Felsefede ve sanatta temsil sorunu: Yaşayan bedenden organsız bedene
Problem of representation in philosophy and arts: Form living bodies to body without organs
- Tez No: 634891
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGE EJDER JOHNSON
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Bu çalışmada, Merleau-Ponty ve Deleuze'ün metinleri ışığında, felsefede ve sanatta temsile direnişin olanakları araştırılmıştır. Bu nedenle ilk bölümde Merleau-Ponty'nin; özne-nesne ve beden-zihin ikiliklerini aşmaya ve bedeni kaybettiği önemi geri vemeye çalıştığı, Algının Fenomenolojisi adlı çaşılma, yaşayan bedenler kavramı doğrultusunda ele alınmıştır. Yaşayan beden kavramı ile vurgulanan, öznenin herhangi bir nesne değil ama dünya-içinde-olan ve dolayısıyla her zaman için belli bir perspektife sahip olan bedenli bir varlık oluşudur. Özne-nesne ikiliğini yaşayan beden kavramı ile tümüyle aşılamayacağının anlaşılması üzerine Merleau-Ponty Görünür ve Görünmez adlı çalışmasıyla Ten ontolojisine geçiş yapmıştır. Ten, dünyaya dair görünmez olan, algılayandan ve algılanandan, özneden ve nesneden bağımsız olarak bir ayırtedilemezlik bölgesi ya da bir içkinlik düzlemidir. Ardından Deleuze felsefesinin kimi zaman Foucault ve Guattari ile de kesiştiği karmaşık diyagramı temsil problemi çevresinde ele alınmaya çalışılmıştır. Organsız bedenler kavramının; temsile direnme gücü bakımından, Anlamın Mantığı'ndan Bin Yayla'ya Deleuze'ün yalnız ya da Guattari ile birlikte yürüttüğü farklı çalışmalardaki kullanımları takip edilmiştir. Dördüncü bölümde ise sanatın temsile direnme imkanları Deleuze'ün Francis Bacon okuması üzerinden tartışılmıştır. Deleuze'ün bütün felsefi anlayışı; sanatın, güçleri ele geçirme ve onları duyulur kılma görevlerini destekler niteliktedir. Deleuze düşünmeyi ve yaratmayı sanat, felsefe ve bilimin ortak noktası olarak ele alır. Bütün bu düşüncenin ışığında, bir düşünür olarak ressamın işi de temiz bir yüzeyi temsillerle donatmak değil yüzeyi klişelerden temizlemek, görünmez kuvvetlerin beden üzerindeki etkilerini görünür kılmak olur. Son bölümde ise, yaşayan beden ile organsız beden kavramları ve transandantal felsefe bakımından Merleau-Ponty'nin Ten kavramı ile Deleuze'ün içkinlik düzlemi karşılaştırılmıştır. Merleau-Ponty organların organizasyonuna başka bir deyişle hiyerarşisine tıpkı Deleuze gibi karşıdır. Ancak Merleau-Ponty'nın bedeni hala bir tür uyumluluk peşindeyken organsız bedenler tam da bu uyumun bozulduğu, bedenin yersizyurtsuzlaştığı, onu çevreleyen dünyanın kaosa karıştığı bir anda ortaya çıkar. Ten kavramı ile içkinlik düzlemini karşılaştırmak ise bu kadar kolay değildir. Merleau-Ponty'nin Ten'i kıvrılarak çoğalmak ve içinde barındırdığı virtüel güç bakımından içkinlik düzlemi ile benzerlik içindedir.
Özet (Çeviri)
In this study, in the light of texts of Merleau-Ponty and Deleuze, the possibilities of resistance to representation in philosophy and art were investigated. Therefore, in the first part, Merleau-Ponty's study Phenomenology of Perception, in which he tries to over come the the subject-object and body-mind dichotomies and restore the importance of the body, is discussed in line with the concept of lived body. What is emphasized by the concept of lived body is that the subject is not a thing but a bodily being that is being-in-the-world and therefore always has a certain perspective. Upon understanding that the subject-object duality can not be overcome completely with the concept of living body, Merleau-Ponty made transition to the ontology of Flesh with his study The Visible and The İnvisible. Flesh is a zone of indiscernibility or a plane of immanence, regardless of perceiver and the perceived, the subject and the object. Then, the complex diagram of the Deleuzian philosophy, which sometimes coincides with Foucault and Guattari, is tried to be addressed around the problem of representation. The concept of the body without organs; in terms of its resistance to representation was followed in diffirent studies of Deleuze, from The Logic of Sense to A Thousand Plateus. In the fourth chapter the opportunities for art to resist to representation was discussed through Deleuze's reading of Francis Bacon. Deleuze's entire philosophical understanding supports the task of art to seize forces and render them sensible. Dleuze considers thinking and act of creation as the common point of art, philosophy and science. In the light of all these thoughts, the work of the artist as a thinker is not to equip a clean surface with representations but to clean the surface from clichés, to make the invisible forces' effects on the body, visible. In the last chapter, firstly Merleau-Ponty's Flesh and Deleuze's plane of immanence, in terms of transcendental philosophy and then the concepts lived body and body without organs are compared. Merleau-Ponty is against the organization of the organs, in other words the hierarchy of the body, just like Deleuze. However, while the body of Merleau-Ponty is still looking for some kind of harmony, the body without organs emerge at a time when harmony is broken, deterritorialized and the world surrounding it is mixed with chaos. However, it is not that easy to compare the concept of Flesh with the plane of immanence. Merleau-Ponty's concept of Flesh is similar to the plane of immanance in terms of differentiating by folding and the virtual power it holds.
Benzer Tezler
- Tipografinin görsel ve işlevsel olarak incelenmesi
Audio-visual examination of typography
NİLÜFER YEŞİLYURT
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1995
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiUygulamalı Sanatlar Ana Sanat Dalı
PROF. İLHAMİ TURAN
- Tutarlılık sorunu bağlamında sanatın dilsel yapısı
The linguistic structure of art within the context of the problem of consistency
YAĞIZ ÖZGEN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2021
DilbilimMarmara ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜRTEZA FİDAN
- Une autre fidélité ; le retour d'Alain Badiou à Platon et sa transformation de Platon face aux problèmes philosophiques contemporains
Bir başka sadakat; Alain Badiou'nun çağdaş felsefe problemleri karşısında Platon'a dönüşü ve onun dönüştürüşü
ÖZHAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Fransızca
2023
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER ORHAN AYGÜN
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN YÜCEFER
- Die Suche nach einer terminologischen Äquivalenz zum Begriff Der Metapher im Türkischen durch Vergleich von Rhetorik und belâgat
Metafor Kavramına Retorik- Belâgat Mukayesesi İçinde ve Belâgat Terminolojisinde Kavramsal Karşılık Arayışları
MEHMET AKİF DUMAN
Doktora
Almanca
2018
DilbilimJohannes Gutenberg-Universität MainzTürkoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HENDRİK BOESCHOTEN
