48-72 aylık çocukların zihin kuramı ve erken okuryazarlık becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between theory-of-mind and early literacy skills of 48-72-months aged children
- Tez No: 633839
- Danışmanlar: PROF. DR. BİRSEN GÜZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Zihin Kuramı, Erken Okuryazarlık Becerileri, Okul Öncesi, Erken Çocukluk Eğitimi, Bilişsel Gelişim, Theory of mind, early literacy skills, preschool, early childhood education, cognitive development
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Okul Öncesi Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Bu araştırmada 48 -72 Aylık çocukların Zihin Kuramı ve Erken Okuryazarlık Becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın amacı kapsamında Zihin Kuramı ve Erken Okuryazarlık Becerileri arasındaki ilişki demografik özelliklere ve Erken Okuryazarlık Becerileri alt boyutlarına göre incelenmiştir. Bu araştırma betimsel tarama modelinde nicel bir çalışmadır. 2018-2019 eğitim öğretim yılında ilişkiyi saptamaya çalışan tarama modeliyle yürütülen bu araştırmada İstanbul ilinin Maltepe ilçesindeki MEB'e bağlı resmi ve özel okullar bünyesinde öğrenim gören tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılarak seçilen toplam 97 çocukla çalışılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen 'Kişisel Bilgi Formu' ile Wellman, Liu (2004) tarafından geliştirilerek daha sonra Kahraman Gözün (2012) tarafından Türkçe 'ye uyarlanan 'Zihin Kuramı Ölçeği (ZKÖ)' ve Karaman (2013) tarafından geliştirilen 'Erken Okuryazarlık Becerilerini Değerlendirme Aracı (EOBDA)' kullanılmıştır. Araştırma kapsamında toplanan verilerin analizi için çocukların zihin kuramı ve erken okuryazarlık becerileri arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson Korelasyonu analizi yapılmıştır. Erken okuryazarlık becerileri ve zihin kuramı becerilerini demografik özellikler açısından incelemek amacıyla Bağımsız grup t Testi, Mann Whitney-U ve Kruskal Wallis-H testi kullanılarak fark analizi yapılmıştır. Bu araştırmada yapılan analizler sonucunda, erken okuryazarlık becerileri ile zihin kuramı becerileri arasında düşük düzeyde ve pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Araştırmaya dahil olan çocuklarla ulaşılan genelleme sonucunda zihin kuramı becerilerinin erken okuryazarlık becerilerinin alt boyutlarından seslerin başlangıç seslerini fark etme ile orta düzeyde ve pozitif yönde; yazı yazma öncesi becerileri ile düşük düzeyde ve pozitif yönde ilişkili olduğu görülmüştür. Zihin kuramı becerilerinin demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığına yönelik yapılan analizlerde zihin kuramı becerilerinin cinsiyete göre farklılaştığı görülmektedir. Zihin kuramı becerilerinin yaşa, anne-babanın eğitim düzeyi, bakıcının olup olmaması, doğum sırası, okul öncesi kuruma devam süresi değişkenlerine göre farklılaşmadığı görülmektedir. Bunun yanında erken okur yazarlık becerilerinin cinsiyete göre erkeklerin lehine; yaşa göre yaşı daha büyük olan çocukların lehine; anne-baba eğitim düzeyi üniversite mezunu olanların lehine; doğum sırasına göre ilk çocukların lehine, okul öncesi kuruma devam süresine göre kuruma devam süresi fazla olanların lehine farklılaştığı görülmektedir. Bunun yanında erken okuryazarlık becerilerinin çocukların bakıcısının olup olmaması değişkenine göre farklılaşmadığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This research aimed to examine the relationship between Theory-of-Mind Tasks and Early Literacy Skills of 48-72-month-old children. To this end, the relationship between Theory-of-Mind Tasks and Early Literacy Skills was investigated by demographics and subtests of Early Literacy Skills. This research is a quantitative study conducted in the descriptive survey model. In the research aiming to identify the relationship in question, 97 children attending private and public schools in Maltepe district of İstanbul were selected with random sampling method in the academic year of 2018-2019. As data collection instruments, the research used“Personal Information Form”developed by the researcher, the Theory of Mind Scale developed by Wellman and Liu (2004) and adapted into Turkish by Kahraman Gözün (2012) and the Early Literacy Skills Assessment Tool developed by Karaman (2013). To identify the relationship, the data collected in the research were subjected to a Pearson's Product-Moment Correlation analysis. Difference analysis was performed with independent groups t-test, Mann Whitney-U and Kruskal Wallis-H to examine early literacy skills and theory-of-mind tasks by demographics. The analyses concluded a low positive significant relationship between early literacy skills and theory-of-mind tasks. It was found that participant children's theory-of-mind tasks had a moderate positive relationship with distinguishing the starting sound of words skills and a low positive relationship with prewriting skills from among early literacy skills. According to the analysis performed to see whether theory-of-mind tasks differed by demographics, theory-of-mind tasks differed by gender. Theory-of-mind tasks did not differ by age, parents' educational level, whether having a babysitter, birth order, and duration of attending the preschool institution. On the other hand, early literacy skills differed by gender in favor of boys, by age in favor of older children, by parents' educational level in favor of those with parents who graduated from a university, by birth order in favor of first children, and by duration of attending the preschool institution in favor of those who had been attending the institution for longer. It was, however, observed that early literacy skills did not differ by whether having a babysitter.
Benzer Tezler
- Sözel ve sözel olmayan zihin kuramı görevlerinin 48-72 aylık çocukların dil düzeyi ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship of verbal and nonverbal theory of mind tasks and language level of 48-72 months children
SEDANUR YILGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimÜsküdar ÜniversitesiDil ve Konuşma Terapisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KONROT
- 48-72 aylık çocuklarda zihin kuramı ve sayma becerisi arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between theory of mind and counting skills in 48-72 months old children
FURKAN ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKER SEZER
- Etkileşimli kitap okumanın 48-72 aylık normal gelişim gösteren çocukların dil gelişimine ve zihin kuramı becerilerine etkisi
The effect of interactive book reading on language development and theory of mind skills of 48-72 months old children with normal development
GİZEM AKYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medipol ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU YÜKSELEN
- Çocuklar için felsefe eğitimi programı'nın 48-72 aylık çocukların zihin kuramı ve yaratıcılıklarına etkisi
The effects of philosophy for children on theory of mind and creativity of 48-72 month-old children
IŞIL TAŞ
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYPERİ DİKİCİ SIĞIRTMAÇ
- 48-72 aylık çocukların sosyal anlayışının gelişimiyle ilgili faktörler: Annenin kendi annesinden algıladığı kabul-ret düzeyi, psikolojik farkındalığı ve anne-çocuk ilişki niteliği
Factors related to the development of social understanding in 48-72 month-old children: Mother's level of acceptance-rejection perceived from her own mother, psychological mindedness and mother-child relationship quality
BEYZA ZEYNEP YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇEN DUYMAZ