zaman zaman bunlara arketipsel anlamlar yüklediği tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

“Archetype”consists of two words;“arche”and“typos”and has an ancient Greek origin. This concept, that is one of the main terms of modern psychology, is defined by Carl Gustav Jung as“first images”,“main samples”that lie in the common (collective) unconscious of the human mind. The archetype synonymous with Plato's“idea”was not only common with tradition, language and immigration but it has existed spontaneously in the human mind from the time the world existed. Archetypes, which we observe in mythological narratives and epics, are common unconscious elements in today's modern narratives.“Archetypal criticism”that emerged in the 20th century is one of the critical methods used to reach aesthetic value judgment based on the findings obtained and used to identify the common unconscious images and their use in the literary work. The subject of this study is to examine Hüseyin Nihal Atsız' s, who is known by his poet, novelist and storyteller identity in Turkish Literature, novels; Bozkurtlar, Deli Kurt, Ruh Adam, Z Vitamini and Dalkavuklar Gecesi and his artwork titled Yolların Sonu and Hikâyeler which he collected his poems based on the archetypal criticism method. In this study that consists of five chapters, art articles are examined with the information given about archetypal natural images, archetypal personality, animal archetypes, travel archetypes and other archetypal symbols. At the end of the study, it was determined that Hüseyin Nihal Atsız used the data of mythology especially Turkish mythology in his works and it has been identified that from time to time he attributed archetypal meanings to them.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    120519

    Hüseyin Nihal Atsız'ın hayatı ve edebi eserleri üzerine bir inceleme

    A Study ın the life and the literary works of Hüseyin Nihal Atsız

    CİHAN ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞERİF AKTAŞ

  2. Tez No

    595214

    Hüseyin Nihal Atsız'ın Bozkurtlar romanındaki Türk kadın karakterlerinin toplumdaki yeri ve tasviri

    Depiction of turkish woman characters in the Huseyin Nihal Atsiz's Bozkurtlar novel

    DENİZ KOLGU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Güzel SanatlarSüleyman Demirel Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ÖZKARTAL

  3. Tez No

    308971

    Türk dili ve edebiyatı derslerinde metin çözümlemesinde Hüseyin Nihal Atsız'ın tarihi romanlarına üslûp bilim açısından yaklaşım

    Stylistyics approach to historical novels of Hüseyin Nihal Atsız on text analysis in subject of Turkish literature and language

    ERKAN YEKE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YUSUF AVCI

  4. Tez No

    359920

    Altan Deliorman'ın hayatı ve eserleri

    Altan Deliorman's life and works

    OKTAY ÜNAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    BiyografiGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA ÇOLAK

  5. Tez No

    769352

    Hüseyin Nihal Atsız'ın din ve milliyetçilik anlayışı

    Hüseyin Nihal Atsız's approach of religion and nationalism

    UĞUR CAN KAPICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinKastamonu Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM YENEN

Geri Dön