Buğday tanesinin demir ile zenginleştirilmesine yönelik yapraktan demirli gübreleme stratejilerinin geliştirilmesi
The development of foliar iron fertilization strategies on iron biofortification in wheat grain
- Tez No: 632896
- Danışmanlar: PROF. DR. AYDIN GÜNEŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 261
Özet
Bu çalışmanın amacı, buğday tanesindeki demir (Fe) konsantrasyonunu artırmaya yönelik demirli gübreleme stratejilerinin geliştirilmesidir. Bu amaçla, farklı kaynaklar (FeSO4 ve Fe-EDDHA %0.2 Fe, nano-Fe %0.02 ve %0.2 Fe) ve zamanlarda (sapa kalkma başlangıcı Zadoks 31, gebeleşme dönemi Zadoks 45 ve başaklanma sonu Zadoks 65) üreli (%2) ve üresiz olarak yapraktan uygulanan Fe'in etkisi Haymana koşullarında 2 yıl süre ile araştırılmıştır. Yaprak uygulamaları öncesinde ve sonrasında bitki gelişim dönemlerine bağlı olarak sırasıyla tüm bitki, yaşlı yaprak, bayrak yaprak, başak ve tane örnekleri alınmıştır. Bu örneklerde başta Fe olmak üzere, N, P, K, Ca, Mg, Zn, Cu ve Mn konsantrasyonları ile bazı verim öğeleri belirlenmiştir. Ayrıca yaş yaprak örneklerinde aktif Fe ve nispi klorofil içerikleri de saptanmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, birinci yıl üreli ve üresiz tüm Fe kaynakları, ikinci yıl FeSO4+Üre ve yüksek konsantrasyonlu nano-Fe+Üre kontrole göre tane Fe konsantrasyonunu önemli düzeyde artırmıştır. Demir uygulamaları ile nispi klorofil içerikleri kontrole göre genellikle artarken, aktif Fe konsantrasyonları düşük konsantrasyonlu nano-Fe dışında kontrolden yüksek bulunmuştur. Birinci yıl tane Zn, Cu ve Mn konsantrasyonları, 2. yıl ise tane Mn konsantrasyonu Fe uygulamalarına bağlı olarak önemli düzeyde düşmüştür. İlk yıl Fe kaynaklarıyla birlikte uygulanan üre tane Ca ve Mg konsantrasyonlarını önemli düzeyde artırmıştır. Her iki yılda da verim öğeleri, tane protein oranı ile P ve K konsantrasyonları uygulamalardan etkilenmemiştir. Sonuçta yapraklara uygulanan FeSO4+Ürenin (%0.2 Fe ve %2 Üre) buğday tanesindeki Fe konsantrasyonunu kritik değer olan 50 mg kg-1'a yaklaştırdığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to develop iron fertilization strategies for the biofortification of iron concentration in wheat grain. For this purpose, foliar application of different iron fertilizers (FeSO4 and Fe-EDDHA %0.2 Fe, nano-Fe %0.02 and %0.2 Fe) and fertilizing time (stem elongation Zadoks 31, booting Zadoks 45 and flowering Zadoks 65) with (%2) and without urea was investigated in Haymana location for two consecutive years. Before and after foliar fertilization; whole plant, old leaf, flag leaf, spike and grain samples were collected respectively depending on plant growth period. Iron, N, P, K, Ca, Mg, Zn, Cu, Mn concentrations and yield components were determined in this samples. In addition to this, active iron concentration and relative chlorophyll content (SPAD) determined in fresh plant samples. According to the results obtained from the research, all Fe fertilizers in the first year and FeSO4+Urea and %0.2 nano-Fe+Urea in the second year significantly increased grain Fe concentration compared with control. Relative chlorophyll content of leaves generally increased with Fe fertilizers, active iron concentrations in all foliar Fe applied plants were found to be higher than that of control treatments with the exception of %0.02 nano-Fe. Compared to control, grain Zn, Cu and Mn concentrations in the first year and Mn concentration in the second year significantly decreased with foliar Fe application. Foliar Fe fertilizer treatment with urea significantly increased grain Ca and Mg concentrations in first year. Foliar iron fertilization had no significant effect of yield components, grain protein content and P and K concentrations in both 2 years. As a conclusion, foliar applicating of FeSO4+Urea (%0.2 Fe and %2 Urea) increased wheat grain Fe concentration to a critical value 50 mg kg-1.
Benzer Tezler
- Farklı doz ve zamanlarda uygulanan çinko ve azotun buğdayda tane çinko konsantrasyonu üzerine etkisi
Effect of various doses of zinc and nitrogen applied at different times on wheat grain zinc concentration
HATUN BARUT
Doktora
Türkçe
2012
ZiraatÇukurova ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELİM EKER
PROF. DR. İSMAİL ÇAKMAK
- Çimlendirilmiş buğday tanesinin kimyasal özelliklerinin belirlenmesi ve doğal gıda katkı maddesi olarak değerlendirilme imkanlarının araştırılması
Determination of chemical properties of germinated wheat and the utilization of sprouts as a natural food additive
İSMET ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Gıda MühendisliğiErciyes ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN YETİM
- Buğday yetiştirilen tarım alanlarındaki toprakların bazı besin element içeriklerinin değerlendirilmesi: Ankara ili Pursaklar ilçesi örneği
Evaluation of some nutrient content of soils in wheat cultivated agricultural fields: A case of Pursaklar county of Ankara province
EDA NUR AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiZiraat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KORKMAZ BELLİTÜRK
- Gluten enteropati tanısı ile takip edilen hastaların laboratuar ve klinik özelliklerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi
Evaluation of clinical and laboratory characteristics of patients with gluten enteropathy retrospectively
FİLİZ BEKDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
GastroenterolojiEskişehir Osmangazi Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL HARMANCI ÖZAKYOL
- Iza buğdayı ve ekmeğinin makro bileşenleri ve mikro besin ögeleri
Macro components and micronutrient elements of Iza wheat and bread
MUSTAFA ASTARCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİZ EKŞİ